Quy trình phương pháp kế toán chi tiết nguyên vật liệu

Kế toán chi tiết nguyên vật liệu là việc theo dõi, phản ánh chi tiết về số lượng, giá trị của từng loại nguyên vật liệu trong kho, từng kho, từng thời kỳ. Vậy quy trình phương pháp kế toán chi tiết nguyên vật liệu như thế nào ? Hãy cùng ACC tìm hiểu về vấn đề này thông qua bài viết dưới đây 

1. Chứng từ sử dụng trong kế toán chi tiết nguyên vật liệu 

Chứng từ kế toán là căn cứ để ghi sổ kế toán, lập báo cáo tài chính và cung cấp thông tin cho các bên liên quan. Trong kế toán chi tiết nguyên vật liệu, có các chứng từ sau được sử dụng:

Phiếu nhập kho nguyên vật liệu: Chứng từ này được lập khi doanh nghiệp mua nguyên vật liệu về nhập kho. Phiếu nhập kho nguyên vật liệu có các nội dung sau:

• Tên, số lượng, đơn vị tính, giá trị của nguyên vật liệu nhập kho.
• Số hóa đơn, ngày, tháng, năm của hóa đơn mua nguyên vật liệu.
• Người lập phiếu, kế toán trưởng, giám đốc ký xác nhận.

Phiếu xuất kho nguyên vật liệu: Chứng từ này được lập khi doanh nghiệp xuất nguyên vật liệu ra khỏi kho để sử dụng cho sản xuất, kinh doanh, bán hàng,… Phiếu xuất kho nguyên vật liệu có các nội dung sau:

• Tên, số lượng, đơn vị tính, giá trị của nguyên vật liệu xuất kho.
• Số phiếu nhập kho, ngày, tháng, năm của phiếu nhập kho nguyên vật liệu tương ứng.
• Người lập phiếu, kế toán trưởng, giám đốc ký xác nhận.

Giấy báo nhập kho nguyên vật liệu: Chứng từ này được lập khi doanh nghiệp nhận được nguyên vật liệu từ bên thứ ba, bao gồm nguyên vật liệu mua chịu, nguyên vật liệu nhận góp vốn,… Giấy báo nhập kho nguyên vật liệu có các nội dung sau:

• Tên, số lượng, đơn vị tính, giá trị của nguyên vật liệu nhập kho.
• Ngày, tháng, năm của giấy báo nhập kho nguyên vật liệu.
• Người lập phiếu, kế toán trưởng, giám đốc ký xác nhận.

Giấy báo xuất kho nguyên vật liệu: Chứng từ này được lập khi doanh nghiệp xuất nguyên vật liệu cho bên thứ ba, bao gồm nguyên vật liệu bán, nguyên vật liệu cho thuê,… Giấy báo xuất kho nguyên vật liệu có các nội dung sau:

• Tên, số lượng, đơn vị tính, giá trị của nguyên vật liệu xuất kho.
• Ngày, tháng, năm của giấy báo xuất kho nguyên vật liệu.
• Người lập phiếu, kế toán trưởng, giám đốc ký xác nhận.

Biên bản kiểm kê nguyên vật liệu: Chứng từ này được lập khi doanh nghiệp tiến hành kiểm kê nguyên vật liệu định kỳ hoặc đột xuất. Biên bản kiểm kê nguyên vật liệu có các nội dung sau:

• Tên, số lượng, đơn vị tính, giá trị của nguyên vật liệu kiểm kê.
• Kết quả kiểm kê, chênh lệch giữa thực tế và sổ sách.
• Người lập biên bản, kế toán trưởng, giám đốc ký xác nhận.

Sổ chi tiết nguyên vật liệu: Sổ chi tiết nguyên vật liệu là sổ kế toán dùng để ghi chép chi tiết các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh liên quan đến nguyên vật liệu, bao gồm:

• Nhập kho nguyên vật liệu.
• Xuất kho nguyên vật liệu.
• Giảm giá nguyên vật liệu.
• Thừa kế kho nguyên vật liệu.

Sổ chi tiết nguyên vật liệu được ghi theo dõi theo từng loại nguyên vật liệu, từng kho, từng đối tượng sử dụng nguyên vật liệu.

Việc lập và sử dụng chứng từ kế toán trong kế toán chi tiết nguyên vật liệu cần đảm bảo các yêu cầu sau:

• Chứng từ phải được lập đầy đủ, chính xác, kịp thời.
• Chứng từ phải được lưu trữ cẩn thận, an toàn.
• Chứng từ phải được sử dụng làm căn cứ để ghi sổ kế toán, lập báo cáo tài chính và cung cấp thông tin cho các bên liên quan.

2. Sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu 

Sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu là một loại sổ kế toán dùng để ghi chép, theo dõi chi tiết tình hình nhập, xuất, tồn kho về số lượng và giá trị của từng loại nguyên vật liệu, vật tư, hàng hóa ở từng kho, từng bộ phận sử dụng, phục vụ cho việc kiểm tra, đối chiếu, lập báo cáo kế toán.

Mục đích của sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu

Sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu có các mục đích sau:

• Theo dõi chi tiết tình hình nhập, xuất, tồn kho về số lượng và giá trị của từng loại nguyên vật liệu, vật tư, hàng hóa ở từng kho, từng bộ phận sử dụng.
• Kiểm tra, đối chiếu số liệu giữa sổ tổng hợp và sổ chi tiết.

Cung cấp thông tin chi tiết về nguyên vật liệu, vật tư, hàng hóa cho các đối tượng sử dụng.

Cách lập sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu

Sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu được lập theo mẫu quy định của Bộ Tài chính. Sổ được mở theo từng loại nguyên vật liệu, vật tư, hàng hóa và theo từng kho, từng bộ phận sử dụng.

Sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu được lập theo trình tự sau:

• Cột A: Số thứ tự: Ghi số thứ tự của nghiệp vụ phát sinh.
• Cột B: Ngày, tháng, năm: Ghi ngày, tháng, năm phát sinh nghiệp vụ.
• Cột C: Loại nguyên vật liệu, vật tư, hàng hóa: Ghi tên loại nguyên vật liệu, vật tư, hàng hóa.
• Cột D: Số lượng: Ghi số lượng nguyên vật liệu, vật tư, hàng hóa nhập, xuất, tồn kho.
• Cột E: Đơn giá: Ghi đơn giá của nguyên vật liệu, vật tư, hàng hóa.
• Cột F: Trị giá: Ghi trị giá của nguyên vật liệu, vật tư, hàng hóa nhập, xuất, tồn kho.

Cách ghi sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu

Sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu được ghi theo các nghiệp vụ phát sinh trong kỳ. Các nghiệp vụ phát sinh được ghi vào sổ theo trình tự sau:

• Nghiệp vụ nhập nguyên vật liệu: Khi doanh nghiệp nhập nguyên vật liệu, kế toán căn cứ vào phiếu nhập kho để ghi vào sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu.
• Nghiệp vụ xuất nguyên vật liệu: Khi doanh nghiệp xuất nguyên vật liệu, kế toán căn cứ vào phiếu xuất kho để ghi vào sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu.
• Nghiệp vụ điều chỉnh tăng nguyên vật liệu: Khi doanh nghiệp có các nghiệp vụ điều chỉnh tăng nguyên vật liệu, kế toán căn cứ vào chứng từ liên quan để ghi vào sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu.
• Nghiệp vụ điều chỉnh giảm nguyên vật liệu: Khi doanh nghiệp có các nghiệp vụ điều chỉnh giảm nguyên vật liệu, kế toán căn cứ vào chứng từ liên quan để ghi vào sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu.

3. Phương pháp kế toán chi tiết nguyên vật liệu

Phương pháp kế toán chi tiết nguyên vật liệu là phương pháp kế toán được sử dụng để theo dõi, phản ánh tình hình nhập, xuất, tồn kho của từng loại nguyên vật liệu trong kho. Phương pháp này được áp dụng phổ biến trong các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, có nhu cầu theo dõi chi tiết các loại nguyên vật liệu sử dụng trong quá trình sản xuất.

Nội dung của phương pháp kế toán chi tiết nguyên vật liệu

Phương pháp kế toán chi tiết nguyên vật liệu được thực hiện theo các bước sau:

Mở sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu

Sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu được mở theo từng loại nguyên vật liệu, theo mẫu quy định. Sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu có các nội dung chính sau:

• Số hiệu chứng từ
• Ngày, tháng, năm
• Nợ
• Có
• Số lượng
• Đơn giá
• Thành tiền
• Ghi chép nghiệp vụ kinh tế phát sinh

Khi phát sinh các nghiệp vụ kinh tế liên quan đến nguyên vật liệu, kế toán ghi chép vào sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu theo các chỉ tiêu quy định.

Nhập nguyên vật liệu: Khi nhập nguyên vật liệu vào kho, kế toán ghi chép vào sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu như sau:

• Cột Nợ: Tài khoản 152 – Nguyên liệu, vật liệu
• Cột Có: Tài khoản 111 – Tiền mặt; 112 – Tiền gửi ngân hàng; 331 – Phải trả cho người bán;…

Xuất nguyên vật liệu: Khi xuất nguyên vật liệu khỏi kho, kế toán ghi chép vào sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu như sau:

• Cột Nợ: Tài khoản 621 – Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp; 623 – Chi phí sản xuất chung;…
• Cột Có: Tài khoản 152 – Nguyên liệu, vật liệu

Chuyển kho nguyên vật liệu: Khi chuyển kho nguyên vật liệu từ kho này sang kho khác, kế toán ghi chép vào sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu như sau:

• Cột Nợ: Tài khoản 152 – Nguyên liệu, vật liệu (kho mới)
• Cột Có: Tài khoản 152 – Nguyên liệu, vật liệu (kho cũ)

Tăng, giảm nguyên vật liệu do hao hụt, hư hỏng: Khi phát sinh hao hụt, hư hỏng nguyên vật liệu, kế toán ghi chép vào sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu như sau:

• Cột Nợ: Tài khoản 632 – Giá vốn hàng bán; 811 – Chi phí khác
• Cột Có: Tài khoản 152 – Nguyên liệu, vật liệu

Kết chuyển cuối kỳ

Cuối kỳ, kế toán thực hiện kết chuyển số liệu từ sổ kế toán chi tiết nguyên vật liệu sang sổ kế toán tổng hợp.

Tài khoản 152 – Nguyên liệu, vật liệu

Nợ

Có

– Số lượng

– Số lượng

– Đơn giá

– Đơn giá

– Thành tiền

– Thành tiền

Ưu điểm của phương pháp kế toán chi tiết nguyên vật liệu

• Phản ánh chính xác, đầy đủ tình hình nhập, xuất, tồn kho của từng loại nguyên vật liệu.
• Giúp kế toán kiểm soát chặt chẽ quá trình sử dụng nguyên vật liệu trong doanh nghiệp.
• Là cơ sở để tính giá thành sản phẩm, dịch vụ.

Nhược điểm của phương pháp kế toán chi tiết nguyên vật liệu

• Gây phức tạp trong công tác kế toán, đòi hỏi kế toán phải có trình độ chuyên môn cao.
• Tốn nhiều thời gian và công sức cho việc ghi chép, tổng hợp số liệu.
• Lựa chọn phương pháp kế toán chi tiết nguyên vật liệu

Việc lựa chọn phương pháp kế toán chi tiết nguyên vật liệu cần căn cứ vào các yếu tố sau:

• Loại hình doanh nghiệp: Doanh nghiệp sản xuất kinh doanh có nhu cầu theo dõi chi tiết các loại nguyên vật liệu sử dụng trong quá trình sản xuất cần áp dụng phương pháp kế toán chi tiết nguyên vật liệu.
• Quy mô doanh nghiệp: Doanh nghiệp có quy mô lớn, có nhiều loại nguyên vật liệu cần sử dụng cần áp dụng phương pháp kế toán

Trên đây là một số thông tin về Quy trình phương pháp kế toán chi tiết nguyên vật liệu. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn