Việc hạch toán hoa hồng môi giới đúng cách không chỉ giúp doanh nghiệp quản lý chi phí hiệu quả mà còn tuân thủ các quy định về thuế và kế toán. Trong bài viết này, ACC sẽ hướng dẫn chi tiết cách hạch toán hoa hồng môi giới, giúp doanh nghiệp nắm rõ quy trình và thực hiện đúng quy định pháp luật.
1. Hoa hồng môi giới là gì?
Hoa hồng môi giới là khoản chi trả cho người làm trung gian trong giao dịch mua bán hàng hóa. Đây là bên kết nối giữa người bán và người mua. Đồng thời, theo quy định tại khoản 4 Điều 1 Luật số 71/2014/QH13, chi phí hoa hồng môi giới không bị giới hạn về mức trần chi phí.
2. Cách hạch toán hoa hồng môi giới
Chi phí hoa hồng môi giới được ghi vào chi phí bán hàng của công ty:
- Nợ TK 641
- Có TK 333.5: (Áp dụng khi chi trả cho cá nhân không đăng ký hoạt động môi giới)
- Có TK 111, 112
Khi công ty nộp thuế TNCN thay cho cá nhân nhận hoa hồng môi giới vào ngân sách nhà nước
- Nợ TK 333.5
- Có TK 111, 112
Ví dụ: Công ty TNHH Minh Đức ký hợp đồng chi trả hoa hồng môi giới với Ông Trần Văn Bình (CMTND: 123456789) vào ngày 15/03/2024. Công ty bán 15.000 kg vải cho Công Ty Hoàng Long với giá 55.000 đ/kg. Chi phí hoa hồng ông Bình nhận được là 0,3% trên tổng giá trị thanh toán.
– Chi phí hoa hồng chi trả cho ông Bình = 15.000 * 55.000 * 0,3% = 2.475.000 đồng
– Viết phiếu chi thanh toán hoa hồng cho ông Bình: 2.475.000 đồng
– Phiếu thu thuế TNCN 10% từ tiền hoa hồng = 2.475.000 * 10% = 247.500 đồng
>>> Xem thêm: Cách hóa đơn bị loại hạch toán thế nào?
3. Điều kiện nào để chi phí hoa hồng môi giới được xác định là chi phí hợp lý của doanh nghiệp?
Theo Điều 4 Thông tư 96/2015/TT-BTC, chi phí hoa hồng môi giới được coi là chi phí hợp lý của doanh nghiệp khi đáp ứng đủ các điều kiện sau:
– Khoản chi này phải phát sinh liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
– Chi phí hoa hồng môi giới phải có đầy đủ chứng từ và hóa đơn theo quy định pháp luật, bao gồm:
- Hợp đồng môi giới giữa các bên
- Biên bản xác nhận công việc đã hoàn thành
- Chứng từ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân (TNCN) trước khi chi trả tiền hoa hồng (nếu có)
- Chứng từ chi tiền (phiếu chi) ghi rõ chi tiết về số tiền, ngày chi, địa chỉ, số CMND của người nhận dịch vụ, cùng chữ ký của hai bên
- Bảng kê mua hàng hóa, dịch vụ không có hóa đơn theo Mẫu 01/TNDN, ghi rõ số tiền chi trả theo hợp đồng môi giới
– Khoản chi hoa hồng môi giới có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên (đã bao gồm thuế GTGT) phải được thanh toán thông qua phương thức không dùng tiền mặt.
4. Hồ sơ, chứng từ hợp lệ của chi phí hoa hồng môi giới
Trường hợp công ty chi trả hoa hồng môi giới cho cá nhân không đăng ký ngành nghề môi giới, bao gồm:
- Hợp đồng môi giới giữa công ty và cá nhân nhận hoa hồng: quy định chi tiết rằng khoản chi này phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty, nêu rõ mức hoa hồng và thông tin CMND để cuối năm tiến hành quyết toán thuế TNCN.
- Phiếu chi tiền cho cá nhân nhận hoa hồng môi giới.
- Phiếu thu: ghi nhận việc thu lại 10% thuế TNCN từ khoản hoa hồng môi giới.
- Ghi chú: Khi đến kỳ khai thuế GTGT theo tháng hoặc quý, công ty sẽ lập tờ khai và nộp thuế TNCN từ tiền công, tiền lương theo Mẫu số 05/KK-TNCN thay mặt cá nhân.
Trường hợp công ty chi trả hoa hồng môi giới cho tổ chức kinh doanh (cá nhân hoặc doanh nghiệp đăng ký ngành nghề môi giới), bao gồm:
- Hợp đồng môi giới giữa công ty và đối tác nhận hoa hồng, trong đó quy định rõ ràng rằng khoản chi này phục vụ hoạt động kinh doanh của công ty và nêu mức hoa hồng được hưởng.
- Hóa đơn GTGT do tổ chức môi giới xuất cho công ty với thuế suất 10%.
- Chứng từ thanh toán bao gồm phiếu chi và giấy báo nợ.
>>> Xem thêm: Cách hạch toán trả lại tiền cho khách hàng
5. Một số câu hỏi thường gặp
Công ty có bắt buộc phải khấu trừ thuế TNCN khi chi trả hoa hồng cho cá nhân không đăng ký ngành nghề môi giới không?
Có, công ty phải khấu trừ 10% thuế TNCN trước khi chi trả hoa hồng cho cá nhân không đăng ký ngành nghề môi giới. Điều này nhằm tuân thủ quy định về thuế TNCN, giúp đảm bảo tính hợp pháp của chi phí. Nếu không thực hiện, công ty có thể bị xử phạt từ cơ quan thuế.
Khoản chi hoa hồng môi giới có cần phải được thanh toán qua ngân hàng nếu giá trị lớn hơn 20 triệu đồng không?
Đúng, nếu khoản chi hoa hồng vượt quá 20 triệu đồng (đã bao gồm thuế GTGT), công ty cần thanh toán qua phương thức không dùng tiền mặt như chuyển khoản ngân hàng. Đây là quy định nhằm xác nhận tính hợp pháp của giao dịch. Nếu không tuân thủ, công ty sẽ không được ghi nhận chi phí này.
Hóa đơn cho chi phí hoa hồng môi giới của doanh nghiệp cần có thông tin gì để đảm bảo hợp lệ?
Hóa đơn cần ghi rõ thông tin về dịch vụ môi giới, số tiền thanh toán, thuế suất áp dụng và thông tin của bên cung cấp dịch vụ (cá nhân hoặc tổ chức). Những chi tiết này giúp đảm bảo rằng khoản chi là chính xác và có căn cứ pháp lý. Nếu hóa đơn không đủ thông tin, chi phí có thể bị loại bỏ khi quyết toán thuế.
Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn nắm được cách hạch toán hoa hồng môi giới. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán Thuế ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng.
