Phân biệt Kế toán trưởng và Trưởng phòng kế toán

Kế Toán Trưởng và Trưởng Phòng Kế Toán là hai vị trí quan trọng trong lĩnh vực kế toán và tài chính của một tổ chức. Mặc dù có điểm tương đồng trong tên gọi, nhưng chúng có sự khác biệt quan trọng về trách nhiệm, vai trò, và mức độ quản lý. Để hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa hai vị trí này, Công ty Kiểm toán Kế toán Thuế ACC sẽ đi sâu vào từng khía cạnh.

1. Vị trí và chức danh khác nhau

Kế toán trưởng và trưởng phòng kế toán đều là các vị trí quan trọng trong bộ phận tài chính của tổ chức, tuy nhiên, hai chức danh này có những khác biệt rõ rệt về vai trò, phạm vi công việc và trách nhiệm.

• Kế toán trưởng thường là người thực hiện công việc kế toán hàng ngày, như ghi chép sổ sách, kiểm tra và lập báo cáo tài chính, cũng như đảm bảo tính chính xác của các số liệu tài chính trong tổ chức. Đây là công việc đòi hỏi tính cẩn trọng và chi tiết cao, giúp đảm bảo mọi giao dịch tài chính đều được ghi nhận chính xác và đúng quy trình. Kế toán trưởng làm việc trực tiếp dưới sự giám sát của trưởng phòng kế toán và thực hiện các công việc đã được giao phó.
• Trưởng phòng kế toán lại có vai trò quản lý và điều phối toàn bộ hoạt động của bộ phận kế toán. Họ không chỉ giám sát công việc của kế toán trưởng mà còn phải đưa ra các chiến lược, quyết định liên quan đến quản lý tài chính và lập kế hoạch tài chính dài hạn cho công ty. Trưởng phòng kế toán có trách nhiệm quản lý đội ngũ nhân viên kế toán, xây dựng và triển khai các chính sách, quy trình làm việc của bộ phận kế toán, đảm bảo hoạt động tài chính của tổ chức diễn ra một cách suôn sẻ và hiệu quả.

Tóm lại, trong khi kế toán trưởng tập trung vào việc thực hiện các công việc kế toán chi tiết, trưởng phòng kế toán có nhiệm vụ quản lý toàn bộ bộ phận kế toán, định hướng chiến lược và đảm bảo tính hiệu quả trong công việc tài chính của tổ chức. Mối quan hệ giữa hai vị trí này là mối quan hệ quản lý – thực thi, với trưởng phòng kế toán giữ vai trò lãnh đạo và kế toán trưởng thực hiện các nhiệm vụ theo sự chỉ đạo của trưởng phòng.

2. Trách nhiệm và phạm vi công việc

Kế toán trưởng và trưởng phòng kế toán có trách nhiệm khác nhau nhưng đều rất quan trọng trong việc duy trì sự ổn định tài chính của tổ chức.

Kế toán trưởng là người chịu trách nhiệm chính trong việc giám sát và thực hiện các công việc kế toán hàng ngày. Công việc của họ bao gồm:

• Ghi nhận và kiểm tra giao dịch tài chính: Kế toán trưởng đảm bảo mọi giao dịch tài chính của công ty được ghi nhận chính xác và kịp thời vào hệ thống kế toán.
• Kiểm tra và xác minh chứng từ: Họ cần kiểm tra các chứng từ kế toán như hóa đơn, phiếu thu, phiếu chi để đảm bảo tính hợp lệ và hợp pháp của chúng.
• Lập báo cáo tài chính: Kế toán trưởng tổng hợp các số liệu tài chính và lập các báo cáo tài chính, báo cáo thuế, để báo cáo lên cấp quản lý.
• Tuân thủ quy trình kế toán: Kế toán trưởng phải đảm bảo mọi công việc kế toán tuân thủ đúng các quy định và quy trình của công ty cũng như pháp luật.

Kế toán trưởng yêu cầu phải có sự chính xác cao, khả năng làm việc chi tiết và kỷ luật trong việc thực hiện các công việc liên quan đến tài chính.

Trưởng phòng kế toán, trong khi đó, có phạm vi công việc rộng hơn và mang tính quản lý cao hơn. Những trách nhiệm chính của trưởng phòng kế toán bao gồm:

• Quản lý đội ngũ kế toán: Trưởng phòng kế toán chịu trách nhiệm giám sát không chỉ kế toán trưởng mà còn tất cả các nhân viên kế toán trong bộ phận. Họ phải phân công công việc, đào tạo và hỗ trợ các nhân viên kế toán thực hiện công việc hiệu quả.
• Phát triển chiến lược tài chính: Trưởng phòng kế toán cùng với các bộ phận khác trong công ty xây dựng và triển khai các chiến lược tài chính dài hạn, bao gồm lập kế hoạch ngân sách, kiểm soát chi phí và dự báo tài chính.
• Thiết lập chính sách và quy trình kế toán: Trưởng phòng kế toán phải thiết lập các chính sách, quy trình làm việc cho bộ phận kế toán, đảm bảo tính nhất quán và hiệu quả trong công tác kế toán.
• Đảm bảo hiệu quả công việc tài chính: Trưởng phòng kế toán theo dõi, đánh giá và cải thiện quy trình làm việc để đảm bảo công việc tài chính của công ty được thực hiện một cách hiệu quả, tiết kiệm chi phí và tuân thủ đúng quy định.

>>>> Vậy Kế toán trưởng có được đóng dấu tròn không?

3. Khả năng lãnh đạo và quản lý

Khả năng lãnh đạo và quản lý là một trong những điểm phân biệt quan trọng giữa Trưởng phòng kế toán và Kế toán trưởng.

Khả năng lãnh đạo của trưởng phòng kế toán:

• Trưởng phòng kế toán cần có khả năng lãnh đạo mạnh mẽ và tầm nhìn chiến lược. Họ không chỉ giám sát công việc của các kế toán viên và kế toán trưởng mà còn phải xây dựng chiến lược tài chính lâu dài cho công ty.
• Trưởng phòng kế toán chịu trách nhiệm xây dựng và duy trì các quy trình tài chính, đảm bảo mọi hoạt động kế toán diễn ra trơn tru và tuân thủ quy định. Họ còn phải định hướng và động viên đội ngũ kế toán, giúp họ làm việc hiệu quả và đạt được mục tiêu chung của công ty.
• Một phần quan trọng trong vai trò lãnh đạo của trưởng phòng kế toán là tạo ra một môi trường làm việc tích cực, khuyến khích sự hợp tác và phát triển nghề nghiệp cho các nhân viên kế toán.

Khả năng lãnh đạo của kế toán trưởng:

• Kế toán trưởng có thể đóng vai trò lãnh đạo trong phạm vi bộ phận kế toán của mình, nhưng chức năng lãnh đạo của họ không rộng như trưởng phòng kế toán.
• Kế toán trưởng chủ yếu tập trung vào các công việc chuyên môn như kiểm tra, ghi chép sổ sách, và đảm bảo tính chính xác của báo cáo tài chính.
• Kế toán trưởng có thể hỗ trợ trưởng phòng kế toán trong các công việc quản lý, nhưng trách nhiệm chính của họ là thực hiện các nhiệm vụ kế toán hàng ngày, không phải quản lý toàn bộ bộ phận kế toán hoặc đưa ra chiến lược tài chính dài hạn.

Tóm lại, trưởng phòng kế toán cần khả năng lãnh đạo và quản lý toàn diện hơn để điều hành bộ phận kế toán và hoạch định chiến lược tài chính của công ty, trong khi kế toán trưởng chủ yếu thực hiện công việc chuyên môn và hỗ trợ quản lý các nhiệm vụ kế toán cụ thể.

4. Yêu cầu về trình độ và kinh nghiệm

Kế toán trưởng yêu cầu trình độ và kinh nghiệm chuyên môn vững vàng trong lĩnh vực kế toán, nhưng không đòi hỏi nhiều kinh nghiệm quản lý. Các yêu cầu cụ thể bao gồm:

• Trình độ học vấn: Kế toán trưởng thường cần có ít nhất bằng cử nhân kế toán, tài chính hoặc các ngành liên quan. Bên cạnh đó, một số công ty có thể yêu cầu các chứng chỉ kế toán cơ bản hoặc các chứng chỉ chuyên ngành như chứng chỉ kế toán viên, chứng chỉ thuế.
• Kinh nghiệm: Kế toán trưởng thường yêu cầu một vài năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực kế toán hoặc tài chính, đặc biệt là trong việc ghi nhận giao dịch tài chính, lập báo cáo tài chính và tuân thủ quy trình kế toán. Kinh nghiệm này giúp họ nắm vững các nguyên lý kế toán và đảm bảo công việc tài chính diễn ra chính xác.
• Khả năng chuyên môn: Kế toán trưởng cần có khả năng phân tích và kiểm tra các số liệu tài chính, cùng với sự chú ý đến chi tiết để đảm bảo tính chính xác của các báo cáo tài chính.

Trưởng phòng kế toán, ngược lại, yêu cầu trình độ và kinh nghiệm cao hơn nhiều vì vị trí này đòi hỏi kỹ năng lãnh đạo và quản lý. Các yêu cầu cụ thể bao gồm:

• Trình độ học vấn: Trưởng phòng kế toán thường yêu cầu ít nhất bằng thạc sĩ về tài chính, kế toán hoặc các ngành tương tự. Họ cũng cần có các chứng chỉ kế toán cao cấp hoặc các chứng chỉ chuyên ngành, như chứng chỉ kế toán trưởng hoặc chứng chỉ quản lý tài chính.
• Kinh nghiệm: Trưởng phòng kế toán cần có nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực tài chính và kế toán, đặc biệt là trong việc quản lý và điều hành bộ phận kế toán. Kinh nghiệm trong việc xây dựng chiến lược tài chính, lập kế hoạch ngân sách, kiểm soát chi phí và quản lý dự án tài chính là rất quan trọng.
• Khả năng quản lý: Trưởng phòng kế toán cần có khả năng lãnh đạo đội ngũ kế toán, phân công công việc, đào tạo nhân viên và giải quyết các vấn đề tài chính phức tạp. Họ phải có kỹ năng ra quyết định nhanh chóng và chính xác trong việc quản lý các chiến lược tài chính và quy trình kế toán của công ty.

5. Mối liên hệ với cấp quản lý cao nhất

Mối liên hệ với cấp quản lý cao nhất là một điểm khác biệt rõ rệt giữa Trưởng phòng kế toán và Kế toán trưởng.

Trưởng phòng kế toán:

• Liên hệ với các cấp quản lý cao nhất: Trưởng phòng kế toán thường xuyên làm việc với các Giám đốc tài chính (CFO) hoặc Giám đốc điều hành (CEO) của công ty. Đây là những người ra quyết định chiến lược về tài chính, đầu tư và phát triển của công ty.
• Trưởng phòng kế toán cung cấp thông tin tài chính quan trọng cho các cấp quản lý cao nhất để hỗ trợ quá trình ra quyết định. Họ cũng tham gia vào các cuộc họp cấp cao, nơi sẽ trình bày các báo cáo tài chính và phân tích chi tiết về tình hình tài chính của công ty, giúp ban lãnh đạo đưa ra các quyết định quan trọng về phát triển công ty.
• Vai trò chiến lược: Vì vậy, trưởng phòng kế toán không chỉ giám sát các hoạt động kế toán mà còn đóng vai trò chiến lược, cung cấp thông tin tài chính giúp định hướng các quyết định chiến lược của công ty.

Kế toán trưởng:

• Liên hệ hạn chế với cấp quản lý cao nhất: Kế toán trưởng chủ yếu làm việc với Trưởng phòng kế toán và các đồng nghiệp trong bộ phận kế toán. Họ tập trung vào công việc chuyên môn hàng ngày như ghi sổ, kiểm tra chứng từ và báo cáo tài chính.
• Báo cáo lên cấp cao: Kế toán trưởng không trực tiếp giao tiếp với các cấp quản lý cao nhất như CEO hay CFO. Thay vào đó, họ báo cáo thông tin tài chính cho trưởng phòng kế toán hoặc giám đốc tài chính.
• Chức năng thực thi: Vì vậy, vai trò của kế toán trưởng chủ yếu là thực hiện và kiểm tra công việc kế toán, không phải tham gia vào các quyết định chiến lược hoặc cung cấp báo cáo tài chính cho ban giám đốc.

Xem thêm: Để biết thêm chi tiết về Dịch vụ, mời bạn đọc tham khảo bài viết Dịch vụ Kế toán tại Công ty Kiểm toán Kế toán Thuế ACC

6. Tính chất công việc và nhiệm vụ cụ thể

Công việc của kế toán trưởng:

• Ghi chép và kiểm tra sổ sách kế toán: Kế toán trưởng chịu trách nhiệm ghi nhận và cập nhật các giao dịch tài chính hàng ngày vào sổ sách kế toán. Họ phải đảm bảo rằng mọi giao dịch, từ chi phí đến doanh thu, đều được ghi nhận chính xác, không bỏ sót.
• Kiểm tra chứng từ: Kế toán trưởng cần xác nhận các chứng từ như hóa đơn, biên lai, hợp đồng, sao kê ngân hàng để đảm bảo tính hợp lệ của các giao dịch trước khi ghi sổ. Việc này giúp đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp của các giao dịch tài chính.
• Lập báo cáo tài chính: Hàng ngày, kế toán trưởng cần lập báo cáo tài chính (như báo cáo thu chi, bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh), giúp các cấp quản lý có cái nhìn rõ ràng về tình hình tài chính của tổ chức.
• Tuân thủ quy trình kế toán: Kế toán trưởng phải đảm bảo rằng tất cả các công việc liên quan đến kế toán được thực hiện đúng quy trình, tuân thủ các chuẩn mực kế toán và pháp luật hiện hành. Họ đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu sai sót và rủi ro tài chính.

Công việc của trưởng phòng kế toán:

• Quản lý bộ phận kế toán: Trưởng phòng kế toán không chỉ thực hiện công việc kế toán, mà còn phải quản lý và điều phối toàn bộ bộ phận kế toán. Họ cần đảm bảo rằng các nhân viên kế toán hoàn thành nhiệm vụ đúng hạn và có chất lượng. Điều này bao gồm việc phân công công việc, giám sát tiến độ, và hỗ trợ các nhân viên khi cần thiết.
• Phát triển chính sách và quy trình kế toán: Trưởng phòng kế toán chịu trách nhiệm xây dựng và cập nhật các chính sách, quy trình kế toán của tổ chức. Điều này bao gồm việc thiết lập các quy tắc tài chính, hướng dẫn các phương thức ghi nhận giao dịch, và đảm bảo các quy trình kế toán tuân thủ chuẩn mực tài chính quốc gia và quốc tế.
• Xây dựng ngân sách và quản lý chi phí: Trưởng phòng kế toán có vai trò quan trọng trong việc lập ngân sách hàng năm, kiểm soát chi phí và theo dõi tình hình chi tiêu của tổ chức. Họ phải đảm bảo rằng mọi chi phí đều được kiểm soát hợp lý và hiệu quả để đạt được mục tiêu tài chính của công ty.
• Đảm bảo hoạt động kế toán suôn sẻ và hiệu quả: Trưởng phòng kế toán cần giám sát mọi hoạt động kế toán trong tổ chức để đảm bảo các báo cáo tài chính được lập đúng hạn và chính xác. Họ cũng có trách nhiệm giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình làm việc, đồng thời đảm bảo rằng bộ phận kế toán luôn tuân thủ quy định và pháp luật.

>>>> Tham khảo Kế toán trưởng là gì? Nhiệm vụ, công việc của kế toán trưởng tại đây.

7. Tương tác với nhân viên kế toán khác

Kế toán trưởng:

• Tương tác trực tiếp với nhân viên kế toán: Kế toán trưởng là người làm việc trực tiếp với các nhân viên kế toán trong bộ phận của mình. Họ có trách nhiệm hướng dẫn và kiểm tra công việc của nhân viên để đảm bảo mọi công việc kế toán được thực hiện đúng quy trình và chính xác.
• Hỗ trợ giải quyết vấn đề: Nếu có bất kỳ vấn đề hoặc khó khăn nào trong công việc, kế toán trưởng sẽ là người hỗ trợ giải quyết và đưa ra giải pháp cho các nhân viên. Họ cũng đóng vai trò giám sát việc thực hiện các nhiệm vụ hàng ngày của nhân viên kế toán.

Trưởng phòng kế toán:

• Quản lý đội ngũ kế toán tổng thể: Trưởng phòng kế toán có trách nhiệm quản lý toàn bộ đội ngũ kế toán, bao gồm kế toán trưởng và tất cả các nhân viên kế toán khác trong bộ phận. Họ không chỉ giám sát công việc của các kế toán trưởng mà còn phải đảm bảo tất cả nhân viên kế toán làm việc hiệu quả và đúng mục tiêu tài chính chung của công ty.
• Duy trì môi trường làm việc hợp tác: Trưởng phòng kế toán không chỉ là người giám sát mà còn phải tạo môi trường làm việc hợp tác, khuyến khích sự phối hợp giữa các nhân viên kế toán. Họ cũng cần phải đảm bảo rằng các nhân viên có cơ hội phát triển nghề nghiệp và nâng cao kỹ năng trong công việc.

8. Câu hỏi thường gặp

Trưởng phòng kế toán có trách nhiệm quản lý công tác kế toán không?

Có. Trưởng phòng kế toán quản lý công tác kế toán tại phòng kế toán và giám sát các kế toán viên trong phòng, nhưng không phải chịu trách nhiệm pháp lý như Kế toán trưởng.

Kế toán trưởng có quyền ký kết các hợp đồng tài chính quan trọng của doanh nghiệp không?

Có. Kế toán trưởng có quyền ký các hợp đồng liên quan đến tài chính, kế toán trong doanh nghiệp, đồng thời giám sát các hợp đồng tài chính khác.

Trưởng phòng kế toán có quyền ký hợp đồng tài chính quan trọng không?

Không. Trưởng phòng kế toán không có quyền ký kết các hợp đồng tài chính quan trọng nếu chưa có sự ủy quyền từ Kế toán trưởng hoặc ban giám đốc.

Việc phân biệt rõ ràng giữa Kế toán trưởng và Trưởng phòng kế toán là điều cần thiết để hiểu đúng vai trò, trách nhiệm và yêu cầu đối với từng vị trí trong bộ phận kế toán. Mặc dù cả hai đều đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý tài chính của công ty, nhưng Kế toán trưởng tập trung vào công việc chuyên môn và giám sát các hoạt động kế toán hàng ngày, trong khi Trưởng phòng kế toán chịu trách nhiệm quản lý toàn bộ bộ phận và chiến lược tài chính dài hạn. Hiểu được sự khác biệt này Kế toán Kiểm toán Thuế ACC hy vọng sẽ giúp các doanh nghiệp và nhân sự trong lĩnh vực kế toán có thể phân công công việc hợp lý và đạt hiệu quả cao nhất.