Thời điểm xác định thuế tiêu thụ đặc biệt là khi nào?

Thuế tiêu thụ đặc biệt là một loại thuế gián thu, áp dụng đối với một số hàng hóa và dịch vụ nhất định. Việc xác định thời điểm chịu thuế rất quan trọng để đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Thời điểm xác định thuế tiêu thụ đặc biệt là khi hàng hóa hoặc dịch vụ được tiêu thụ, xuất khẩu hoặc nhập khẩu. Để hiểu rõ hơn về quy định này, bạn có thể tham khảo dịch vụ tư vấn của Kế toán Kiểm toán Thuế ACC.

1. Đối tượng không phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt

Căn cứ theo Điều 3 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2008 và khoản 2 Điều 1 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi 2014, các đối tượng sau đây không phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt:

• Hàng hóa xuất khẩu:

  • Hàng hóa do cơ sở sản xuất, gia công trực tiếp xuất khẩu hoặc bán, ủy thác cho cơ sở kinh doanh khác để xuất khẩu.

• Hàng hóa nhập khẩu:

  • Hàng viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại: Đây là hàng hóa được viện trợ từ các tổ chức, cá nhân quốc tế và không phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
  • Quà tặng cho các cơ quan, tổ chức: Bao gồm quà tặng cho cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân, hoặc quà biếu, quà tặng cho cá nhân tại Việt Nam.
  • Hàng hóa vận chuyển quá cảnh: Hàng hóa được vận chuyển quá cảnh hoặc mượn đường qua cửa khẩu, biên giới Việt Nam, hay hàng hóa chuyển khẩu theo quy định của Chính phủ.
  • Hàng tạm nhập khẩu, tái xuất khẩu và tạm xuất khẩu, tái nhập khẩu: Các hàng hóa này không phải nộp thuế nhập khẩu, thuế xuất khẩu trong thời gian theo quy định của pháp luật.
  • Đồ dùng của tổ chức, cá nhân nước ngoài: Bao gồm hàng hóa của tổ chức, cá nhân nước ngoài theo tiêu chuẩn miễn trừ ngoại giao; hàng mang theo người trong tiêu chuẩn hành lý miễn thuế; hàng nhập khẩu để bán miễn thuế theo quy định.

• Tàu bay, du thuyền, xe ô tô đặc biệt:

  • Tàu bay, du thuyền: Các phương tiện này sử dụng cho mục đích kinh doanh vận chuyển hàng hóa, hành khách, khách du lịch, và tàu bay sử dụng cho mục đích an ninh, quốc phòng.
  • Xe ô tô đặc biệt: Bao gồm xe ô tô cứu thương, xe ô tô chở phạm nhân, xe ô tô tang lễ, xe ô tô thiết kế vừa có chỗ ngồi, vừa có chỗ đứng chở được từ 24 người trở lên, và xe ô tô chạy trong khu vui chơi, giải trí, thể thao không đăng ký lưu hành và không tham gia giao thông.

• Hàng hóa trong khu phi thuế quan:

  • Hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài vào khu phi thuế quan, hàng hóa từ nội địa bán vào khu phi thuế quan và chỉ sử dụng trong khu phi thuế quan, và hàng hóa được mua bán giữa các khu phi thuế quan với nhau (ngoại trừ xe ô tô chở người dưới 24 chỗ).

Các đối tượng không phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt chủ yếu bao gồm hàng hóa xuất khẩu, hàng hóa viện trợ nhân đạo, quà tặng, hàng hóa quá cảnh, các phương tiện đặc biệt như tàu bay, xe ô tô cứu thương, và các hàng hóa trong khu phi thuế quan. Những quy định này nhằm đảm bảo tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động xuất khẩu, vận chuyển quốc tế, cũng như các mục đích an ninh và ngoại giao.

>> Đọc thêm bài viết sau do Kế toán Kiểm toán Thuế ACC cung cấp: Mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt bao gồm những gì?

2. Thời điểm xác định thuế tiêu đặc biệt là khi nào?

Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) là loại thuế gián thu được áp dụng đối với một số hàng hóa và dịch vụ đặc biệt, có tính chất đặc thù và thường có tác động mạnh đến sự điều chỉnh tiêu dùng của xã hội. Việc xác định thời điểm phát sinh thuế tiêu thụ đặc biệt là rất quan trọng trong quá trình kê khai và nộp thuế của doanh nghiệp. Theo quy định tại khoản 12 Điều 5 Thông tư 195/2015/TT-BTC thì thời điểm xác định thuế tiêu thụ đặc biệt đối với hàng hóa, dịch vụ và hàng hóa nhập khẩu như sau:

• Đối với hàng hóa: Thời điểm xác định thuế tiêu thụ đặc biệt đối với hàng hóa là thời điểm phát sinh doanh thu. Doanh thu đối với hàng hóa được xác định khi có sự chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hàng hóa từ người bán sang người mua, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền. Điều này có nghĩa là, ngay khi hợp đồng mua bán được thực hiện và hàng hóa được giao, thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ được tính toán và phải nộp, bất kể tiền hàng đã được thanh toán hay chưa.
• Đối với dịch vụ: Thời điểm phát sinh doanh thu đối với dịch vụ là khi dịch vụ đã được hoàn thành, hoặc thời điểm lập hóa đơn cung ứng dịch vụ. Tương tự như đối với hàng hóa, thời điểm này không phụ thuộc vào việc tiền đã được thu hay chưa thu. Việc xác định đúng thời điểm cung cấp dịch vụ và lập hóa đơn rất quan trọng để đảm bảo nghĩa vụ thuế được thực hiện đúng hạn.
• Đối với hàng hóa nhập khẩu: Đối với hàng hóa nhập khẩu, thời điểm xác định thuế tiêu thụ đặc biệt là thời điểm đăng ký tờ khai hải quan. Khi tờ khai hải quan được hoàn tất và hàng hóa được nhập khẩu vào Việt Nam, thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ được tính và phải nộp theo quy định của pháp luật.

Việc xác định đúng thời điểm phát sinh thuế tiêu thụ đặc biệt giúp các doanh nghiệp và cơ quan thuế thực hiện nghĩa vụ thuế một cách chính xác và kịp thời. Do đó, các tổ chức và cá nhân kinh doanh cần nắm vững các quy định này để tránh rủi ro về pháp lý và tài chính.

3. Trường hợp người nộp thuế tiêu thụ đặc biệt được hoàn thuế

Theo quy định tại khoản 1 Điều 8 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2008, người nộp thuế tiêu thụ đặc biệt có thể được hoàn thuế đã nộp trong các trường hợp cụ thể sau:

• Hàng tạm nhập khẩu, tái xuất khẩu:
  Nếu hàng hóa được tạm nhập khẩu vào Việt Nam và sau đó tái xuất khẩu ra nước ngoài, người nộp thuế có thể được hoàn thuế tiêu thụ đặc biệt đã nộp. Tuy nhiên, việc hoàn thuế chỉ áp dụng khi hàng hóa thực tế đã được tái xuất khẩu.

• Hàng hóa là nguyên liệu nhập khẩu để sản xuất, gia công hàng xuất khẩu:
  Nếu doanh nghiệp nhập khẩu nguyên liệu để sản xuất hoặc gia công hàng hóa xuất khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt đã nộp có thể được hoàn lại. Việc hoàn thuế chỉ thực hiện đối với hàng hóa thực tế xuất khẩu.

• Quyết toán thuế khi có số thuế nộp thừa do sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, phá sản, chuyển đổi sở hữu, chuyển đổi doanh nghiệp hoặc chấm dứt hoạt động:
  Trường hợp doanh nghiệp có số thuế nộp thừa do các sự kiện như sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, phá sản, chuyển đổi sở hữu, chuyển đổi doanh nghiệp hoặc chấm dứt hoạt động, người nộp thuế có thể thực hiện quyết toán thuế và yêu cầu hoàn lại số thuế tiêu thụ đặc biệt đã nộp thừa.

• Có quyết định hoàn thuế của cơ quan có thẩm quyền hoặc hoàn thuế theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên:
  Người nộp thuế có thể được hoàn thuế nếu có quyết định hoàn thuế từ cơ quan có thẩm quyền, hoặc trong trường hợp hoàn thuế tiêu thụ đặc biệt theo các điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

Các doanh nghiệp và cá nhân nộp thuế tiêu thụ đặc biệt cần nắm rõ các trường hợp cụ thể để có thể yêu cầu hoàn thuế đúng theo quy định của pháp luật, tránh trường hợp mất quyền lợi hợp pháp.

>> Xem thêm bài viết sau để biết thêm thông tin chi tiết: Quy định và cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt ô tô

4. Các câu hỏi thường gặp

Thuế tiêu thụ đặc biệt có được khấu trừ hay không?

Thuế tiêu thụ đặc biệt không được khấu trừ giống như thuế giá trị gia tăng (VAT). Điều này có nghĩa là doanh nghiệp không thể khấu trừ thuế tiêu thụ đặc biệt đã nộp khi mua hàng hóa hoặc dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, mà chỉ phải nộp thuế khi phát sinh doanh thu.

Cơ sở kinh doanh có phải nộp thuế tiêu thụ đặc biệt khi chỉ bán hàng hóa không chịu thuế?

Nếu cơ sở kinh doanh chỉ bán các hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (như hàng xuất khẩu hoặc các mặt hàng đã được miễn thuế), thì không cần phải nộp thuế tiêu thụ đặc biệt. Tuy nhiên, nếu cơ sở bán hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, thì phải thực hiện nghĩa vụ thuế này.

Thuế tiêu thụ đặc biệt được tính vào giá bán hàng hóa hay tính riêng?

Thuế tiêu thụ đặc biệt thường được tính riêng và được ghi rõ trên hóa đơn bán hàng. Tuy nhiên, một số loại hàng hóa có thể bao gồm thuế tiêu thụ đặc biệt trong giá bán, và người tiêu dùng sẽ phải trả mức giá đã bao gồm thuế.

Việc hiểu đúng và áp dụng chính xác thời điểm xác định thuế tiêu thụ đặc biệt là yếu tố quan trọng trong công tác quản lý thuế của doanh nghiệp. Nếu bạn cần sự hỗ trợ chuyên nghiệp và kịp thời, đừng ngần ngại liên hệ với Kế toán Kiểm toán Thuế ACC để được tư vấn chi tiết và tận tâm.