Kế toán doanh nghiệp thương mại và xây lắp là một lĩnh vực rộng lớn và phức tạp, đòi hỏi người làm kế toán phải có kiến thức chuyên môn vững vàng, kinh nghiệm thực tế và kỹ năng mềm tốt. Vậy Kế toán doanh nghiệp thương mại và xây lắp là như thế nào ? Hãy cùng ACC tìm hiểu về vấn đề này thông qua bài viết dưới đây
1. Kế toán doanh nghiệp xây lắp là gì ?
Kế toán doanh nghiệp xây lắp là một lĩnh vực chuyên môn trong lĩnh vực kế toán, tập trung vào việc ghi chép, tổng hợp và phản ánh các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong hoạt động xây lắp của doanh nghiệp.
Kế toán doanh nghiệp xây lắp khác với kế toán doanh nghiệp thương mại ở chỗ, kế toán doanh nghiệp xây lắp cần phải có kiến thức và kỹ năng chuyên môn về lĩnh vực xây dựng để ghi chép, tổng hợp và phản ánh các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong hoạt động xây lắp một cách đầy đủ, chính xác và kịp thời.
Các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong hoạt động xây lắp của doanh nghiệp bao gồm:
- Các nghiệp vụ mua sắm nguyên vật liệu, vật tư, thiết bị xây dựng: Các nghiệp vụ này bao gồm mua nguyên vật liệu, vật tư, thiết bị xây dựng từ các nhà cung cấp, vận chuyển, nhập kho, xuất kho,…
- Các nghiệp vụ thi công xây dựng: Các nghiệp vụ này bao gồm lập dự toán, kế hoạch thi công, thực hiện thi công, nghiệm thu, thanh toán,…
- Các nghiệp vụ thanh toán với khách hàng: Các nghiệp vụ này bao gồm lập hóa đơn, thu tiền,…
- Các nghiệp vụ khác: Các nghiệp vụ khác bao gồm khấu hao tài sản cố định, trích lập dự phòng,…
- Kế toán doanh nghiệp xây lắp có vai trò quan trọng trong việc cung cấp các thông tin kế toán cần thiết cho các nhà quản trị doanh nghiệp xây lắp để phục vụ cho việc ra quyết định kinh doanh.
Các thông tin kế toán doanh nghiệp xây lắp thường được sử dụng bao gồm:
- Thông tin về chi phí: Các thông tin về chi phí giúp nhà quản trị doanh nghiệp xây lắp xác định giá thành xây dựng, kiểm soát chi phí, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
- Thông tin về doanh thu: Các thông tin về doanh thu giúp nhà quản trị doanh nghiệp xây lắp xác định kết quả kinh doanh, lập kế hoạch kinh doanh.
- Thông tin về công nợ: Các thông tin về công nợ giúp nhà quản trị doanh nghiệp xây lắp kiểm soát công nợ, đảm bảo khả năng thanh toán của doanh nghiệp.
- Thông tin về tài sản: Các thông tin về tài sản giúp nhà quản trị doanh nghiệp xây lắp quản lý tài sản, lập kế hoạch đầu tư, mua sắm tài sản.
Để tổ chức thực hiện kế toán doanh nghiệp xây lắp một cách hiệu quả, doanh nghiệp cần thực hiện các bước sau:
- Xây dựng hệ thống kế toán doanh nghiệp xây lắp: Hệ thống kế toán doanh nghiệp xây lắp cần được xây dựng phù hợp với đặc thù hoạt động của doanh nghiệp và quy định của pháp luật.
- Tập hợp và xử lý thông tin kế toán doanh nghiệp xây lắp: Thông tin kế toán doanh nghiệp xây lắp được tập hợp từ các nguồn khác nhau, bao gồm:
Hệ thống kế toán tài chính
Hệ thống kế toán doanh nghiệp xây lắp
Các nguồn thông tin bên ngoài
- Cung cấp thông tin kế toán doanh nghiệp xây lắp cho các nhà quản trị: Thông tin kế toán doanh nghiệp xây lắp cần được cung cấp cho các nhà quản trị doanh nghiệp một cách kịp thời, đầy đủ và chính xác để phục vụ cho việc ra quyết định kinh doanh.
Việc ứng dụng kế toán doanh nghiệp xây lắp trong doanh nghiệp mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, bao gồm:
- Giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động: Kế toán doanh nghiệp xây lắp cung cấp các thông tin cần thiết cho các nhà quản trị doanh nghiệp để đưa ra các quyết định kinh doanh hiệu quả, giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả hoạt động.
- Giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro: Kế toán doanh nghiệp xây lắp giúp doanh nghiệp kiểm soát các rủi ro trong hoạt động kinh doanh, từ đó giảm thiểu rủi ro cho doanh nghiệp.
- Giúp doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh: Kế toán doanh nghiệp xây lắp giúp doanh nghiệp đưa ra các chiến lược kinh doanh phù hợp, giúp doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Một số vấn đề cần lưu ý trong kế toán doanh nghiệp xây lắp bao gồm:
- Việc xác định chi phí xây dựng: Chi phí xây dựng là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong việc xác định giá thành xây dựng. Doanh nghiệp cần xác định chi phí xây dựng một cách chính xác để đảm bảo tính cạnh tranh của sản phẩm, dịch vụ xây dựng.
- Việc quản lý công nợ: Công nợ là một vấn đề quan trọng trong hoạt động xây lắp. Doanh nghiệp cần có hệ thống quản lý công nợ
2. Kế toán doanh nghiệp thương mại là gì ?
Kế toán doanh nghiệp thương mại là quá trình thu thập, xử lý và tổng hợp thông tin về các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong quá trình hoạt động kinh doanh thương mại của doanh nghiệp, nhằm cung cấp thông tin cho các đối tượng sử dụng trong và ngoài doanh nghiệp.
Kế toán doanh nghiệp thương mại có thể được chia thành hai loại chính:
- Kế toán tài chính: Là quá trình thu thập, xử lý và tổng hợp thông tin về các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong quá trình hoạt động kinh doanh thương mại của doanh nghiệp, nhằm cung cấp thông tin cho các cơ quan quản lý nhà nước, các đối tác kinh doanh và các cổ đông của doanh nghiệp.
- Kế toán quản trị: Là quá trình thu thập, xử lý và tổng hợp thông tin về các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong quá trình hoạt động kinh doanh thương mại của doanh nghiệp, nhằm cung cấp thông tin cho các nhà quản lý doanh nghiệp trong việc ra quyết định.
- Kế toán doanh nghiệp thương mại có vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin cho các đối tượng sử dụng, giúp các đối tượng sử dụng đưa ra các quyết định chính xác, kịp thời và hiệu quả.
Vai trò của kế toán doanh nghiệp thương mại
Kế toán doanh nghiệp thương mại có vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin cho các đối tượng sử dụng, bao gồm:
- Cung cấp thông tin cho cơ quan quản lý nhà nước: Kế toán doanh nghiệp thương mại cung cấp thông tin về tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cho các cơ quan quản lý nhà nước, giúp các cơ quan này thực hiện các chức năng quản lý của mình.
- Cung cấp thông tin cho các đối tác kinh doanh: Kế toán doanh nghiệp thương mại cung cấp thông tin về tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cho các đối tác kinh doanh, giúp các đối tác kinh doanh đánh giá được khả năng tín dụng, khả năng thanh toán của doanh nghiệp.
- Cung cấp thông tin cho các cổ đông của doanh nghiệp: Kế toán doanh nghiệp thương mại cung cấp thông tin về tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cho các cổ đông của doanh nghiệp, giúp các cổ đông nắm bắt được tình hình hoạt động của doanh nghiệp và đưa ra các quyết định đầu tư phù hợp.
- Cung cấp thông tin cho các nhà quản lý doanh nghiệp: Kế toán doanh nghiệp thương mại cung cấp thông tin về tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cho các nhà quản lý doanh nghiệp, giúp các nhà quản lý đưa ra các quyết định kinh doanh phù hợp.
Các nghiệp vụ kế toán doanh nghiệp thương mại
Các nghiệp vụ kế toán doanh nghiệp thương mại bao gồm:
- Các nghiệp vụ kế toán tài sản: Là các nghiệp vụ kế toán liên quan đến việc ghi nhận, phân loại, đánh giá, ghi giá, theo dõi biến động và xử lý các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh liên quan đến tài sản của doanh nghiệp.
- Các nghiệp vụ kế toán nguồn vốn: Là các nghiệp vụ kế toán liên quan đến việc ghi nhận, phân loại, đánh giá, ghi giá, theo dõi biến động và xử lý các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh liên quan đến nguồn vốn của doanh nghiệp.
- Các nghiệp vụ kế toán doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh: Là các nghiệp vụ kế toán liên quan đến việc ghi nhận, phân loại, đánh giá, ghi giá, theo dõi biến động và xử lý các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh liên quan đến doanh thu, chi phí và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
- Các nghiệp vụ kế toán khác: Là các nghiệp vụ kế toán liên quan đến các hoạt động khác của doanh nghiệp, bao gồm: kế toán nhân sự, kế toán tiền lương, kế toán thuế,…
3. So sánh kế toán doanh nghiệp thương mại và xây lắp
Kế toán doanh nghiệp thương mại và xây lắp có nhiều điểm giống nhau và khác nhau.
Giống nhau
- Cùng tuân thủ các nguyên tắc, chuẩn mực kế toán
Kế toán doanh nghiệp thương mại và xây lắp đều tuân thủ các nguyên tắc, chuẩn mực kế toán do Bộ Tài chính ban hành. Các nguyên tắc, chuẩn mực kế toán này đảm bảo tính thống nhất, chính xác, trung thực của thông tin kế toán.
- Cùng sử dụng các tài khoản kế toán
Kế toán doanh nghiệp thương mại và xây lắp cùng sử dụng các tài khoản kế toán được quy định trong Chế độ kế toán doanh nghiệp. Các tài khoản kế toán này được sử dụng để ghi nhận, phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp.
- Cùng lập báo cáo tài chính
Kế toán doanh nghiệp thương mại và xây lắp cùng lập các báo cáo tài chính theo quy định của pháp luật. Các báo cáo tài chính này cung cấp thông tin về tình hình tài chính, kinh doanh của doanh nghiệp cho các đối tượng sử dụng.
Khác nhau
- Khác nhau về đối tượng kinh doanh
Doanh nghiệp thương mại kinh doanh mua bán, trao đổi hàng hóa, dịch vụ. Doanh nghiệp xây lắp kinh doanh thi công công trình xây dựng.
- Khác nhau về nghiệp vụ kinh tế
Doanh nghiệp thương mại có các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu là mua hàng, bán hàng, thu tiền bán hàng, trả tiền mua hàng,… Doanh nghiệp xây lắp có các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu là mua vật tư, thiết bị, thi công công trình, nghiệm thu công trình, thanh toán công trình,…
- Khác nhau về tài khoản kế toán
Ngoài các tài khoản kế toán chung, kế toán doanh nghiệp thương mại và xây lắp còn sử dụng các tài khoản kế toán chuyên biệt, phù hợp với đặc thù của từng loại hình doanh nghiệp.
Ví dụ, doanh nghiệp thương mại sử dụng các tài khoản kế toán như: 152 – Hàng hóa, 155 – Hàng gửi đi bán, 156 – Hàng tồn kho,… Doanh nghiệp xây lắp sử dụng các tài khoản kế toán như: 153 – Công trình xây dựng dở dang, 156 – Hàng tồn kho,…
- Khác nhau về báo cáo tài chính
Bên cạnh các báo cáo tài chính chung, doanh nghiệp thương mại và xây lắp còn lập các báo cáo tài chính chuyên biệt, phù hợp với đặc thù của từng loại hình doanh nghiệp.
Ví dụ, doanh nghiệp thương mại lập báo cáo doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ, báo cáo hàng tồn kho,… Doanh nghiệp xây lắp lập báo cáo doanh thu xây lắp, báo cáo giá thành xây dựng,…
Trên đây là một số thông tin về Kế toán doanh nghiệp thương mại và xây lắp. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn