Lập kế hoạch kiểm toán là một giai đoạn quan trọng trong quá trình kiểm toán, có ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả của cuộc kiểm toán. Vậy ví dụ về lập kế hoạch kiểm toán như thế nào ? Bài viết dưới đây của Kế toán Kiểm toán ACC sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn
1. Lập kế hoạch kiểm toán là gì ?
Lập kế hoạch kiểm toán là quá trình xây dựng một kế hoạch chi tiết để thực hiện kiểm toán cho một tổ chức hoặc doanh nghiệp. Mục đích của việc lập kế hoạch kiểm toán là xác định phạm vi công việc, các mục tiêu cần đạt được, các phương pháp và quy trình kiểm toán cần áp dụng, từ đó đảm bảo kiểm toán được thực hiện một cách hiệu quả và tuân thủ các quy định, chuẩn mực kế toán.
Mục đích của lập kế hoạch kiểm toán là:
- Giúp xác định rõ các vấn đề, rủi ro hoặc lĩnh vực có thể ảnh hưởng đến báo cáo tài chính và doanh nghiệp
- Phân tích và đánh giá các yếu tố có thể ảnh hưởng đến tính chính xác của báo cáo tài chính, từ đó xây dựng các phương án để giảm thiểu rủi ro khi thực hiện kiểm toán.
- Giúp phân công công việc một cách hợp lý, xác định các nguồn lực cần thiết, từ đó tiết kiệm thời gian và chi phí trong quá trình kiểm toán.
- Đảm bảo rằng toàn bộ quá trình kiểm toán được thực hiện theo các chuẩn mực kiểm toán quốc tế, quy định pháp lý hiện hành và các yêu cầu của tổ chức kiểm toán.
Lập kế hoạch kiểm toán thường bao gồm các bước sau:
- Kiểm toán viên cần xác định rõ các mục tiêu cụ thể cần đạt được trong quá trình kiểm toán (ví dụ: xác minh tính chính xác của báo cáo tài chính, kiểm tra tuân thủ các quy định pháp lý, đánh giá rủi ro tài chính hoặc gian lận).
- Kiểm toán viên sẽ thu thập thông tin về khách hàng, bao gồm thông tin về hệ thống kế toán và kiểm soát nội bộ, cũng như thông tin về môi trường kinh doanh và các yêu cầu quy định.
- Kiểm toán viên cần xem xét các yếu tố như tình hình kinh tế, các thay đổi trong luật pháp và quy định liên quan, cũng như các yếu tố nội bộ như thay đổi trong cơ cấu tổ chức, quy trình tài chính hoặc công nghệ mà doanh nghiệp sử dụng.
- Đánh giá mức độ hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ của khách hàng. Điều này giúp xác định các khu vực có thể có rủi ro cao hoặc dễ xảy ra sai sót, từ đó quyết định mức độ kiểm tra cần thiết cho từng phần của hệ thống tài chính.
- Lên kế hoạch chi tiết cho từng thủ tục, đảm bảo các hoạt động kiểm toán được thực hiện đầy đủ, chính xác và hiệu quả. Đưa ra dự toán chi phí và thời gian cho toàn bộ quá trình kiểm toán, đảm bảo rằng mọi hoạt động kiểm toán có đủ nguồn lực và thời gian thực hiện.
Kế hoạch kiểm toán cần được cập nhật khi có thông tin mới hoặc khi có thay đổi trong quá trình kiểm toán. Việc này giúp đảm bảo rằng kế hoạch kiểm toán luôn phản ánh chính xác tình hình thực tế và các yếu tố thay đổi.
2. Quy định lập kế hoạch kiểm toán
Quy định lập kế hoạch kiểm toán được quy định tại Quyết định 02/2023/QĐ-KTNN của Kiểm toán Nhà nước. Theo đó, kế hoạch kiểm toán là văn bản xác định phạm vi, nội dung, thời gian, phương pháp, nguồn lực và trách nhiệm thực hiện kiểm toán. Kế hoạch kiểm toán được lập theo hai loại: kế hoạch kiểm toán năm và kế hoạch kiểm toán chi tiết.
2.1. Kế hoạch kiểm toán năm
Kế hoạch kiểm toán năm được lập căn cứ vào các nguyên tắc, căn cứ, tiêu chí sau:
Nguyên tắc lập kế hoạch kiểm toán năm:
- Kiểm toán viên phải đảm bảo sự độc lập trong suốt quá trình kiểm toán, tránh mọi ảnh hưởng từ các yếu tố bên ngoài.
- Quyết định kiểm toán phải được đưa ra dựa trên sự phân tích khách quan, không thiên vị.
- Kế hoạch kiểm toán phải bao gồm tất cả các yếu tố quan trọng, đảm bảo không bỏ sót bất kỳ vấn đề nào có ảnh hưởng lớn.
- Chỉ tập trung vào các yếu tố có ảnh hưởng lớn đến báo cáo tài chính và hoạt động của đơn vị.
- Kế hoạch kiểm toán phải hợp lý và khả thi, có thể thực hiện được trong phạm vi ngân sách và thời gian cho phép.
- Kế hoạch cần được thiết kế sao cho đạt được kết quả kiểm toán tốt nhất trong thời gian và nguồn lực có hạn.
Căn cứ lập kế hoạch kiểm toán năm:
- Các yêu cầu kiểm toán của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và đề nghị của Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội
- Các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước trong các cuộc kiểm toán trước
- Các thông tin, tài liệu thu thập được từ các nguồn khác
Tiêu chí lựa chọn đơn vị, chủ đề kiểm toán:
- Mục tiêu, trọng tâm, và nội dung phù hợp với định hướng của kế hoạch kiểm toán
- Cần được đánh giá là có tiềm ẩn rủi ro cao, bao gồm rủi ro kiểm soát và các yếu tố có thể dẫn đến sai sót đáng kể.
- Các đơn vị, đầu mối, hoặc chủ đề kiểm toán đang thu hút sự chú ý và quan tâm đặc biệt từ Quốc hội, Chính phủ, chính quyền địa phương hoặc dư luận xã hội.
- Có liên quan đến công tác thu, quản lý, và sử dụng nguồn kinh phí với quy mô lớn hơn so với các đơn vị, chủ đề khác, có ảnh hưởng đáng kể đến nguồn lực tài chính.
- Chưa được kiểm toán trong một thời gian dài, hoặc những đơn vị cần kiểm toán định kỳ, thường xuyên theo quy định.
Kế hoạch kiểm toán năm gồm các nội dung chính sau:
- Tên đơn vị được kiểm toán:
- Thời gian kiểm toán:
- Nội dung kiểm toán:
- Phương pháp kiểm toán:
- Nguồn lực kiểm toán:
- Trách nhiệm thực hiện kiểm toán
Kế hoạch kiểm toán năm được Trưởng đoàn kiểm toán phê duyệt.
2.2. Kế hoạch kiểm toán chi tiết
Kế hoạch kiểm toán chi tiết được lập căn cứ vào kế hoạch kiểm toán năm và các thông tin, tài liệu thu thập được trong quá trình khảo sát, phân tích, đánh giá.
Kế hoạch kiểm toán chi tiết gồm các nội dung chính sau:
- Tên đơn vị, bộ phận, lĩnh vực được kiểm toán
- Thời gian kiểm toán
- Nội dung kiểm toán cụ thể
- Phương pháp kiểm toán cụ thể
- Nguồn lực kiểm toán cụ thể
- Trách nhiệm thực hiện kiểm toán cụ thể
Kế hoạch kiểm toán chi tiết được Tổ trưởng kiểm toán phê duyệt.
>>> Tham khảo mẫu lập kế hoạch kiểm toán nội bộ mới nhất tại Kế toán Kiểm toán ACC
3. Ví dụ về lập kế hoạch kiểm toán
– Thông tin chung
Khách hàng: Công ty cổ phần XYZ
Mục tiêu kiểm toán: Báo cáo tài chính năm 2023
Loại hình kiểm toán: Kiểm toán độc lập
Thời gian kiểm toán: Từ ngày 01/07/2023 đến ngày 31/08/2023
– Đánh giá rủi ro
Rủi ro hệ thống:
- Rủi ro hoạt động: Công ty có quy mô lớn, hoạt động trong nhiều lĩnh vực, với hệ thống chi nhánh và văn phòng đại diện phức tạp, làm tăng khả năng rủi ro từ các hoạt động phân tán.
- Rủi ro hệ thống thông tin: Công ty sử dụng phần mềm kế toán phức tạp và đã có thay đổi trong quy trình xử lý nghiệp vụ, điều này đòi hỏi kiểm toán viên cần đặc biệt chú ý đến tính chính xác và an toàn của hệ thống dữ liệu kế toán.
Rủi ro cụ thể:
- Rủi ro gian lận: Có khả năng xảy ra gian lận trong các khoản mục có giá trị lớn, như doanh thu, chi phí, tài sản cố định.
- Rủi ro sai sót: Có khả năng xảy ra sai sót trong các khoản mục phức tạp, như kế toán thuế, kế toán ngoại hối.
– Chiến lược kiểm toán
Mục tiêu chung: Lập báo cáo kiểm toán thể hiện ý kiến của kiểm toán viên về tính trung thực và hợp lý của báo cáo tài chính của Công ty cổ phần XYZ.
Mục tiêu cụ thể:
- Xác định rủi ro gian lận và sai sót trọng yếu.
- Thiết kế và thực hiện các thủ tục kiểm toán thích hợp để giảm thiểu rủi ro kiểm toán xuống mức thấp chấp nhận được.
- Thu thập bằng chứng kiểm toán thích hợp và đủ tin cậy để làm cơ sở cho ý kiến kiểm toán.
– Phạm vi kiểm toán: Kiểm toán toàn bộ báo cáo tài chính của Công ty cổ phần XYZ, bao gồm:
- Bảng cân đối kế toán
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu
- Phương pháp kiểm toán:
Sử dụng phương pháp kiểm toán kết hợp, bao gồm:
– Kiểm toán cơ bản: Kiểm toán các khoản mục trên báo cáo tài chính thông qua việc thu thập bằng chứng kiểm toán trực tiếp từ các sổ kế toán, chứng từ gốc, tài liệu liên quan.
– Kiểm toán hệ thống: Kiểm toán các hệ thống kiểm soát nội bộ của Công ty cổ phần XYZ để xác định rủi ro gian lận và sai sót trọng yếu.
- Kế hoạch kiểm toán chi tiết
Kế hoạch kiểm toán chi tiết sẽ được lập sau khi hoàn thành giai đoạn đánh giá rủi ro. Kế hoạch này sẽ xác định cụ thể các thủ tục kiểm toán sẽ được thực hiện cho từng khoản mục trên báo cáo tài chính.
– Một số lưu ý khi lập kế hoạch kiểm toán
- Kế hoạch kiểm toán cần được lập dựa trên kết quả đánh giá rủi ro.
- Kế hoạch kiểm toán cần được thiết kế để đáp ứng các mục tiêu kiểm toán.
- Kế hoạch kiểm toán cần được thực hiện linh hoạt, có thể điều chỉnh phù hợp với các thay đổi trong quá trình kiểm toán.
>>> Xem thêm về lập kế hoạch kiểm toán báo cáo tài chính tại Kế toán Kiểm toán ACC để biết thêm thông tin bổ ích nhé.
4. Hướng dẫn cách lập kế hoạch kiểm toán
Kế hoạch kiểm toán là một tài liệu quan trọng trong quá trình kiểm toán. Nó giúp kiểm toán viên xác định mục tiêu, phạm vi và phương pháp kiểm toán. Kế hoạch kiểm toán cũng giúp kiểm toán viên quản lý hiệu quả thời gian và nguồn lực của mình.
Dưới đây là năm bước chính trong việc lập kế hoạch kiểm toán:
4.1. Hiểu biết về khách hàng và môi trường hoạt động
Đây là bước quan trọng nhất trong quá trình lập kế hoạch kiểm toán. Kiểm toán viên cần hiểu rõ khách hàng và môi trường của họ để xác định các rủi ro tiềm ẩn đối với báo cáo tài chính. Kiểm toán viên cần hiểu sâu về khách hàng, bao gồm:
- Lịch sử của khách hàng
- Các sản phẩm và dịch vụ của khách hàng
- Cơ cấu tổ chức của khách hàng
- Hệ thống kiểm soát nội bộ của khách hàng
- Các quy định và tiêu chuẩn áp dụng cho khách hàng
- Đánh giá rủi ro
4.2. Đánh giá rủi ro
Sau khi hiểu rõ khách hàng và môi trường của họ, kiểm toán viên cần đánh giá rủi ro tiềm ẩn đối với báo cáo tài chính.
Rủi ro tiềm ẩn là khả năng xảy ra sai sót trọng yếu trong báo cáo tài chính. Kiểm toán viên cần đánh giá rủi ro tiềm ẩn ở từng khoản mục báo cáo tài chính.
Có hai loại rủi ro tiềm ẩn:
- Rủi ro kiểm soát: là khả năng hệ thống kiểm soát nội bộ của khách hàng không ngăn chặn hoặc phát hiện sai sót trọng yếu.
- Rủi ro phát hiện: là khả năng kiểm toán viên không phát hiện sai sót trọng yếu trong quá trình kiểm toán.
4.3. Xác định mức trọng yếu
Mức trọng yếu là mức độ sai sót có thể ảnh hưởng đến quyết định của người dùng báo cáo tài chính. Kiểm toán viên cần xác định mức trọng yếu phù hợp với từng khoản mục, từ đó điều chỉnh chiến lược kiểm toán phù hợp để đáp ứng yêu cầu về tính trung thực và hợp lý.
4.4. Lựa chọn phương pháp kiểm toán
Sau khi đánh giá rủi ro tiềm ẩn và xác định mức trọng yếu, kiểm toán viên cần lựa chọn phương pháp kiểm toán phù hợp.
Có ba phương pháp kiểm toán chính:
- Kiểm toán cơ bản: là phương pháp kiểm toán sử dụng các kỹ thuật kiểm toán cơ bản như kiểm tra, đối chiếu, phân tích,…
- Kiểm toán chuyên sâu: là phương pháp kiểm toán sử dụng các kỹ thuật kiểm toán chuyên sâu như kiểm toán hệ thống thông tin, kiểm toán hoạt động,…
- Kiểm toán liên tục: là phương pháp kiểm toán được thực hiện liên tục trong suốt niên độ tài chính.
4.5. Lập kế hoạch kiểm toán chi tiết
Kế hoạch kiểm toán chi tiết là tài liệu cụ thể hóa kế hoạch kiểm toán tổng quát. Nó bao gồm các nội dung sau:
- Mục tiêu kiểm toán chi tiết
- Phạm vi kiểm toán chi tiết
- Phương pháp kiểm toán chi tiết
- Thời gian và nguồn lực cần thiết
Kế hoạch kiểm toán chi tiết cần được phê duyệt bởi người lãnh đạo của đơn vị kiểm toán.
Dưới đây là một số lưu ý khi lập kế hoạch kiểm toán:
- Kế hoạch kiểm toán phải được lập trước khi bắt đầu quá trình kiểm toán.
- Kế hoạch kiểm toán phải được cập nhật khi có thay đổi trong môi trường của khách hàng hoặc kết quả đánh giá rủi ro.
- Kế hoạch kiểm toán phải được lập một cách cẩn thận và đầy đủ thông tin.
Trên đây là một số thông tin về Ví dụ về lập kế hoạch kiểm toán cụ thể nhất. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn
