Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu ngày càng phức tạp, việc lập và trình bày báo cáo tài chính hợp nhất đã trở thành một nhiệm vụ không thể thiếu đối với các doanh nghiệp. Để hỗ trợ các doanh nghiệp trong quá trình này, Công ty Kế toán Kiểm toán Thuế ACC cung cấp các biểu mẫu báo cáo tài chính hợp nhất chi tiết và chính xác, đảm bảo tuân thủ các quy định và chuẩn mực kế toán quốc tế.
1. Báo cáo tài chính hợp nhất là gì?
Báo cáo tài chính hợp nhất (Consolidated financial statements) là báo cáo được lập dựa trên cơ sở hợp nhất các báo cáo của công ty mẹ và công ty con nhằm cung cấp những thông tin về vấn đề kinh tế tài chính cho việc đánh giá tình hình kinh doanh của tập đoàn trong kỳ kế toán. Đây cũng là căn cứ quan trọng để đưa ra những quyết định về quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh và kế hoạch đầu tư trong tương lai.
Trong đó, theo chuẩn mực kế toán số 25, các thuật ngữ được giải thích như sau:
- Công ty mẹ: Là công ty có một hoặc nhiều công ty con.
- Công ty con: Là doanh nghiệp chịu sự kiểm soát của một doanh nghiệp khác (gọi là công ty mẹ).
- Tập đoàn: Bao gồm công ty mẹ và các công ty con.
Báo cáo tài chính hợp nhất giúp tổng hợp và trình bày một cách toàn diện tình hình tài chính, kết quả hoạt động kinh doanh, và lưu chuyển tiền tệ của toàn bộ tập đoàn như một doanh nghiệp duy nhất.
2. Báo cáo tài chính hợp nhất gồm những gì?
Theo Điều 4 và Điều 6 của Thông tư số 202/2014/TT-BTC, báo cáo tài chính hợp nhất bao gồm các thành phần cơ bản sau:
Báo cáo tài chính hợp nhất gồm báo cáo tài chính hợp nhất năm và báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ (báo cáo quý, gồm cả quý IV và báo cáo bán niên).
Các thành phần của báo cáo tài chính hợp nhất:
- Bảng cân đối kế toán hợp nhất
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ hợp nhất
- Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh hợp nhất
- Bản thuyết minh báo cáo tài chính hợp nhất
Những thành phần này giúp tổng hợp và trình bày toàn diện tình hình tài chính của tập đoàn, cung cấp thông tin cần thiết để các nhà đầu tư, cơ quan quản lý và các bên liên quan đánh giá hoạt động kinh doanh và tình hình tài chính của tập đoàn.
3. Biểu mẫu báo cáo tài chính hợp nhất
Hệ thống BCTC hợp nhất bao gồm các biểu mẫu báo cáo như sau:
Bảng cân đối kế toán hợp nhất
- Mẫu số: B 01 – DN/HN
- Nội dung: Trình bày tổng hợp tình hình tài sản, nợ phải trả, và vốn chủ sở hữu của tập đoàn tại thời điểm kết thúc kỳ kế toán.
>>> Tải về tại đây: Mẫu số B 01 – DN/HN
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh hợp nhất
- Mẫu số: B 02 – DN/HN
- Nội dung: Cung cấp thông tin về doanh thu, chi phí, và lợi nhuận hoặc lỗ trong kỳ kế toán của tập đoàn.
>>> Tải về tại đây: Mẫu số B 02 – DN/HN
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ hợp nhất năm
- Mẫu số: B 03 – DN/HN
- Nội dung: Chi tiết lưu chuyển tiền tệ của tập đoàn, bao gồm các hoạt động tạo ra và sử dụng tiền mặt trong kỳ kế toán.
>>> Tải về tại đây: Mẫu số B 03 – DN/HN
Bản thuyết minh Báo cáo tài chính hợp nhất năm
- Mẫu số: B 09 – DN/HN
- Nội dung: Giải thích chi tiết các khoản mục trong báo cáo tài chính hợp nhất, bao gồm các chính sách kế toán, phương pháp tính toán, và các thông tin quan trọng khác.
>>> Tải về tại đây: Mẫu số B 09 – DN/HN
4. Thời hạn nộp và công khai báo cáo tài chính hợp nhất
Theo quy định tại Điều 6 Thông tư 202/2014/TT-BTC, thời hạn nộp và công khai báo cáo tài chính hợp nhất được quy định cụ thể như sau:
Báo cáo tài chính hợp nhất năm:
- Thời hạn nộp: Phải nộp cho chủ sở hữu và các cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền chậm nhất là 90 ngày kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán năm.
- Thời hạn công khai: Phải được công khai trong thời hạn 120 ngày kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán năm.
Công ty mẹ là đơn vị có lợi ích công chúng thuộc lĩnh vực chứng khoán phải nộp báo cáo tài chính hợp nhất năm và công khai theo quy định của pháp luật về chứng khoán.
Báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ:
- Thời hạn nộp: Phải nộp cho chủ sở hữu và các cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền chậm nhất là 45 ngày kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán giữa niên độ.
- Thời hạn công khai: Công ty mẹ là đơn vị có lợi ích công chúng thuộc lĩnh vực chứng khoán phải nộp và công khai báo cáo tài chính giữa niên độ theo quy định của pháp luật về chứng khoán.
Căn cứ vào các quy định trên, có thể thấy rằng thời hạn lập và nộp báo cáo tài chính hợp nhất là vào cuối kỳ kế toán. Theo đó, chậm nhất trong vòng 90 ngày kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán năm, báo cáo này phải được nộp cho các cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền. Đồng thời, báo cáo tài chính hợp nhất cũng cần được công khai trong vòng 120 ngày kể từ ngày kết thúc năm tài chính.
5. Các bước lập báo cáo tài chính hợp nhất
Để lập báo cáo tài chính hợp nhất, bạn cần thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Thu thập các báo cáo tài chính riêng lẻ và điều chỉnh, cộng hợp các khoản mục tương ứng
- Thu thập báo cáo tài chính: Tập hợp các báo cáo tài chính riêng lẻ của công ty mẹ và các công ty con.
- Điều chỉnh và cộng hợp: Thực hiện các điều chỉnh cần thiết để cộng hợp các khoản mục tương ứng giữa công ty mẹ và công ty con.
Bước 2: Tiến hành các bút toán hợp nhất
- Loại 1: Điều chỉnh chênh lệch giữa giá trị hợp lý và giá trị ghi sổ trong tài sản thuần của công ty con. Điều này nhằm phản ánh đúng giá trị thực của tài sản tại thời điểm hợp nhất.
- Loại 2: Loại trừ giá trị ghi sổ khoản đầu tư của công ty mẹ vào từng công ty con và ghi nhận lợi ích thiểu số (NCI) và lợi thế thương mại. Việc này đảm bảo rằng các khoản đầu tư của công ty mẹ và công ty con không bị trùng lặp trong báo cáo hợp nhất.
- Loại 3: Phân bổ lợi thế thương mại nếu có. Lợi thế thương mại được phân bổ hợp lý giữa các công ty con theo quy định.
- Loại 4: Loại trừ tất cả giao dịch nội bộ trong tập đoàn, bao gồm các giao dịch mua bán, cho vay, và các khoản phải thu và phải trả nội bộ để tránh tình trạng trùng lặp và sai lệch trong báo cáo hợp nhất.
- Loại 5: Xác định rõ giá trị lợi ích cổ đông không kiểm soát ở thời điểm cuối kỳ. Đây là phần lợi nhuận hoặc lỗ thuộc về các cổ đông ngoài công ty mẹ trong các công ty con.
Bước 3: Tạo bảng tổng hợp các chỉ tiêu hợp nhất và bảng tổng hợp bút toán điều chỉnh
- Bảng tổng hợp các chỉ tiêu hợp nhất: Tổng hợp và trình bày các chỉ tiêu tài chính từ các báo cáo riêng lẻ đã được điều chỉnh.
- Bảng tổng hợp bút toán điều chỉnh: Lập bảng tổng hợp các bút toán hợp nhất đã thực hiện để làm cơ sở cho việc lập báo cáo tài chính hợp nhất.
Bước 4: Tổng hợp, trình bày báo cáo tài chính hợp nhất
- Tổng hợp báo cáo: Kết hợp tất cả các thông tin đã được điều chỉnh và tổng hợp để lập báo cáo tài chính hợp nhất.
- Trình bày báo cáo: Trình bày báo cáo tài chính hợp nhất bao gồm Bảng cân đối kế toán hợp nhất, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh hợp nhất, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ hợp nhất, và Bản thuyết minh báo cáo tài chính hợp nhất theo các biểu mẫu quy định.
Các bước này giúp đảm bảo rằng báo cáo tài chính hợp nhất phản ánh chính xác tình hình tài chính và hoạt động của toàn tập đoàn, phục vụ tốt cho việc ra quyết định và quản lý.
Biểu mẫu báo cáo tài chính hợp nhất đóng vai trò quan trọng trong việc minh bạch hóa tình hình tài chính của các tập đoàn, giúp nhà quản lý, nhà đầu tư và các bên liên quan có cái nhìn toàn diện và chính xác. Công ty Kế toán Kiểm toán Thuế ACC luôn sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc cung cấp các dịch vụ tư vấn và hỗ trợ lập báo cáo tài chính hợp nhất, đảm bảo sự chính xác, minh bạch và hiệu quả.
