Thuế giá trị gia tăng (GTGT) là một phần quan trọng của kế toán doanh nghiệp, và việc hạch toán đúng cách có thể giúp bạn tránh được rắc rối về thuế. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn về cách hạch toán thuế GTGT cho doanh nghiệp của mình.
1. Hạch Toán Thuế GTGT Đầu Ra Phải Nộp Theo Phương Pháp Khấu Trừ
Khi doanh nghiệp phát sinh thuế GTGT đầu ra và phải nộp, kế toán cần thực hiện hạch toán theo một số giao dịch kinh tế chủ yếu như sau:
Hạch Toán Khi Xuất Hóa Đơn GTGT Theo Phương Pháp Khấu Trừ:
Khi xuất hóa đơn GTGT theo phương pháp khấu trừ và doanh nghiệp nộp thuế GTGT tính theo phương pháp khấu trừ, kế toán phải phản ánh doanh thu và thu nhập theo giá bán chưa có thuế GTGT. Thuế GTGT phải nộp được tách riêng tại thời điểm xuất hóa đơn.
- Ghi nợ các tài khoản 111, 112, 131 (tổng giá thanh toán).
- Ghi có các tài khoản 511, 515, 711 (giá chưa có thuế GTGT).
- Ghi có tài khoản 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311).
Định Kỳ, Kế Toán Tính Số Thuế GTGT Được Khấu Trừ:
- Để xác định số thuế GTGT được khấu trừ với số thuế GTGT đầu ra phải nộp trong kỳ, kế toán cần:
- Ghi nợ tài khoản 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311).
- Ghi có tài khoản 133 – Thuế GTGT được khấu trừ.
2. Hạch Toán Thuế GTGT Đầu Ra Phải Nộp Theo Phương Pháp Trực Tiếp
Kế toán có thể lựa chọn một trong hai phương pháp ghi sổ sau đây:
Phương Pháp 1: Tách Riêng Ngay Số Thuế GTGT Phải Nộp Khi Xuất Hóa Đơn:
Thực hiện như hạch toán thuế GTGT đầu ra phải nộp theo phương pháp khấu trừ.
Phương Pháp 2: Ghi Nhận Doanh Thu Bao Gồm Cả Thuế GTGT Phải Nộp Theo Phương Pháp Trực Tiếp:
Định kỳ khi xác định số thuế GTGT phải nộp, kế toán ghi giảm doanh thu và thu nhập tương ứng.
- Ghi nợ các tài khoản 511, 515, 711.
- Ghi có tài khoản 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311).
3. Hạch Toán Nộp Thuế GTGT Vào Ngân Sách Nhà Nước
- Ghi nợ tài khoản 3331 – Thuế GTGT phải nộp.
- Ghi có các tài khoản 111, 112.
4. Hạch Toán Thuế GTGT Của Hàng Nhập Khẩu
Khi nhập khẩu vật tư, hàng hoá, và tài sản cố định, kế toán phải phản ánh số thuế nhập khẩu phải nộp và tổng số tiền phải thanh toán. Ghi nhận các tài khoản sau:
- Ghi nợ các tài khoản 152, 153, 156, 211, 611…
- Ghi có tài khoản 333 – Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước (3333).
- Ghi có các tài khoản 111, 112, 331…
5. Phản Ánh Số Thuế GTGT Phải Nộp Của Hàng Nhập Khẩu
Trong trường hợp thuế GTGT hàng nhập khẩu phải nộp được khấu trừ, kế toán ghi như sau:
- Ghi nợ tài khoản 133 – Thuế GTGT được khấu trừ.
- Ghi có tài khoản 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33312).
Trong trường hợp thuế GTGT hàng nhập khẩu phải nộp không được khấu trừ, phải tính vào giá trị vật tư, hàng hoá, và tài sản cố định nhập khẩu, kế toán ghi như sau:
- Ghi nợ các tài khoản 152, 153, 156, 211, 611…
- Ghi có tài khoản 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33312).
6. Khi Thực Hiện Nộp Thuế GTGT Của Hàng Nhập Khẩu Vào Ngân Sách Nhà Nước
- Ghi nợ tài khoản 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33312).
- Ghi có các tài khoản 111, 112…
7. Trường Hợp Nhập Khẩu Ủy Thác (Áp Dụng Tại Bên Giao Ủy Thác)
Khi nhận được thông báo về nghĩa vụ nộp thuế GTGT hàng nhập khẩu từ bên nhận ủy thác, bên giao ủy thác ghi nhận số thuế GTGT hàng nhập khẩu phải nộp được khấu trừ.
- Ghi nợ tài khoản 133 – Thuế GTGT được khấu trừ.
- Ghi có tài khoản 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33312).
Khi nhận được chứng từ nộp thuế vào Ngân sách Nhà nước từ bên nhận ủy thác, bên giao ủy thác phản ánh giảm nghĩa vụ với Nhà nước về thuế GTGT hàng nhập khẩu.
- Ghi nợ tài khoản 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33312).
- Ghi có các tài khoản 111, 112 (nếu trả tiền ngay cho bên nhận ủy thác).
- Ghi có tài khoản 3388 – Phải trả khác (nếu chưa thanh toán ngay tiền thuế GTGT hàng nhập khẩu cho bên nhận ủy thác).
- Ghi có tài khoản 138 – Phải thu khác (ghi giảm số tiền đã ứng cho bên nhận ủy thác để nộp thuế GTGT hàng nhập khẩu).
Nếu bên nhận ủy thác không phản ánh số thuế GTGT hàng nhập khẩu phải nộp như bên giao ủy thác mà chỉ ghi nhận số tiền đã nộp thuế hộ bên giao ủy thác.
- Ghi nợ tài khoản 138 – Phải thu khác (phải thu lại số tiền đã nộp hộ).
- Ghi nợ tài khoản 3388 – Phải trả khác (trừ vào số tiền đã nhận của bên giao ủy thác).
- Ghi có các tài khoản 111, 112.
8. Hạch Toán Thuế GTGT Phải Nộp Được Giảm
Trong trường hợp doanh nghiệp được giảm số thuế GTGT phải nộp, kế toán ghi nhận số thuế GTGT được giảm vào thu nhập khác.
- Ghi nợ tài khoản 33311 – Thuế GTGT phải nộp (nếu được trừ vào số thuế phải nộp).
- Ghi nợ các tài khoản 111, 112 (nếu số được giảm được nhận lại bằng tiền).
- Ghi có tài khoản 711 – Thu nhập khác.
9. Hạch Toán Thuế GTGT Đầu Vào Được Hoàn
Trong trường hợp doanh nghiệp được hoàn thuế GTGT theo quy định do thuế đầu vào lớn hơn thuế đầu ra, kế toán ghi như sau:
- Ghi nợ các tài khoản 111, 112.
- Ghi có tài khoản 133 – Thuế GTGT được khấu trừ.
10. Hạch Toán Thuế GTGT Bị Truy Thu
Căn cứ vào quyết định truy thu, kế toán ghi như sau:
- Ghi nợ tài khoản 4211 – Lợi nhuận chưa phân phối năm trước.
- Ghi có tài khoản 3331 – Thuế GTGT phải nộp.
Với hướng dẫn hạch toán thuế GTGT chi tiết này, doanh nghiệp của bạn có thể thực hiện kế toán thuế GTGT một cách chính xác và đảm bảo tuân thủ các quy định thuế. Việc thực hiện đúng cách sẽ giúp bạn tránh được các vấn đề về thuế trong tương lai.
