Hàng khuyến mại không thu tiền là một phần quan trọng trong chiến lược marketing của doanh nghiệp. Việc hạch toán chính xác mặt hàng này giúp đảm bảo minh bạch trong tài chính. Bài viết “Hướng dẫn hạch toán hàng khuyến mại không thu tiền” của ACC sẽ trình bày quy trình và phương pháp hạch toán phù hợp. Cùng tham khảo nhé!
1. Nguyên tắc hạch toán hàng khuyến mại, quảng cáo
Hạch toán hàng khuyến mại không thu tiền là một khía cạnh quan trọng trong kế toán doanh nghiệp. Theo quy định tại Khoản 8 Điều 23 Thông tư 200 quy định:
“8. Khi tiến hành bán hàng tồn kho, giá gốc của hàng hóa đã bán sẽ được ghi nhận là chi phí sản xuất, kinh doanh trong kỳ tương ứng với doanh thu liên quan và phù hợp với bản chất giao dịch. Đối với việc xuất hàng tồn kho để khuyến mại và quảng cáo, cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
a) Trong trường hợp xuất hàng tồn kho để khuyến mại, quảng cáo mà không thu tiền và không đi kèm các điều kiện như phải mua sản phẩm, hàng hóa khác, kế toán sẽ ghi nhận giá trị hàng tồn kho vào chi phí bán hàng (chi tiết theo hàng khuyến mại, quảng cáo);
b) Nếu hàng tồn kho được xuất để khuyến mại, quảng cáo nhưng khách hàng chỉ nhận được hàng khuyến mại kèm theo các điều kiện khác, chẳng hạn như mua 2 sản phẩm tặng 1, kế toán phải phân bổ số tiền thu được để xác định doanh thu cho cả hàng khuyến mại, trong khi giá trị hàng khuyến mại được tính vào giá vốn (trong trường hợp này, bản chất giao dịch là giảm giá hàng bán).”
Việc nắm rõ các chính sách, quy định và nguyên tắc này sẽ giúp kế toán trong doanh nghiệp dễ dàng nhận diện và thực hiện hạch toán hàng khuyến mại không thu tiền một cách chính xác.
>>> Xem thêm: Cách hạch toán kế toán hàng tồn kho
2. Hạch toán hàng khuyến mại không thu tiền bên bán
Dưới đây là hướng dẫn về cách hạch toán hàng khuyến mại không thu tiền theo Thông tư 200/2014/TT-BTC. Nếu doanh nghiệp áp dụng chế độ kế toán theo Thông tư 133, kế toán cần thay thế tài khoản 641 bằng tài khoản 6421 (chi phí bán hàng).
2.1 Hạch toán hàng khuyến mại đã đăng ký với Sở Công Thương
Trong trường hợp này, doanh nghiệp không cần tính thuế GTGT đầu ra.
– Trường hợp 1: Nếu hàng hóa khuyến mại được cung cấp miễn phí và không có điều kiện kèm theo, kế toán ghi nhận như sau:
- Nợ TK 641 – Chi phí bán hàng
- Có TK 155, 156
– Trường hợp 2: Nếu hàng hóa khuyến mại đi kèm với các điều kiện khác, kế toán ghi nhận:
- Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
- Có TK 155, 156
Sau khi ghi nhận giá trị hàng khuyến mại vào giá vốn hàng bán, kế toán sẽ tiến hành bút toán phân bổ doanh thu cho cả hàng hóa đã bán và hàng khuyến mại.
2.2 Hạch toán hàng khuyến mại chưa đăng ký với Sở Công Thương
Nếu không đăng ký hàng khuyến mại với Sở Công Thương, doanh nghiệp sẽ phải tính thuế GTGT đầu ra giống như khi bán hàng hóa thông thường. Số thuế GTGT này sẽ được tính vào chi phí bán hàng hoặc giá vốn hàng bán.
Hóa đơn GTGT đầu ra cho hàng khuyến mại chưa đăng ký sẽ không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào, nhưng chi phí mua hàng khuyến mại sẽ được đưa vào chi phí hợp lý (theo Công văn số 1762/CT-TTHT của Cục Thuế Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 01 tháng 03 năm 2016).
Trường hợp 1: Nếu hàng hóa khuyến mại được cung cấp miễn phí và không kèm điều kiện, kế toán ghi nhận:
- Nợ TK 641 – Chi phí bán hàng
- Có TK 155, 156
- Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp
Trường hợp 2: Nếu hàng hóa khuyến mại có kèm theo các điều kiện khác, kế toán ghi nhận:
- Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
- Có TK 155, 156
- Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp
Sau khi ghi nhận giá vốn hàng bán, kế toán viên tiếp tục thực hiện bút toán phân bổ doanh thu cho cả sản phẩm đã bán và sản phẩm khuyến mại.
>>> Xem thêm: Cách hạch toán giảm giá hàng mua chi tiết
3. Hạch toán hàng khuyến mại tại bên mua
Khi doanh nghiệp nhận được hàng khuyến mại không kèm theo điều kiện, kế toán thực hiện hạch toán như sau:
– Khi nhận hàng khuyến mại không có điều kiện:
- Nợ TK 152, 153, 156… – Giá trị hàng khuyến mại theo giá hợp lý
- Có TK 711 – Thu nhập khác
– Khi nhận hàng khuyến mại có kèm theo điều kiện:
- Nợ TK 152, 153, 156, 211… – Giá trị hàng mua trừ đi giá trị hàng khuyến mại
- Nợ TK 152, 153, 156, 211… – Giá trị hàng khuyến mại tính theo giá hợp lý
- Có TK 111, 112, 131
Cách xác định giá trị hàng khuyến mại và hàng tặng được thực hiện theo hướng dẫn tại công văn số 5357/TCT-CS như sau:
– Trường hợp hàng mua và hàng khuyến mại giống hệt nhau: Ví dụ như chính sách “mua 1 tặng 1” hoặc “mua 2 tặng 1”, đơn giá cho một đơn vị hàng hóa (bao gồm cả hàng khuyến mại) sẽ được xác định bằng tổng số tiền phải trả hoặc đã trả để mua hàng hóa chia cho tổng số lượng hàng nhận.
– Trường hợp hàng mua và hàng khuyến mại không giống nhau: Khi có chính sách tặng kèm sản phẩm hoặc phụ tùng thay thế, giá trị hàng khuyến mại được xác định dựa vào giá trị niêm yết mà bên bán công bố hoặc giá trị thị trường của hàng hóa tương tự.
>>> Xem thêm: Cách hạch toán hàng bán bị trả lại theo TT 200 và TT 133
4. Hạch toán hàng khuyến mại cho khách hàng được nhận từ đại lý, nhà phân phối
Khi đại lý hoặc nhà phân phối nhận hàng để phục vụ cho các hoạt động khuyến mại mà không phải thanh toán, họ cần phải theo dõi số lượng hàng hóa một cách chi tiết trong hệ thống quản lý nội bộ.
Đồng thời, các thông tin liên quan đến hàng hóa nhận được hoặc hàng đã sử dụng để khuyến mại cần được ghi chú trong Bản thuyết minh Báo cáo tài chính, tương tự như cách hạch toán hàng hóa nhận giữ hộ.
Khi kết thúc chương trình khuyến mại mà vẫn còn hàng tồn kho không phải trả lại cho nhà sản xuất, kế toán sẽ ghi nhận như sau:
Hạch toán:
- Nợ TK 156
- Có TK 711
Ví dụ: Công ty X ký hợp đồng mua hàng từ công ty Y với các thông tin như sau:
- Hàng mua: sản phẩm D
- Số lượng: 200 sản phẩm
- Giá bán (giá chưa bao gồm VAT): 1.000.000 VND
- Thuế GTGT: 10%
Công ty Y xuất hóa đơn GTGT cho công ty X với 220 sản phẩm D, trong đó có 20 sản phẩm là hàng khuyến mại. Công ty Y đã nhận tiền lô hàng thông qua chuyển khoản.
Giá vốn của một sản phẩm D là 400.000 VND.
Khi công ty X nhận hàng, họ nhập 200 sản phẩm vào kho và ngay lập tức đưa 20 sản phẩm vào sử dụng cho bộ phận marketing.
Hạch toán:
– Công ty Y:
Hạch toán giá vốn hàng bán:
- Nợ TK 632 – 220 x 400.000 = 88.000.000 VND
- Có TK 156 – 88.000.000 VND
Hạch toán ghi nhận doanh thu:
- Nợ TK 112 – 110.000.000 VND
- Có TK 511 – 100.000.000 VND
- Có TK 3331 – 10.000.000 VND
– Công ty X:
Hạch toán nhập kho hàng hóa:
- Nợ TK 156 – 200.000.000 VND (220 sản phẩm)
- Nợ TK 1331 – 10.000.000 VND
- Có TK 112 – 210.000.000 VND
Hạch toán hàng đưa vào sử dụng cho bộ phận marketing:
- Nợ TK 242 – 18.181.818 VND (= 200.000.000 VND : 11)
- Có TK 156 – 18.181.818 VND
>>> Xem thêm: Cách hạch toán nghiệp vụ bán hàng của doanh nghiệp
5. Một số câu hỏi liên quan
Hàng khuyến mại có cần lập hóa đơn GTGT không?
Theo quy định, hàng khuyến mại không thu tiền thường không cần lập hóa đơn GTGT. Tuy nhiên, nếu hàng khuyến mại có kèm theo điều kiện hoặc được đăng ký với Sở Công thương, việc lập hóa đơn sẽ được thực hiện theo quy định của pháp luật.
Làm thế nào để phân biệt hàng khuyến mại không thu tiền và hàng khuyến mại có điều kiện?
Hàng khuyến mại không thu tiền là sản phẩm được tặng mà không yêu cầu người nhận phải mua hàng hoặc đáp ứng điều kiện nào khác. Trong khi đó, hàng khuyến mại có điều kiện yêu cầu khách hàng phải mua một số lượng nhất định để nhận hàng khuyến mại.
Hạch toán hàng khuyến mại ảnh hưởng như thế nào đến báo cáo tài chính của doanh nghiệp?
Hạch toán hàng khuyến mại ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí bán hàng và giá vốn hàng bán trên báo cáo tài chính. Việc ghi nhận chính xác giá trị hàng khuyến mại giúp doanh nghiệp phản ánh đúng tình hình tài chính và kết quả kinh doanh.
Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về cách hạch toán hàng khuyến mại không thu tiền. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán Thuế ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng.
HÃY ĐỂ LẠI THÔNG TIN TƯ VẤN