Bài tập Nguyên lý kế toán chương 2 là một bước tiến quan trọng trên hành trình tìm hiểu và ứng dụng kiến thức kế toán. Chương 2 xoay quanh các khái niệm và nguyên tắc kế toán quan trọng về khoản mục, các tài khoản và sổ cái. Trong bài viết này, Công tu Kế toán Kiểm toán Thuế ACC sẽ cùng các bạn khám phá và giải chi tiết bài tập Nguyên lý kế toán chương 2, để từ đó bước tiến mạnh mẽ trong chuyên môn kế toán.
Bài tập 1: Bài tập định khoản nguyên lý kế toán
Công ty ABC có các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong tháng 10/2023 như sau:
Ngày 01/10/2023:
- Nhận tiền ứng trước của khách hàng, số tiền 100.000.000 đồng.
- Thu tiền bán hàng, giá bán chưa thuế 200.000.000 đồng, thuế VAT 10%, giá bán sau thuế 220.000.000 đồng.
Ngày 15/10/2023: Thanh toán tiền mua nguyên vật liệu, giá chưa thuế 100.000.000 đồng.
Ngày 20/10/2023: Xuất kho nguyên vật liệu để sản xuất, giá vốn 100.000.000 đồng.
Ngày 25/10/2023: Chi tiền lương cho nhân viên, số tiền 50.000.000 đồng.
Yêu cầu:
- Định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trên.
- Tính giá vốn hàng bán.
- Tính lợi nhuận gộp.
Lời giải:
Ngày 01/10/2023:
Nhận tiền ứng trước của khách hàng
- Nợ TK 131: 100.000.000
- Có TK 111: 100.000.000
Thu tiền bán hàng
- Nợ TK 111: 200.000.000
- Có TK 131: 200.000.000
Ngày 15/10/2023:
Thanh toán tiền mua nguyên vật liệu
- Nợ TK 111: 100.000.000
- Có TK 331: 100.000.000
Ngày 20/10/2023:
Xuất kho nguyên vật liệu để sản xuất
- Nợ TK 621: 100.000.000
- Có TK 152: 100.000.000
Ngày 25/10/2023:
Chi tiền lương cho nhân viên
- Nợ TK 642: 50.000.000
- Có TK 111: 50.000.000
Tính giá vốn hàng bán:
Giá vốn hàng bán = Giá mua nguyên vật liệu + Chi phí nhân công + Chi phí sản xuất chung
= 100.000.000 + 50.000.000 = 150.000.000 đồng
Tính lợi nhuận gộp:
Lợi nhuận gộp = Doanh thu – Giá vốn hàng bán
= 220.000.000 – 150.000.000 = 70.000.000 đồng
Kết luận:
Sau khi định khoản các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, ta có thể tính được giá vốn hàng bán là 150.000.000 đồng và lợi nhuận gộp là 70.000.000 đồng.
Lưu ý:
- Trong bài tập này, tiền ứng trước của khách hàng được hạch toán vào TK 131. Đây là khoản tiền mà khách hàng đã đặt cọc trước cho doanh nghiệp để đảm bảo giao dịch mua bán.
- Doanh thu bán hàng được hạch toán vào TK 511. Đây là khoản tiền mà doanh nghiệp thu được từ bán hàng hóa, dịch vụ.
- Giá vốn hàng bán được hạch toán vào TK 621. Đây là khoản tiền mà doanh nghiệp đã chi ra để mua nguyên vật liệu, nhân công, chi phí sản xuất chung để sản xuất ra sản phẩm, dịch vụ.
Bài tập 2
Công ty A mua máy móc với giá 50 triệu đồng và dự kiến sử dụng máy móc này trong vòng 5 năm. Hãy tính giá trị hao mòn hàng năm theo phương pháp đường thẳng và phương pháp số dư góp.
Lời giải:
Phương pháp đường thẳng: Gía trị hao mòn hàng năm = (50 triệu đồng) / 5 năm = 10 triệu đồng/năm.
Phương pháp số dư góp: Gía trị hao mòn hàng năm = (50 triệu đồng – Giá trị hao mòn đã tính trước đó) / Thời gian còn lại sử dụng máy móc. Trong năm đầu, giá trị hao mòn hàng năm = (50 triệu đồng) / 5 năm = 10 triệu đồng/năm. Trong năm thứ hai, giá trị hao mòn hàng năm = (50 triệu đồng – 10 triệu đồng) / 4 năm = 10 triệu đồng/năm. Và cứ tiếp tục cách tính tương tự cho các năm sau.
Bài tập 3
Trong bài tập này, chúng ta sẽ xem xét một số giao dịch kế toán và tính toán chúng dựa trên các nguyên tắc kế toán của chương 2.
Giao dịch 1: Mua hàng hóa để bán lại
Ngày 1: Công ty A mua 1.000 sản phẩm với giá 10.000.000 VND mỗi sản phẩm để bán lại. Hãy tính giá trị và ghi chứng kế toán cho giao dịch này.
Giao dịch 2: Nhận tiền đặt cọc từ khách hàng
Ngày 5: Công ty A nhận được 2.000.000 VND tiền đặt cọc từ một khách hàng cho một đơn hàng hàng hóa sẽ được giao trong tương lai. Hãy ghi chứng kế toán cho giao dịch này.
Giao dịch 3: Thanh toán tiền thuê mặt bằng
Ngày 10: Công ty A thanh toán tiền thuê mặt bằng hàng tháng là 5.000.000 VND cho tháng hiện tại. Hãy ghi chứng kế toán cho giao dịch này.
Giao dịch 4: Bán hàng hóa
Ngày 15: Công ty A bán 500 sản phẩm với giá 15.000.000 VND mỗi sản phẩm. Hãy tính giá trị và ghi chứng kế toán cho giao dịch này.
Giao dịch 5: Thanh toán tiền mua hàng hóa
Ngày 20: Công ty A thanh toán cho nhà cung cấp 70% giá trị hàng hóa mà họ đã mua trong giao dịch 1. Hãy tính toán số tiền thanh toán và ghi chứng kế toán cho giao dịch này.
Giao dịch 6: Hoàn trả tiền đặt cọc
Ngày 25: Khách hàng từ giao dịch 2 yêu cầu hoàn trả 1.500.000 VND tiền đặt cọc mà họ đã đặt trước. Hãy tính toán số tiền hoàn trả và ghi chứng kế toán cho giao dịch này.
Hướng dẫn giải:
Giao dịch 1: Mua hàng hóa để bán lại
- Giá trị giao dịch: 1.000 sản phẩm x 10.000.000 VND = 10.000.000.000 VND
- Ghi chứng kế toán:
Nợ Hàng hóa: 10.000.000.000 VND
Có Nợ phải trả: 10.000.000.000 VND
Giao dịch 2: Nhận tiền đặt cọc từ khách hàng
- Giá trị giao dịch: 2.000.000 VND
- Ghi chứng kế toán:
Nợ Tiền đặt cọc từ khách hàng: 2.000.000 VND
Có Doanh thu đặt cọc: 2.000.000 VND
Giao dịch 3: Thanh toán tiền thuê mặt bằng
- Giá trị giao dịch: 5.000.000 VND
- Ghi chứng kế toán:
Nợ Tiền thuê mặt bằng: 5.000.000 VND
Có Tiền mặt hoặc Ngân hàng: 5.000.000 VND
Giao dịch 4: Bán hàng hóa
- Giá trị giao dịch: 500 sản phẩm x 15.000.000 VND = 7.500.000.000 VND
- Ghi chứng kế toán:
Nợ Tiền mặt hoặc Ngân hàng: 7.500.000.000 VND
Có Doanh thu bán hàng: 7.500.000.000 VND
Giao dịch 5: Thanh toán tiền mua hàng hóa
- Số tiền thanh toán: 70% của 10.000.000.000 VND = 7.000.000.000 VND
- Ghi chứng kế toán:
Nợ Nợ phải trả: 7.000.000.000 VND
Có Tiền mặt hoặc Ngân hàng: 7.000.000.000 VND
Giao dịch 6: Hoàn trả tiền đặt cọc
- Giá trị giao dịch: 1.500.000 VND
- Ghi chứng kế toán:
Nợ Doanh thu đặt cọc: 1.500.000 VND
Có Tiền đặt cọc từ khách hàng: 1.500.000 VND
Sau khi hoàn thành các giao dịch này, bạn có thể tổng hợp số liệu để tạo bảng cân đối kế toán và bảng lưu chuyển tiền tệ cho công ty A theo các quy tắc kế toán chương 2.
Bài tập 4: Xây dựng Bảng Cân đối kế toán và Bảng Lưu chuyển tiền tệ
Trong bài tập này, bạn sẽ cần xây dựng Bảng Cân đối kế toán và Bảng Lưu chuyển tiền tệ dựa trên thông tin sau đây:
Thông tin:
Công ty B vừa kết thúc năm tài chính và cung cấp cho bạn dữ liệu sau:
- Tổng doanh thu trong năm: 50.000.000.000 VND
- Lợi nhuận gộp trong năm: 20.000.000.000 VND
- Chi phí thuê mặt bằng trong năm: 5.000.000.000 VND
- Tiền mặt và tương đương tiền tệ ban đầu: 10.000.000.000 VND
- Các khoản nợ đến hạn trong năm: 3.000.000.000 VND
- Các khoản phải trả đến hạn trong năm: 4.000.000.000 VND
Yêu cầu:
- Xây dựng Bảng Cân đối kế toán cho Công ty B bắt đầu và kết thúc năm.
- Xây dựng Bảng Lưu chuyển tiền tệ cho Công ty B trong năm.
- Đưa ra nhận xét và phân tích dựa trên kết quả của bạn.
Hãy tổng hợp thông tin và tạo Bảng Cân đối kế toán và Bảng Lưu chuyển tiền tệ theo các quy tắc kế toán để hoàn thành bài tập này.
Hướng dẫn giải:
Bảng Cân đối kế toán của Công ty B
| Tài khoản | Nợ (VND) | Có (VND) |
|---|---|---|
| Tiền mặt và tương đương tiền tệ | 10.000.000.000 | |
| Doanh thu | 50.000.000.000 | |
| Chi phí thuê mặt bằng | 5.000.000.000 | |
| Lợi nhuận gộp | 20.000.000.000 | |
| Khoản nợ đến hạn | 3.000.000.000 | |
| Khoản phải trả đến hạn | 4.000.000.000 | |
| Tài sản ròng (Lỗ ròng) | 12.000.000.000 | |
| Tổng cộng | 18.000.000.000 | 82.000.000.000 |
Bảng Lưu chuyển tiền tệ của Công ty B
| Dòng dự định | Lưu chuyển tiền tệ (VND) |
|---|---|
| Tiền mặt ban đầu | 10.000.000.000 |
| + Doanh thu | 50.000.000.000 |
| – Chi phí thuê mặt bằng | -5.000.000.000 |
| = Tiền mặt cuối kỳ | 55,000,000,000 |
| + Khoản nợ đến hạn | +3.000.000.000 |
| – Khoản phải trả đến hạn | -4.000.000.000 |
| = Tiền mặt ban đầu của kỳ tiếp theo | 54.000.000.000 |
Nhận xét và phân tích:
- Bảng Cân đối kế toán cho thấy rằng Công ty B có Tài sản ròng (hoặc Lỗ ròng) là 12.000.000.000 VND tại cuối năm tài chính. Điều này có nghĩa rằng Công ty B đã đạt được lợi nhuận sau khi tính toán tất cả các khoản nợ và tài sản của họ.
- Bảng Lưu chuyển tiền tệ cho thấy rằng tổng số tiền mặt và tương đương tiền tệ tại cuối năm tài chính là 54.000.000.000 VND, so với 10,000,000,000 VND ban đầu. Điều này cho thấy Công ty B đã thu được một lượng tiền đáng kể từ hoạt động kinh doanh trong năm.
- Tổng cộng của Bảng Cân đối kế toán và Bảng Lưu chuyển tiền tệ phải luôn cân bằng, nghĩa là tổng số Nợ phải bằng tổng số Có.
Bài tập này giúp bạn hiểu cách xây dựng Bảng Cân đối kế toán và Bảng Lưu chuyển tiền tệ dựa trên dữ liệu tài chính của một công ty và phân tích các số liệu để hiểu tình hình tài chính của công ty.
Bài tập 5: Xử lý các sự kiện kế toán và thực hiện bảng cân đối kế toán sau mỗi sự kiện
Trong bài tập này, bạn sẽ được cung cấp các sự kiện kế toán và được yêu cầu xử lý chúng, sau đó xây dựng Bảng Cân đối kế toán sau mỗi sự kiện. Hãy thực hiện các sự kiện sau đây:
Sự kiện 1: Mua hàng hóa để bán lại bằng tiền mặt
- Ngày 1: Công ty X mua 2.000 sản phẩm với giá 15.000.000 VND mỗi sản phẩm bằng tiền mặt.
Sự kiện 2: Bán hàng hóa và nhận tiền mặt từ khách hàng
- Ngày 5: Công ty X bán 1.000 sản phẩm với giá 25.000.000 VND mỗi sản phẩm và nhận tiền mặt từ khách hàng.
Sự kiện 3: Thanh toán tiền thuê mặt bằng
- Ngày 10: Công ty X thanh toán tiền thuê mặt bằng hàng tháng là 7.000.000 VND.
Sự kiện 4: Mua thêm hàng hóa để bán lại và thanh toán sau
- Ngày 15: Công ty X mua thêm 1.500 sản phẩm với giá 18.000.000 VND mỗi sản phẩm và hứa thanh toán sau.
Sự kiện 5: Thanh toán các khoản nợ đến hạn
- Ngày 20: Công ty X thanh toán các khoản nợ đến hạn là 8.000.000 VND.
Yêu cầu:
- Xử lý mỗi sự kiện kế toán và tính toán giá trị của Nợ và Có.
- Xây dựng Bảng Cân đối kế toán sau mỗi sự kiện kế toán.
Hãy thực hiện các sự kiện trên và xây dựng Bảng Cân đối kế toán sau mỗi sự kiện. Đồng thời, ghi nhận các thay đổi trong Bảng Cân đối kế toán sau mỗi sự kiện.
Hướng dẫn giải:
Sự kiện 1: Mua hàng hóa để bán lại bằng tiền mặt
- Ngày 1: Công ty X mua 2,000 sản phẩm với giá 15,000,000 VND mỗi sản phẩm bằng tiền mặt.
Bảng Cân đối kế toán sau Sự kiện 1
| Tài khoản | Nợ (VND) | Có (VND) |
|---|---|---|
| Tiền mặt và tương đương tiền tệ | 30.000.000.000 | |
| Hàng hóa | 30.000.000.000 | |
| Tổng cộng | 30.000.000.000 | 30.000.000.000 |
Sự kiện 2: Bán hàng hóa và nhận tiền mặt từ khách hàng
- Ngày 5: Công ty X bán 1,000 sản phẩm với giá 25,000,000 VND mỗi sản phẩm và nhận tiền mặt từ khách hàng.
Bảng Cân đối kế toán sau Sự kiện 2
| Tài khoản | Nợ (VND) | Có (VND) |
|---|---|---|
| Tiền mặt và tương đương tiền tệ | 55.000.000.000 | |
| Hàng hóa | 25,000,000,000 | |
| Doanh thu bán hàng | 25.000.000.000 | |
| Tổng cộng | 55.000.000.000 | 55.000.000.000 |
Sự kiện 3: Thanh toán tiền thuê mặt bằng
- Ngày 10: Công ty X thanh toán tiền thuê mặt bằng hàng tháng là 7.000.000 VND.
Bảng Cân đối kế toán sau Sự kiện 3
| Tài khoản | Nợ (VND) | Có (VND) |
|---|---|---|
| Tiền mặt và tương đương tiền tệ | 54.993.000.000 | |
| Tiền thuê mặt bằng | 7.000.000 | |
| Tổng cộng | 55.000.000.000 | 55.000.000.000 |
Sự kiện 4: Mua thêm hàng hóa để bán lại và thanh toán sau
- Ngày 15: Công ty X mua thêm 1.500 sản phẩm với giá 18.000.000 VND mỗi sản phẩm và hứa thanh toán sau.
Bảng Cân đối kế toán sau Sự kiện 4
| Tài khoản | Nợ (VND) | Có (VND) |
|---|---|---|
| Tiền mặt và tương đương tiền tệ | 54.993.000.000 | |
| Hàng hóa | 27.000.000.000 | |
| Nợ phải trả | 27.000.000.000 | |
| Tổng cộng | 81.000.000.000 | 81.000.000.000 |
Sự kiện 5: Thanh toán các khoản nợ đến hạn
- Ngày 20: Công ty X thanh toán các khoản nợ đến hạn là 8,000,000 VND.
Bảng Cân đối kế toán sau Sự kiện 5
| Tài khoản | Nợ (VND) | Có (VND) |
|---|---|---|
| Tiền mặt và tương đương tiền tệ | 54.985.000.000 | |
| Nợ phải trả | 8.000.000 | |
| Tổng cộng | 54.993.000.000 | 54.993.000.000 |
Sau mỗi sự kiện kế toán, Bảng Cân đối kế toán đã được cập nhật để thể hiện tình hình tài chính của công ty sau sự kiện đó. Bạn có thể thấy rằng tổng số Nợ luôn bằng tổng số Có, và tài khoản “Tiền mặt và tương đương tiền tệ” đã thay đổi theo từng sự kiện.
Bài tập 6
Công ty E đã bán hàng cho khách hàng với giá 80 triệu đồng và đã nhận tiền mặt. Hãy tính lợi nhuận thuần từ giao dịch này nếu giá vốn hàng hóa là 50 triệu đồng.
Lời giải:
Lợi nhuận thuần = Giá bán – Giá vốn Lợi nhuận thuần = 80 triệu đồng – 50 triệu đồng = 30 triệu đồng.
Bài tập 7
Một công ty mua thiết bị văn phòng với giá 20.000.000 VND. Hãy tính giá trị của tài sản sau khi đã khấu hao 10%.
Lời giải:
Giá trị khấu hao = Giá trị ban đầu * Tỷ lệ khấu hao Giá trị khấu hao
= 20.000.000 VND * 10% = 2.000.000 VND
Giá trị còn lại = Giá trị ban đầu – Giá trị khấu hao
Giá trị còn lại = 20.000.000 VND – 2.000.000 VND = 18.000.000 VND
Bài tập 8: Tính toán Nguyên lý Kế toán – Thu nhập và Chi phí
Hãy giả sử một công ty sản xuất và bán hàng đã kết thúc quý 3 của năm nay. Dưới đây là thông tin tài chính chi tiết của công ty:
- Doanh thu bán hàng trong quý 3: 1.000.000.000 VND
- Chi phí hàng bán trong quý 3: 500.000.000 VND
- Chi phí quản lý và hỗ trợ trong quý 3: 200.000.000 VND
- Thu nhập khác trong quý 3: 50.000.000 VND (lãi từ đầu tư)
Tính toán thu nhập ròng của công ty trong quý 3 theo Nguyên lý Kế toán. Sau đó, tính toán lợi nhuận gộp và biểu diễn chúng trong một bảng tính.
Hướng dẫn giải:
- Tính toán Thu nhập ròng:
- Doanh thu bán hàng: 1.000.000.000 VND
- Chi phí hàng bán: -500.000.000 VND
- Chi phí quản lý và hỗ trợ: -200.000.000 VND
- Thu nhập khác: 50.000.000 VND
- Thu nhập ròng = (1.000.000.000 – 500.000.000 – 200.000.000) + 50.000.000 = 350.000.000 VND
- Tính toán Lợi nhuận gộp:
- Doanh thu bán hàng: 1.000.000.000 VND
- Chi phí hàng bán: -500.000.000 VND
- Lợi nhuận gộp = 1.000.000.000 – 500.000.000 = 500.000.000 VND
Bảng tính:
| Chỉ số | Số liệu (VND) |
|---|---|
| Thu nhập ròng | 350.000.000 |
| Lợi nhuận gộp | 500.000.000 |
Bài tập 9: Tính toán Nguyên lý Kế toán – Tài sản và Nợ phải trả
Tiếp theo, chúng ta sẽ xem xét tình hình tài sản và nợ phải trả của công ty từ đầu năm đến cuối quý 3. Dưới đây là thông tin chi tiết:
- Tài sản cố định của công ty: 2.000.000.000 VND
- Tài sản lưu động của công ty: 1.500.000.000 VND
- Nợ ngắn hạn của công ty: 800.000.000 VND
- Nợ dài hạn của công ty: 1.000.000.000 VND
Tính toán vốn chủ sở hữu của công ty và tổng nợ của công ty. Sau đó, biểu diễn cả hai chỉ số này trong một bảng tính để thấy rõ sự cân đối giữa tài sản và nợ phải trả.
Khi bạn thực hiện các tính toán, hãy nhớ rằng theo Nguyên lý Kế toán, thu nhập ròng phải bằng lợi nhuận gộp trừ đi chi phí quản lý và hỗ trợ. Đồng thời, vốn chủ sở hữu phải bằng tổng tài sản trừ đi tổng nợ.
Hướng dẫn giải:
- Tính toán Vốn chủ sở hữu:
- Tổng tài sản = Tài sản cố định + Tài sản lưu động = 2.000.000.000 + 1.500.000.000 = 3.500.000.000 VND
- Tổng nợ = Nợ ngắn hạn + Nợ dài hạn = 800.000.000 + 1.000.000.000 = 1.800.000.000 VND
- Vốn chủ sở hữu = Tổng tài sản – Tổng nợ = 3.500.000.000 – 1.800.000.000 = 1.700.000.000 VND
- Bảng tính:
| Chỉ số | Số liệu (VND) |
|---|---|
| Vốn chủ sở hữu | 1.700.000.000 |
| Tổng nợ | 1.800.000.000 |
Nhận xét: Vốn chủ sở hữu bằng tổng nợ, thể hiện sự cân đối giữa tài sản và nợ phải trả theo Nguyên lý Kế toán.
Bài tập Nguyên lý kế toán chương 2 là một bước quan trọng trong hành trình tìm hiểu về kế toán. Nắm vững và áp dụng các khái niệm về khoản mục và tài khoản là chìa khóa để xây dựng nền tảng vững chắc trong lĩnh vực kế toán. Hãy cùng tiến lên và khám phá thêm về lĩnh vực hấp dẫn này, bắt đầu từ chương 2 và xây dựng sự thành công trong tương lai!
