Bài tập dự phòng nợ phải thu khó đòi

Nợ phải thu khó đòi là các khoản nợ mà công ty hoặc tổ chức không chắc chắn có thể thu được do các lý do như khách hàng không thanh toán, có khả năng phá sản, hoặc có các vấn đề tài chính khác. Điều này tạo ra rủi ro cho công ty về việc không thu được số tiền đã công nhận trong tài sản phải thu. Để giảm thiểu rủi ro này, các công ty thường thiết lập dự phòng nợ phải thu khó đòi để phản ánh sự không chắc chắn trong việc thu hồi các khoản nợ này. Hãy cùng Kế toán Kiểm toán Thuế ACC tham khảo qua bài tập dự phòng nợ phải thu khó đòi ở bài viết sau, để nắm bắt các thông tin hữu ích liên quan nhé!

1. Dự phòng nợ phải thu khó đòi là gì?

Dự phòng nợ phải thu khó đòi là khoản dự phòng được trích lập nhằm phản ánh tổn thất có thể xảy ra đối với các khoản nợ phải thu. Các khoản này bao gồm nợ phải thu đã quá hạn thanh toán hoặc nợ chưa quá hạn nhưng có dấu hiệu không thể thu hồi do khách hàng gặp khó khăn về tài chính. Việc trích lập dự phòng giúp doanh nghiệp đánh giá chính xác giá trị thực tế của các khoản phải thu, hạn chế rủi ro tài chính và đảm bảo báo cáo tài chính phản ánh trung thực tình hình công nợ.

2. Hướng dẫn giải bài tập về tính toán khoản nợ xấu và trích lập dự phòng

Trong quá trình hoạt động, doanh nghiệp có thể gặp rủi ro tài chính do khách hàng chậm thanh toán hoặc mất khả năng thanh toán các khoản nợ. Để đảm bảo tính chính xác và trung thực của báo cáo tài chính, doanh nghiệp cần có phương pháp xử lý nợ xấu hợp lý cũng như thực hiện trích lập dự phòng đối với các khoản phải thu khó đòi. Dưới đây là các bước cụ thể để xử lý và tính toán khoản nợ xấu cũng như lập dự phòng một cách hiệu quả.

Bước 1: Xử lý các khoản nợ xấu

Dựa vào tình hình khách hàng như thế nào và cần trích dự phòng bao nhiêu là đủ? Chúng ta hãy cùng đi đến các ví dụ dưới đây.

Trường hợp 1: Khi khách hàng của doanh nghiệp làm ăn thua lỗ hoặc phá sản, không thể thanh toán nghĩao vụ nợ đối với doanh nghiệp, doanh nghiệp coi đây như một khoản không thể thu được và xóa khỏi Bảng cân đối kế toán.

Khoản nợ không thu hồi được bị xóa bỏ sẽ được ghi nhận như một khoản chi phí trong kỳ của doanh nghiệp với lý do doanh nghiệp quản lý không tốt tình hình công nợ cũng như tình trạng của khách hàng.

Trường hợp 2: Trong kỳ kế toán tiếp theo, nếu khách hàng bất ngờ trả lại 1 phần hoặc toàn bộ số tiền đã nợ (khoản này đã được doanh nghiệp xóa sổ kỳ trước), chi phí nợ xấu kỳ trước được trích lập, nay sẽ được ghi giảm xuống.

Bước 2: Trích lập dự phòng đối với các khoản phải thu khó đòi

Theo nguyên tắc thận trọng của kế toán, chúng ta không được phép đánh giá quá cao giá trị tài sản trên Bảng cân đối kế toán. Một khoản phải thu 100 triệu đồng, chưa chắc sẽ có thể thu hồi được toàn bộ. Khi phát hiện ra dấu hiệu của sự suy giảm giá trị, kế toán viên phải ngay lập tức tính toán và trích lập dự phòng cho khoản hao hụt đó..

Allowance for bad debts – dự phòng nợ xấu cho những khoản phải thu có thể không thu hồi được. Trong nội dung môn F3 ACCA, dự phòng được chia thành 2 loại: dự phòng chung và dự phòng chi tiết.

• Dự phòng chung

Đây là khoản được tính toán theo 1 tỉ lệ nhất định cho tổng số dư của khoản phải thu, áp dụng cho tất cả các số dư của doanh nghiệp.

Ví dụ: Khách hàng A nợ quá hạn doanh nghiệp đã hơn 1 năm, theo chính sách của doanh nghiệp, kế toán cần trích dự phòng bằng 50% số tiền mà khách hàng A đang nợ.

• Dự phòng chi tiết

Khoản dự phòng chi tiết áp dụng cho từng đối tượng cụ thể, không quan tâm đến số tiền và thời gian quá hạn. Đây là cách lập dự phòng phản ánh chính xác nhất khả năng thu hồi nợ của doanh nghiệp.

Ví dụ: Khách hàng B đang nợ doanh nghiệp 1 khoản tiền không quá lớn và vẫn trong thời gian vay nợ, tuy nhiên doanh nghiệp nhận thấy khách hàng B đang dính vào 1 vụ kiện có rất có khả năng phải tuyên bố phá sản. Khi đó, doanh nghiệp cần trích lập dự phòng khoản mất mát của khách hàng B với tỉ lệ rất cao để phản ánh tốt nhất số tiền có thể thu hồi được.

Khi doanh nghiệp đã trích lập dự phòng kỳ trước, sau khi tính toán dự phòng năm nay, kế toán sẽ đối chiếu với số đã trích kỳ trước và ghi tăng chênh lệch khoản dự phòng nếu dự phòng năm nay cao hơn năm trước hoặc hoàn nhập chênh lệch nếu dự phòng năm nay thấp hơn năm trước.

>>> Xem thêm Mẫu hồ sơ xóa nợ phải thu khó đòi chi tiết hiện nay

Chúng ta đến với ví dụ về trích lập khoản dự phòng dưới đây:

Case Study

At 30 June 20X5 a company’s allowance for receivables was $39,000. At 30 June 20X6 trade receivables totaled $517,000. It was decided to write off debts totaling $37,000 and to adjust the allowance for receivables to the equivalent of 5% of the trade receivables based on past events.

Yêu cầu: What figure should appear in the Statement of Profit or Loss for the year ended 30 June 20X6 for receivable expense?

Đáp án:

Trong kỳ, doanh nghiệp đã xóa sổ $37,000 do khách hàng không thanh toán được.

Doanh nghiệp tiến hành trích dự phòng chung 5% cho tổng số khoản phải thu (không tính khoản đã xóa sổ). Khi đó dự phòng năm nay sẽ là:

(517,000 – 37,000) * 5% = 24,000

Do năm trước, doanh nghiệp đã trích lập dự phòng $39,000, cao hơn khoản cần phải lập năm nay, chính vì thế, kế toán sẽ hoàn nhập khoản chênh lệch ($39,000 – $24,000 = $15,000)

Do vậy, tổng chi phí về nợ xấu trong kỳ sẽ là $37,000 – $15,000 = $22,000.

>>> Tìm hiểu Cách quản lý công nợ phải thu hiệu quả là gì? để biết thêm thông tin.

3. Câu hỏi thường gặp

Dự phòng nợ phải thu khó đòi có ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp không?

Có. Trích lập dự phòng làm giảm lợi nhuận trong kỳ do ghi nhận vào chi phí.

Doanh nghiệp chỉ lập dự phòng vào cuối năm tài chính đúng không?

Không. Doanh nghiệp có thể trích lập hoặc điều chỉnh dự phòng vào bất kỳ thời điểm nào khi có dấu hiệu rủi ro.

Doanh nghiệp có thể trích lập dự phòng cho các khoản phải thu của công ty mẹ không?

Không. Các khoản phải thu nội bộ thường không được trích lập dự phòng.

Trên đây Kế toán Kiểm toán Thuế ACC đã cung cấp cho bạn kiến thức về Bài tập dự phòng nợ phải thu khó đòi. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn.