Thuế nhập khẩu hàng hóa là một phần quan trọng của kế toán doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thương mại quốc tế. Việc hạch toán thuế nhập khẩu hàng hóa đòi hỏi sự chính xác và hiểu biết về quy định thuế của từng quốc gia. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu cách hạch toán thuế nhập khẩu hàng hóa một cách chi tiết và dễ hiểu.
1. Cách tính thuế nhập khẩu và thuế GTGT hàng nhập khẩu
Các giá trị cơ bản này thường đã được tính toán trước đó bởi các cơ quan Hải quan và được ghi trên tờ khai Hải quan. Khi kế toán, bạn chỉ cần căn cứ vào tờ khai Hải quan để hạch toán số tiền tương ứng. Dưới đây là công thức cụ thể:
Tính trị giá lô hàng nhập khẩu: Trị giá lô hàng nhập khẩu = số lượng * đơn giá tính bằng USD * tỷ giá tại thời điểm nhập khẩu.
Cách tính thuế nhập khẩu: Cách tính thuế nhập khẩu = Trị giá lô hàng nhập khẩu * % thuế NK (thuế nhập khẩu có thể là 0%, 5%, 10%, 15%, 20% tùy thuộc vào từng mặt hàng cụ thể).
Cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt (thuế TTĐB) (nếu có): Loại thuế này áp dụng cho những mặt hàng không khuyến khích sử dụng, ví dụ: rượu, bia, thuốc lá, vv.
Cách hạch toán:
Nợ TK 1562: coi như khoản thuế này tính vào chi phí mua hàng NK.
Có TK 3332: thuế TTĐB.
Cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu: Cách tính thuế GTGT hàng nhập khẩu = (Trị giá mua hàng NK + Thuế NK + Thuế TTĐB nếu có) * % thuế suất thuế GTGT (có 4 loại thuế GTGT: Không chịu thuế, 0%, 5%, 10%).
1.1 Cách tính thuế nhập khẩu:
a. Xác định Giá trị Hải quan (GTHQ):
GTHQ là giá trị thực tế của hàng hóa cộng với mọi chi phí liên quan đến việc đưa hàng về nơi nhập khẩu, trừ đi giá trị của bất kỳ thành phẩm hoặc phần nào đó được sản xuất trong nước.
Các chi phí có thể bao gồm giá trị hàng hóa, phí vận chuyển, bảo hiểm và các chi phí khác liên quan.
b. Áp dụng Thuế suất:
Thuế suất nhập khẩu được xác định dựa trên loại hàng hóa và quy định của từng nước.
Công thức tính thuế nhập khẩu = GTHQ x Thuế suất.
c. Tính Thuế thu nhập khẩu:
Thuế nhập khẩu = Công thức tính thuế nhập khẩu – Giảm trừ (nếu có).
Giảm trừ có thể áp dụng theo các chính sách ưu đãi thương mại hoặc các hiệp định thương mại đặc biệt giữa các quốc gia.
1.2. Cách tính thuế GTGT:
a. Xác định Giá bán buôn chưa bao gồm GTGT (GBBGTGT):
GBBGTGT bao gồm giá trị hàng hóa cộng với bất kỳ chi phí nào khác, trừ đi thuế nhập khẩu và các chi phí liên quan đến việc đưa hàng về nơi nhập khẩu.
b. Áp dụng Thuế suất GTGT:
Thuế GTGT thường áp dụng với mức suất 5%, 10%, hoặc 15% tùy thuộc vào loại hàng hóa.
Công thức tính thuế GTGT = GBBGTGT x Thuế suất GTGT.
c. Tính Thuế GTGT cuối cùng:
Thuế GTGT cuối cùng = Công thức tính thuế GTGT – Khấu trừ (nếu có).
Khấu trừ có thể áp dụng cho các trường hợp đặc biệt hoặc theo quy định của pháp luật.
Lưu ý rằng các quy định về thuế nhập khẩu và thuế GTGT có thể thay đổi tùy theo từng quốc gia và thời điểm, do đó, việc tham khảo thông tin cụ thể từ cơ quan thuế và hải quan là quan trọng để đảm bảo tính chính xác trong quá trình nhập khẩu hàng hóa.
2. Quy trình mua hàng hoá nhập khẩu
Quy trình mua hàng nhập khẩu thường bắt đầu từ tờ khai Hải quan. Kế toán sẽ hạch toán các bút toán trong quy trình mua hàng nhập khẩu như sau:
Phản ánh giá mua hàng nhập khẩu:
Nợ TK 1561: trị giá lô hàng nhập khẩu bằng VNĐ
Có TK 331:
Phản ánh thuế nhập khẩu (thuế NK):
Nợ TK 1562: coi như khoản thuế này tính vào chi phí mua hàng NK
Nợ TK 1562: coi như khoản thuế này tính vào chi phí mua hàng NK
Có TK 3332: thuế TTĐB
Nộp tiền thuế TTĐB, thuế NK và khấu trừ thuế GTGT hàng nhập khẩu:
Hạch toán nộp tiền thuế NK:
Nợ TK 3333:
Có TK 111, 112:
Hạch toán nộp tiền thuế TTĐB:
Nợ TK 3332:
Có TK 111, 112:
Hạch toán khấu trừ thuế GTGT hàng NK:
Nợ TK 1331:
Có TK 33312:
Lưu ý: Để được khấu trừ tiền thuế GTGT hàng nhập khẩu, doanh nghiệp cần nộp đầy đủ tiền thuế NK và tiền thuế GTGT hàng nhập khẩu.
3. Ví dụ về quy trình mua hàng nhập khẩu
Hãy cùng xem một ví dụ cụ thể về quy trình mua hàng nhập khẩu để hiểu rõ hơn.
Ngày 01/04/2015, Công ty X nhập khẩu từ Hàn Quốc 1 lô hàng theo tờ khai Hải Quan số 4157, số lượng 200 chiếc, đơn giá 60 USD/chiếc. Mặt hàng này chịu thuế suất thuế NK là 15%, thuế suất thuế GTGT là 10% (mặt hàng này không thuộc diện chịu thuế TTĐB).
Yêu cầu: Tính toán và lập định khoản các nghiệp vụ liên quan đến lô hàng nhập khẩu trên. Biết tỷ giá bình quân liên Ngân hàng tại thời điểm giao dịch mua bán là 20.820 đ/USD.
ĐÁP ÁN:
Áp dụng các công thức tính ở trên, ta có:
Trị giá lô hàng NK = 200 * 60 * 20.820 = 249.840.000 VNĐ
Thuế NK = 249.840.000 * 15% = 37.476.000 VNĐ
Thuế GTGT hàng nhập khẩu = (249.840.000 + 37.476.000) * 10% = 28.731.600 VNĐ (Các giá trị này đã ghi sẵn trên tờ khai Hải quan)
Định khoản:
a. Phản ánh giá trị lô hàng:
Nợ TK 1561: 249.840.000 VNĐ
Có TK 331: 249.840.000 VNĐ
b. Phản ánh thuế NK phải nộp:
Nợ TK 1562: 37.476.000 VNĐ
Có TK 3333: 37.476.000 VNĐ
Ngày 3/4/2015, DN X chuyển khoản nộp tiền thuế NK và thuế GTGT hàng NK cho cơ quan Hải quan. Định khoản: a. Nợ TK 3333: 37.476.000 VNĐ
Có TK 1121: 37.476.000 VNĐ
b. Nợ TK 33312: 28.731.600 VNĐ
Có TK 1121: 28.731.600 VNĐ
c. Vì đã nộp thuế NK và thuế GTGT hàng nhập khẩu nên DN được khấu trừ thuế GTGT hàng NK:
Nợ TK 1331: 28.731.600 VNĐ
Có TK 33312: 28.731.600 VNĐ
Chú ý rằng, việc hiểu và áp dụng đúng công thức tính thuế nhập khẩu và thuế GTGT hàng nhập khẩu là rất quan trọng để đảm bảo sự chính xác trong quá trình kế toán và hạch toán.
Qua bài viết của Công ty Kế toán Kiểm toán Thuế ACC, hạch toán thuế nhập khẩu hàng hóa là một phần quan trọng trong hoạt động thương mại quốc tế. Việc nắm vững cách thực hiện nó sẽ giúp bạn tránh được các vấn đề pháp lý và tối ưu hóa chi phí. Hi vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cách hạch toán thuế nhập khẩu và áp dụng nó trong kinh doanh của bạn. Chúc bạn thành công trong các hoạt động nhập khẩu hàng hóa của mình!
