Trong bài viết này, chúng tôi sẽ trình bày sự tác động của thuế và trợ cấp đối với kinh tế vi mô, nhấn mạnh vai trò quan trọng của chúng và cách chúng có thể ảnh hưởng đến cung và cầu trong hệ thống kinh tế. Và một số mẫu bài tập liên quan để bạn hiểu rõ hơn
1. Thuế là gì?
Thuế là một khoản tiền mà người dân hoặc doanh nghiệp phải trả cho chính phủ. Đây là một nguồn thu quan trọng cho ngân sách quốc gia, giúp chính phủ thực hiện các dự án công cộng và cung cấp dịch vụ cho cộng đồng. Thuế có thể được áp dụng cho thu nhập, tiêu dùng, đầu tư và nhiều hoạt động kinh tế khác.
2. Trợ cấp là gì?
Trợ cấp là các khoản tiền hoặc lợi ích được chính phủ hoặc tổ chức phi lợi nhuận cung cấp cho những người có nhu cầu đặc biệt hoặc thu nhập thấp. Trợ cấp có thể bao gồm tiền trợ cấp thất nghiệp, tiền trợ cấp cho người khuyết tật, trợ cấp học phí và nhiều dạng hỗ trợ khác nhau để giúp người dân vượt qua khó khăn tài chính hoặc truy cập các dịch vụ quan trọng.
3. Ảnh hưởng của thuế và trợ cấp đến cung và cầu trong kinh tế vi mô
Thuế và trợ cấp có tác động đáng kể đến cung và cầu trong kinh tế vi mô.
3.1. Tác động của thuế:
Thuế thu nhập, thuế giá trị gia tăng và các loại thuế khác có thể làm giảm thu nhập sẵn có của người dân và doanh nghiệp. Điều này có thể dẫn đến giảm cầu tiêu dùng và đầu tư, ảnh hưởng tiêu biểu đến việc mua sắm và đầu tư trong kinh tế. Điều này có thể làm giảm cung cấp hàng hóa và dịch vụ, gây ra tác động tiêu cực đến kinh tế vi mô.
3.2. Tác động của trợ cấp:
Trợ cấp, ngược lại, có thể tăng cầu bằng cách tạo sự gia tăng thu nhập hoặc giảm áp lực tài chính đối với những người cần được hỗ trợ. Trợ cấp thất nghiệp có thể tạo động lực cho người lao động tìm kiếm việc làm, trong khi trợ cấp học phí có thể tạo điều kiện cho nhiều người tiếp tục học tập và nâng cao trình độ. Điều này có thể tạo ra tác động tích cực đối với cung và cầu bằng cách tăng năng suất và khả năng tiêu dùng của người dân.
4. Bài 1
Cơ quan kiểm soát giá thuê nhà của thành phố New York đã tìm ra phương trình tổng cầu là QD = 100 – 5P, trong đó QD là lượng cầu được tính bằng nghìn căn hộ và P là giá thuê trung bình hàng tháng, được tính bằng trăm đô la. Họ cũng nhận thấy rằng việc Q tăng ở mức giá P thấp là do nhiều gia đình có 3 thành viên từ Long Island chuyển vào thành phố và cần căn hộ. Các nhà kinh doanh bất động sản của thành phố đã thừa nhận rằng đây là một ước tính về cầu chính xác và cho biết phương trình cung: QS = 50 + 5P.
a) Nếu các cơ quan chức năng phán đoán đúng về cung và cầu, thì giá thị trường tự do là bao nhiêu? Dân số Thành phố sẽ thay đổi như thế nào nếu giá thuê nhà trung bình hàng tháng là 100 đô la và tất cả những người không tìm được căn hộ sẽ rời khỏi thành phố?
Trong trường hợp thị trường cân bằng, ta có: QD = QS 100 – 5P = 50 + 5P P = 5 và Q = 75 Giá thị trường tự do là $5 và lượng căn hộ cân bằng là 75,000 căn hộ.
Khi giá thuê nhà là $100, thấp hơn giá cân bằng, lượng cung căn hộ giảm đi, và tình trạng vượt cầu xảy ra. Lúc này, lượng cung chỉ còn 55,000 căn hộ, thiếu hụt 20,000 căn hộ. Nếu mỗi căn hộ có 3 người, có 60,000 người sẽ phải rời khỏi thành phố.
b) Trường hợp giá thuê nhà được ấn định là 900 nghìn đô một tháng đối với tất cả các căn hộ, sẽ như thế nào?
Trong trường hợp này, lượng cung căn hộ là QS2 = 950,000 căn hộ, tăng 200,000 căn hộ so với lượng cân bằng. Tuy nhiên, lượng cầu chỉ ở mức QD2 = 550,000 căn hộ, do đó thị trường sẽ xảy ra tình trạng vượt cung.
5. Bài 2:
a) Nông dân Mỹ lo lắng về sự giảm cầu lúa mì xuất khẩu này. Điều gì sẽ xảy ra với giá lúa mì trên thị trường tự do của Mỹ? Liệu những người nông dân có lý do để lo lắng hay không?
b) Bây giờ, nếu chính phủ Mỹ muốn đẩy giá lúa mì lên mức 3,00 $/giá hàng năm, họ cần mua bao nhiêu lúa mì để đảm bảo giá đạt được mức này?
c) Nếu không có cầu xuất khẩu mà vẫn giữ giá 3 $/giá, chính phủ Mỹ phải mua bao nhiêu lúa mì mỗi năm? Và chi phí mà chính phủ phải trả là bao nhiêu?
GIẢI
a) Trong trường hợp cầu về lúa mì xuất khẩu giảm, tổng cầu lúa mì giảm trong khi cung lúa mì trong nước không đổi. Điều này dẫn đến giá lúa mì trên thị trường tự do giảm, và nông dân Mỹ – người cung cung – hoàn toàn có lý do để lo ngại. Đây là cách tính:
- Tổng cầu ban đầu: QD = 3550 – 266P.
- Đường cung: QS = 1800 + 240P. Vào điểm cân bằng ban đầu, ta có: P* = 3,46 ($/giá) và Q* = 2630,4 triệu giá.
Đường cầu xuất khẩu là: Qf = QD – Qd = 2550 – 220P.
Với cầu xuất khẩu giảm 40%, đường cầu xuất khẩu hiện tại là: Qf’ = 1530 – 132P. Do đó, đường tổng cầu mới là: QD’ = 2530 – 178P.
Tại điểm cân bằng mới, QD’ = QS, ta có: P’* = 1,75 ($/giá) và Q’* = 2218,5 triệu giá.
b) Nếu chính phủ Mỹ muốn đẩy giá lúa mì lên mức 3,00 $/giá, thì tình hình sẽ như sau:
- Tổng cầu lúa mì là 1996 triệu giá.
- Tổng cung lúa mì là 2520 triệu giá.
- Chính phủ cần mua vào 524 triệu giá lúa mì để đạt được mức giá 3,00 $/giá.
c) Nếu không có cầu xuất khẩu mà vẫn giữ mức giá 3 $/giá, chính phủ phải mua bao nhiêu lúa mì mỗi năm? Và chi phí mà chính phủ phải trả là bao nhiêu?
Lúc này, tổng cầu cũng chính là cầu trong nước QD = Qd = 1000 – 46P. Cung lúa mì không đổi. Với giá P = 3 $/giá, ta có:
QD = 1000 – 46 * 3 = 862 triệu giá.
Chính phủ cần mua: 2520 (cung) – 862 (cầu trong nước) = 1658 triệu giá lúa mì mỗi năm.
Chi phí mà chính phủ phải trả là: 1658 triệu giá lúa mì * 3 $/giá = 4974 triệu đô la.
6. Bài 3:
a)
Khi chưa có thuế, giá người tiêu dùng phải trả bằng giá nhà sản xuất thu được và bằng giá tại điểm cân bằng thị trường P*.
Không có sự chênh lệch giữa giá người tiêu dùng phải trả và giá người sản xuất thu được. Lượng bia bán ra là lượng bia tại điểm cân bằng thị trường Q*.
b) Bây giờ, hãy vẽ đồ thị thị trường bia khi có thuế:
Khi chính phủ đánh thuế 2 đô la cho mỗi thùng bia mà người tiêu dùng mua, đường cầu dịch chuyển qua trái (xuống dưới) một lượng chính là mức thuế 2 đô la. Điều này có nghĩa là đường cầu ban đầu D1 dịch chuyển xuống thành D2.
c) Lúc này:
- Giá người tiêu dùng phải trả là Pc, nơi mà đường cầu (D2) giao với đường cung (S).
- Giá người sản xuất thu được là Ps, nơi mà đường cung (S) giao với đường cầu D2.
- Lượng bia bán ra là Q1, tại điểm giao giữa D2 và S.
Lượng bia bán ra tăng hay giảm phụ thuộc vào mức độ cả độ dịch chuyển của đường cầu sau thuế. Trong trường hợp này, đường cầu (D2) đã dịch chuyển qua trái, dẫn đến giảm lượng bia bán ra từ Q* xuống Q1.
Tóm lại, thuế và trợ cấp đóng vai trò quan trọng trong kinh tế vi mô, ảnh hưởng đến cung và cầu trong hệ thống kinh tế. Sự cân nhắc cẩn thận và thiết kế hợp lý của hệ thống thuế và trợ cấp có thể có tác động tích cực đối với sự phát triển kinh tế và sự phân phối thu nhập.Trên đây là những thông tin từ Kế toán Kiểm toán Thuế ACC cung cấp đến bạn. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về các vấn đề liên quan, vui lòng liên hệ với chúng tôi để được giải đáp chi tiết.
