Chi phí hoa hồng môi giới đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích hoạt động kinh doanh và tăng trưởng doanh thu. Trong bài viết này, Kế toán Kiểm toán ACC sẽ hướng dẫn cách hạch toán chi phí hoa hồng môi giới một cách chi tiết và hiệu quả. Hãy cùng khám phá quy trình và những lưu ý quan trọng trong hạch toán loại chi phí này.
1. Chi phí hoa hồng môi giới là gì?
Chi phí hoa hồng môi giới là khoản tiền mà doanh nghiệp phải chi trả cho các cá nhân hoặc tổ chức làm trung gian trong các giao dịch mua bán hàng hóa hoặc dịch vụ. Khoản chi này thường được tính theo tỷ lệ phần trăm dựa trên giá trị giao dịch hoặc một khoản tiền cố định đã thỏa thuận trước.
2. Cách hạch toán chi phí hoa hồng môi giới
2.1 Trường hợp công ty ký hợp đồng môi giới với một cá nhân để làm trung gian giới thiệu khách hàng cho công ty
Trong trường hợp công ty ký hợp đồng môi giới với cá nhân nhằm giới thiệu khách hàng và bán sản phẩm, chi phí môi giới sẽ được ghi nhận vào Tài khoản 641 – Chi phí bán hàng.
Chi phí hoa hồng môi giới được tính vào chi phí bán hàng:
- Nợ Tài khoản 641
- Có Tài khoản 333.5 (nếu chi trả cho cá nhân không đăng ký ngành nghề môi giới)
- Có Tài khoản 111, 112 (tiền mặt hoặc tiền gửi ngân hàng)
Khi nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN) cho cá nhân nhận tiền hoa hồng môi giới:
- Nợ Tài khoản 333.5
- Có Tài khoản 111, 112
Tiền hoa hồng môi giới bán hàng:
- Nợ Tài khoản 641
- Có Tài khoản 111, 112
Chi trả tiền hoa hồng môi giới cho các khoản nợ phải trả đối với cá nhân bên ngoài công ty:
- Nợ Tài khoản 331
- Có Tài khoản 333
- Có Tài khoản 111, 112 (số tiền thực trả)
2.2 Trường hợp công ty ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với cá nhân để cùng thực hiện dịch vụ cho khách hàng
Khi hợp đồng quy định cá nhân tham gia thực hiện công việc mà không đóng góp vốn, hưởng thù lao theo tỷ lệ phần trăm giá trị hợp đồng ký kết với khách hàng và không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh, thì đây được coi là hợp đồng thuê dịch vụ bên ngoài.
Để ghi nhận chi phí hoa hồng môi giới cho cá nhân, hạch toán như sau:
- Nợ Tài khoản 627, 641, 642, 241 (tùy theo hoạt động mà cá nhân đóng góp công sức)
- Có Tài khoản 333 (nếu có)
- Có Tài khoản 111, 112, 331
Đối với chi phí hoa hồng môi giới cho các hoạt động sản xuất, dịch vụ khác:
- Nợ Tài khoản 154, 627
- Có Tài khoản 111, 112
>>> Xem thêm: Cách hạch toán trả lại tiền cho khách hàng
3. Hồ sơ hợp lệ của chi phí hoa hồng môi giới
3.1 Trường hợp công ty chi trả tiền hoa hồng môi giới cho cá nhân không đăng ký ngành nghề môi giới
Hợp đồng môi giới giữa công ty chi trả và cá nhân nhận môi giới: quy định rõ khoản chi môi giới này phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty và mức hưởng hoa hồng, số chứng minh thư để cuối năm làm quyết toán thuế TNCN
Phiếu chi tiền cho cá nhận nhận môi giới
Phiếu thu: thu lại 10% thuế TNCN từ tiền hoa hồng môi giới
Ghi chú: Đến kỳ kê khai thuế GTGT theo tháng hoặc theo quý, Công ty lập tờ khai và nộp tiền thuế TNCN từ tiền công tiền lương – Mẫu số 05/KK – TNCN để nộp thay cho cá nhân.
3.2 Trường hợp công ty chi trả tiền hoa hồng môi giới cho tổ chức kinh doanh
Hợp đồng môi giới giữa công ty chi trả và cá nhân nhận môi giới: quy định rõ khoản chi môi giới này phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty và mức hưởng hoa hồng
Hóa đơn GTGT của công ty môi giới xuất cho công ty, thuế suất 10%
Chứng từ thanh toán: Phiếu chi, giấy báo nợ.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn hạch toán bảo hiểm tai nạn lao động
4. Điều kiện để chi phí hoa hồng môi giới là chi phí hợp lý
Theo Điều 4 của Thông tư 96/2015/TT-BTC, chi phí hoa hồng môi giới được xem là chi phí hợp lý cho doanh nghiệp khi đáp ứng ba điều kiện sau:
- Khoản chi hoa hồng môi giới phải liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
- Khoản chi hoa hồng môi giới cần có đầy đủ hóa đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật.
- Đối với mỗi lần chi hoa hồng môi giới có giá trị từ 20 triệu đồng (bao gồm cả thuế GTGT), khi thanh toán, doanh nghiệp phải có chứng từ thanh toán không sử dụng tiền mặt.
Những điều kiện này nhằm đảm bảo rằng các khoản chi phí hoa hồng môi giới được ghi nhận một cách chính xác và hợp pháp trong quá trình hạch toán tài chính của doanh nghiệp.
5. Câu hỏi thường gặp
Làm thế nào để xác định hoa hồng môi giới hợp lý trong các hợp đồng dài hạn?
Trong các hợp đồng dài hạn, việc xác định hoa hồng môi giới cần dựa vào các chỉ tiêu rõ ràng như khối lượng giao dịch, doanh thu dự kiến, và mức độ đóng góp của bên môi giới. Ngoài ra, các bên cần thỏa thuận rõ ràng trong hợp đồng để tránh tranh chấp sau này.
Có cần phải nộp thuế TNCN từ hoa hồng môi giới cho những cá nhân không đăng ký kinh doanh không?
Có, công ty vẫn cần nộp thuế TNCN từ hoa hồng môi giới cho những cá nhân không đăng ký kinh doanh. Theo quy định, công ty phải khấu trừ 10% thuế TNCN từ khoản chi hoa hồng và nộp thay cho cá nhân đó.
Chi phí hoa hồng môi giới có được tính vào chi phí hợp lý khi tính thuế TNDN không?
Có, chi phí hoa hồng môi giới được tính vào chi phí hợp lý khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) nếu đáp ứng đầy đủ điều kiện và quy định của pháp luật. Công ty cần lưu giữ các chứng từ liên quan để chứng minh tính hợp lý và hợp lệ của khoản chi này.
Qua bài viết trên, Kế toán Kiểm toán ACC đã cung cấp cho bạn về cách hạch toán chi phí hoa hồng môi giới chi tiết. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. Kế toán Kiểm toán ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng.
