Thông tư 80/2021/TT-BTC ngày 29/9/2021 của Bộ Tài chính quy định về chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa. Vậy Thuyết minh báo cáo tài chính theo Thông tư 80 như thế nào ? Hãy để bài viết này của ACC giúp bạn hiểu rõ hơn
1. Mục đích của bản thuyết minh báo cáo tài chính theo Thông tư 80
Theo Thông tư 80/2021/TT-BTC, mục đích của bản thuyết minh báo cáo tài chính là:
Cung cấp các thông tin giải thích, bổ sung cho các thông tin trong báo cáo tài chính, giúp người sử dụng hiểu rõ hơn về tình hình tài chính, tình hình kinh doanh và các luồng tiền của đơn vị, bao gồm:
- Bản chất và cách thức thực hiện các giao dịch và sự kiện trọng yếu;
- Chính sách kế toán và các ước tính kế toán được áp dụng;
- Thông tin về các khoản mục không được trình bày trong báo cáo tài chính;
- Các thông tin khác theo quy định của các chuẩn mực kế toán.
- Phân tích, đánh giá tình hình tài chính, tình hình kinh doanh và các luồng tiền của đơn vị.
- So sánh tình hình tài chính, tình hình kinh doanh và các luồng tiền của đơn vị giữa các kỳ kế toán.
- So sánh tình hình tài chính, tình hình kinh doanh và các luồng tiền của đơn vị với các đơn vị khác trong cùng ngành.
Để đạt được các mục đích trên, bản thuyết minh báo cáo tài chính cần trình bày đầy đủ và rõ ràng các thông tin cần thiết, bao gồm:
- Thông tin chung về đơn vị: Tên đơn vị, địa chỉ trụ sở chính, ngày thành lập, ngành nghề kinh doanh,…
- Cơ sở kế toán áp dụng: Chuẩn mực kế toán, chế độ kế toán được áp dụng,…
- Chính sách kế toán trọng yếu: Chính sách kế toán về giá gốc, chính sách kế toán về khấu hao,…
- Thông tin bổ sung về các khoản mục trong báo cáo tài chính: Chi tiết về các khoản mục tài sản, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi phí,…
- Các thông tin khác theo yêu cầu của các chuẩn mực kế toán: Thông tin về các giao dịch và sự kiện trọng yếu,…
2. Các chính sách kế toán áp dụng khi lập các chỉ tiêu trong bản thuyết minh báo cáo tài chính theo Thông tư 80
Theo Thông tư 80/2021/TT-BTC hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp, các chính sách kế toán áp dụng khi lập các chỉ tiêu trong bản thuyết minh báo cáo tài chính bao gồm:
- Chính sách kế toán về giá gốc
Chính sách kế toán về giá gốc là chính sách kế toán quy định cách thức xác định giá trị của tài sản, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu khi ghi nhận ban đầu và khi thay đổi giá trị sau ghi nhận ban đầu.
Khi lập các chỉ tiêu trong bản thuyết minh báo cáo tài chính, doanh nghiệp cần nêu rõ các chính sách kế toán về giá gốc áp dụng cho từng loại tài sản, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu.
Ví dụ:
- Đối với tài sản cố định, doanh nghiệp cần nêu rõ phương pháp khấu hao áp dụng, thời gian khấu hao, mức khấu hao hàng năm,…
- Đối với hàng tồn kho, doanh nghiệp cần nêu rõ phương pháp tính giá vốn hàng bán áp dụng,…
- Đối với nợ phải trả, doanh nghiệp cần nêu rõ phương pháp phân bổ chi phí lãi vay áp dụng,…
- Chính sách kế toán về khấu hao tài sản cố định
Chính sách kế toán về khấu hao tài sản cố định là chính sách kế toán quy định cách thức phân bổ chi phí khấu hao tài sản cố định cho các kỳ kế toán.
Khi lập các chỉ tiêu trong bản thuyết minh báo cáo tài chính, doanh nghiệp cần nêu rõ phương pháp khấu hao tài sản cố định áp dụng.
Các phương pháp khấu hao tài sản cố định thường được sử dụng bao gồm:
- Phương pháp khấu hao đường thẳng: Phương pháp này phân bổ chi phí khấu hao tài sản cố định theo thời gian sử dụng của tài sản cố định.
- Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần: Phương pháp này phân bổ chi phí khấu hao tài sản cố định theo thời gian sử dụng của tài sản cố định, nhưng với mức khấu hao giảm dần theo từng kỳ kế toán.
- Phương pháp khấu hao theo số lượng sản phẩm, dịch vụ: Phương pháp này phân bổ chi phí khấu hao tài sản cố định theo số lượng sản phẩm, dịch vụ do tài sản cố định tạo ra.
- Chính sách kế toán về chi phí sản xuất, kinh doanh
Chính sách kế toán về chi phí sản xuất, kinh doanh là chính sách kế toán quy định cách thức phân bổ chi phí sản xuất, kinh doanh cho các sản phẩm, dịch vụ.
Khi lập các chỉ tiêu trong bản thuyết minh báo cáo tài chính, doanh nghiệp cần nêu rõ phương pháp phân bổ chi phí sản xuất, kinh doanh áp dụng.
- Các phương pháp phân bổ chi phí sản xuất, kinh doanh thường được sử dụng bao gồm:
- Phương pháp trực tiếp: Phương pháp này phân bổ chi phí sản xuất, kinh doanh trực tiếp cho các sản phẩm, dịch vụ theo nguyên tắc “chi phí nào sản xuất ra sản phẩm, dịch vụ nào thì phân bổ cho sản phẩm, dịch vụ đó”.
- Phương pháp phân bổ theo tỷ lệ: Phương pháp này phân bổ chi phí sản xuất, kinh doanh cho các sản phẩm, dịch vụ theo một tỷ lệ nhất định.
- Phương pháp phân bổ theo thời gian: Phương pháp này phân bổ chi phí sản xuất, kinh doanh cho các sản phẩm, dịch vụ theo thời gian sản xuất, kinh doanh.
- Chính sách kế toán về doanh thu
Chính sách kế toán về doanh thu là chính sách kế toán quy định cách thức xác định doanh thu khi ghi nhận ban đầu và khi thay đổi giá trị sau ghi nhận ban đầu.
Khi lập các chỉ tiêu trong bản thuyết minh báo cáo tài chính, doanh nghiệp cần nêu rõ các chính sách kế toán về doanh thu áp dụng.
Ví dụ:
- Đối với doanh thu bán hàng, doanh nghiệp cần nêu rõ phương pháp xác định doanh thu bán hàng,…
- Đối với doanh thu hoạt động tài chính, doanh nghiệp cần nêu rõ phương pháp xác định doanh thu hoạt động tài chính,…
- Chính sách kế toán về thuế thu nhập doanh nghiệp
Chính sách kế toán về thuế thu nhập doanh nghiệp là chính sách kế toán quy định cách thức xác định thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp.
Khi lập các chỉ tiêu trong bản thuyết minh báo cáo tài chính, doanh nghiệp cần nêu rõ các chính sách kế toán về thuế thu nhập doanh nghiệp áp dụng.
3. Mẫu thuyết minh báo cáo tài chính theo Thông tư 80
Theo Thông tư 80/2019/TT-BTC hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp vừa và nhỏ, thuyết minh báo cáo tài chính phải được lập theo quy định của pháp luật và các thông tin bổ sung sau đây:
- Thông tin về chính sách kế toán áp dụng
- Thông tin về các khoản mục trên báo cáo tài chính
- Thông tin về các thay đổi trong chính sách kế toán, ước tính kế toán và sai sót trọng yếu
- Thông tin về các khoản mục không được trình bày trên báo cáo tài chính
- Thông tin về các sự kiện sau kỳ báo cáo
- Thông tin về các thông tin khác
Thông tin bổ sung trên đây được trình bày theo thứ tự và nội dung quy định tại Thông tư 80/2019/TT-BTC.
Dưới đây là một số ví dụ cụ thể về thông tin bổ sung cần được trình bày trong thuyết minh báo cáo tài chính:
- Thông tin về chính sách kế toán áp dụng
Thông tin về chính sách kế toán áp dụng cần được trình bày theo thứ tự và nội dung quy định tại Chuẩn mực kế toán số 20 “Chính sách kế toán, thay đổi ước tính kế toán và sai sót trọng yếu”.
Ví dụ: Thông tin về chính sách kế toán áp dụng cho các khoản mục tài sản, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi phí, lợi nhuận,…
- Thông tin về các khoản mục trên báo cáo tài chính
Thông tin về các khoản mục trên báo cáo tài chính cần được trình bày theo thứ tự và nội dung quy định tại các chuẩn mực kế toán, thông tư hướng dẫn chế độ kế toán và các quy định khác có liên quan.
Ví dụ: Thông tin về giá trị gốc, giá trị hợp lý, thời gian sử dụng, phương pháp khấu hao,… của các tài sản cố định.
- Thông tin về các thay đổi trong chính sách kế toán, ước tính kế toán và sai sót trọng yếu
Thông tin về các thay đổi trong chính sách kế toán, ước tính kế toán và sai sót trọng yếu cần được trình bày theo thứ tự và nội dung quy định tại Chuẩn mực kế toán số 20.
Ví dụ: Thông tin về nguyên nhân, ảnh hưởng của các thay đổi trong chính sách kế toán, ước tính kế toán và sai sót trọng yếu đối với tình hình tài chính, kết quả hoạt động và các luồng tiền của đơn vị.
- Thông tin về các khoản mục không được trình bày trên báo cáo tài chính
Thông tin về các khoản mục không được trình bày trên báo cáo tài chính cần được trình bày theo thứ tự và nội dung quy định tại các chuẩn mực kế toán, thông tư hướng dẫn chế độ kế toán và các quy định khác có liên quan.
Ví dụ: Thông tin về các khoản đầu tư tài chính dài hạn nắm giữ để chờ thời cơ, các khoản dự phòng phải thu khó đòi,…
- Thông tin về các sự kiện sau kỳ báo cáo
Thông tin về các sự kiện sau kỳ báo cáo cần được trình bày theo thứ tự và nội dung quy định tại Chuẩn mực kế toán số 24 “Tài sản và nợ phải trả sau ngày kết thúc kỳ báo cáo”.
Ví dụ: Thông tin về các sự kiện sau kỳ báo cáo có thể ảnh hưởng đến tình hình tài chính, kết quả hoạt động và các luồng tiền của đơn vị trong kỳ kế toán tiếp theo.
- Thông tin về các thông tin khác
Thông tin về các thông tin khác cần được trình bày theo thứ tự và nội dung quy định tại các chuẩn mực kế toán, thông tư hướng dẫn chế độ kế toán và các quy định khác có liên quan.
Ví dụ: Thông tin về các khoản mục tài sản, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi phí, lợi nhuận,… không có quy định cụ thể về cách thức trình bày trong thuyết minh báo cáo tài chính.
Trên đây là một số thông tin về Thuyết minh báo cáo tài chính theo Thông tư 80. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn
