Thông tư 107/2017/TT-BTC đã mang đến những thay đổi đáng kể trong chế độ kế toán hành chính sự nghiệp. Việc lập bảng cân đối kế toán theo đúng quy định của Thông tư 107 là vô cùng quan trọng để đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong báo cáo tài chính. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn từng bước cách lập bảng cân đối kế toán theo Thông tư 107, giúp đơn vị của bạn tuân thủ đúng quy định pháp luật.
1. Bảng cân đối kế toán là gì?
Bảng cân đối kế toán (Balance Sheet) là một báo cáo tài chính quan trọng của doanh nghiệp, phản ánh tình hình tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu tại một thời điểm nhất định, thường là cuối kỳ kế toán. Đây là công cụ chính để doanh nghiệp và các bên liên quan đánh giá “sức khỏe tài chính” của tổ chức, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh hoặc đầu tư phù hợp.
Ý nghĩa của bảng cân đối kế toán:
Phản ánh tình hình tài chính: Cung cấp cái nhìn toàn diện về giá trị tài sản, nguồn vốn, và nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp tại thời điểm lập báo cáo.
Đánh giá khả năng thanh toán: Thông qua các chỉ tiêu về tài sản và nợ phải trả, bảng cân đối kế toán giúp đánh giá khả năng thanh toán ngắn hạn và dài hạn của doanh nghiệp.
Phân tích cấu trúc vốn: Giúp xác định tỷ lệ giữa nợ phải trả và vốn chủ sở hữu, từ đó đánh giá mức độ ổn định tài chính.
Hỗ trợ ra quyết định: Là căn cứ để các nhà quản lý, nhà đầu tư, và chủ nợ đưa ra các quyết định về đầu tư, cấp vốn, hoặc quản lý doanh nghiệp.
2. Hệ thống tài khoản kế toán theo Thông tư 107/2017/TT-BTC
Hệ thống tài khoản kế toán được thiết kế để đáp ứng yêu cầu quản lý tài chính công, bao gồm hai nhóm chính: tài khoản trong bảng và ngoài bảng. Mỗi nhóm có vai trò và cách áp dụng riêng, phù hợp với đặc thù của từng loại giao dịch tài chính.
Tài khoản trong bảng phản ánh toàn bộ các hoạt động kinh tế làm thay đổi trực tiếp tài sản, nguồn vốn, công nợ, doanh thu và chi phí của đơn vị. Các tài khoản này sử dụng phương pháp hạch toán kép, giúp kế toán ghi nhận chi tiết các giao dịch theo nguyên tắc đối ứng giữa tài khoản nợ và tài khoản có. Chúng là nền tảng để lập báo cáo tài chính, phản ánh tình hình tài sản và nguồn vốn tại thời điểm báo cáo. Ví dụ, khi doanh nghiệp ghi nhận doanh thu, các bút toán kế toán không chỉ phản ánh số tiền tăng lên mà còn thể hiện nghĩa vụ thuế phải trả hoặc tài sản tăng tương ứng.
Ngược lại, tài khoản ngoài bảng đóng vai trò theo dõi và quản lý các nghĩa vụ hoặc nguồn kinh phí không làm thay đổi ngay giá trị tài sản hoặc nguồn vốn. Đây là nhóm tài khoản dùng để ghi nhận các khoản liên quan đến ngân sách nhà nước, như viện trợ, nguồn phí được khấu trừ và để lại, hoặc vay nợ nước ngoài. Khác với tài khoản trong bảng, tài khoản ngoài bảng sử dụng phương pháp hạch toán đơn, chỉ ghi nhận thông tin mà không thực hiện bút toán đối ứng. Chẳng hạn, khi một đơn vị nhận được khoản viện trợ quốc tế, tài khoản ngoài bảng được dùng để theo dõi giá trị viện trợ, niên độ ngân sách và các yêu cầu quản lý liên quan.
Trong một số trường hợp, kế toán phải hạch toán đồng thời trên cả hai nhóm tài khoản. Điều này xảy ra khi có nghiệp vụ kinh tế phát sinh liên quan đến nguồn kinh phí ngân sách nhà nước hoặc các nguồn viện trợ. Chẳng hạn, khi nhận viện trợ 1 tỷ đồng, đơn vị sẽ ghi nhận số tiền vào tài khoản trong bảng để phản ánh tài sản tăng, đồng thời ghi nhận vào tài khoản ngoài bảng để theo dõi nguồn kinh phí theo yêu cầu ngân sách nhà nước.
Hệ thống tài khoản kế toán theo Thông tư 107/2017/TT-BTC không chỉ giúp kế toán phản ánh đầy đủ các giao dịch kinh tế mà còn tăng cường tính minh bạch trong quản lý tài chính công. Việc áp dụng đồng thời cả tài khoản trong bảng và ngoài bảng đảm bảo rằng các khoản thu, chi và nguồn vốn được giám sát hiệu quả, hỗ trợ quá trình lập báo cáo tài chính chính xác và đáp ứng yêu cầu quản lý ngân sách.
3. Cách lập bảng cân đối kế toán theo thông tư 107
Quy trình chi tiết lập bảng cân đối kế toán thường sẽ bao gồm các bước thực hiện như sau:
Bước 1: Xác định kỳ báo cáo
Xác định chính xác thời điểm cần lập bảng cân đối kế toán, thường là cuối kỳ kế toán (cuối tháng, quý, năm). Thời điểm này phải tuân thủ theo quy định kế toán và lịch trình tài chính của doanh nghiệp.
Bước 2: Thu thập và tổng hợp tài khoản
Xác định toàn bộ các tài khoản trong hệ thống kế toán của doanh nghiệp, bao gồm tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu. Đảm bảo rằng các tài khoản này đã được cập nhật và phản ánh đầy đủ các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong kỳ.
Bước 3: Phân loại tài khoản
Phân loại các tài khoản đã thu thập được theo từng nhóm: tài sản ngắn hạn, tài sản dài hạn, nợ ngắn hạn, nợ dài hạn, và vốn chủ sở hữu. Sự phân loại này cần tuân thủ đúng quy định trong Thông tư 107/2017/TT-BTC.
Bước 4: Lấy số liệu kế toán cuối kỳ
Sử dụng sổ kế toán tổng hợp và chi tiết để lấy số dư cuối kỳ của từng tài khoản. Đảm bảo tính chính xác của số liệu bằng cách đối chiếu với các chứng từ, sổ chi tiết, và các báo cáo liên quan.
Bước 5: Tổng hợp số liệu vào bảng cân đối kế toán
Sử dụng mẫu bảng cân đối kế toán chuẩn theo Thông tư 107 để ghi nhận số liệu. Mỗi tài khoản được phân bổ vào các mục tương ứng như tài sản, nợ phải trả hoặc vốn chủ sở hữu. Bảng cân đối kế toán thường bao gồm các cột như: mã số, tên tài khoản, số dư đầu kỳ, phát sinh trong kỳ, và số dư cuối kỳ.
Bước 6: Kiểm tra tính cân đối
Kiểm tra xem tổng tài sản có bằng tổng nguồn vốn (bao gồm nợ phải trả và vốn chủ sở hữu). Nếu có sự chênh lệch, cần rà soát lại từng bút toán và kiểm tra các điều chỉnh phát sinh trong kỳ để tìm ra nguyên nhân.
Bước 7: Thực hiện điều chỉnh cuối kỳ
Nếu phát hiện sai sót, kế toán cần thực hiện các bút toán điều chỉnh để đảm bảo số liệu chính xác. Điều này bao gồm việc sửa lỗi nhập liệu, bổ sung các nghiệp vụ chưa ghi nhận hoặc điều chỉnh giá trị tài sản, nợ, vốn theo quy định.
Bước 8: So sánh với kỳ trước
So sánh bảng cân đối kế toán hiện tại với kỳ trước đó để đánh giá sự biến động của các khoản mục. Điều này giúp xác định các thay đổi quan trọng, như tăng giảm tài sản, nợ hoặc vốn, và giải thích các biến động trong báo cáo.
Bước 9: Xử lý các sự kiện đặc biệt
Xem xét và đánh giá ảnh hưởng của các sự kiện kế toán đặc biệt, chẳng hạn như thay đổi chính sách kế toán, đánh giá lại tài sản, hoặc các nghiệp vụ phát sinh liên quan đến nguồn vốn ngân sách.
Bước 10: Lập báo cáo tài chính
Sử dụng bảng cân đối kế toán để hoàn thiện báo cáo tài chính, bao gồm các phần như báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, và thuyết minh báo cáo tài chính. Đảm bảo báo cáo tuân thủ đúng các quy định pháp luật hiện hành.
Bước 11: Bảo quản và chuẩn bị kiểm toán
Lưu trữ bảng cân đối kế toán và các chứng từ liên quan theo đúng quy định pháp luật. Chuẩn bị sẵn sàng cho việc kiểm toán nội bộ hoặc kiểm toán bên ngoài nếu cần.
Bước 12: Cải tiến quy trình và phát triển nhân sự
Rà soát quy trình lập bảng cân đối kế toán để tìm kiếm cơ hội cải tiến, nâng cao hiệu quả và độ chính xác. Đồng thời, đào tạo nhân sự về quy trình kế toán và các công nghệ mới để tối ưu hóa công việc.
Quy trình lập bảng cân đối kế toán không chỉ đòi hỏi sự chính xác trong từng bước thực hiện mà còn cần khả năng phân tích và kiểm soát tốt từ kế toán viên. Việc tuân thủ đúng quy trình không chỉ giúp doanh nghiệp phản ánh trung thực tình hình tài chính mà còn nâng cao uy tín trong mắt đối tác, cơ quan thuế và các nhà đầu tư.
4. Các câu hỏi thường gặp
Bảng cân đối kế toán chỉ phản ánh số liệu của tài sản ngắn hạn và dài hạn.
Bảng cân đối kế toán không chỉ phản ánh tài sản ngắn hạn và dài hạn, mà còn bao gồm nợ phải trả (ngắn hạn và dài hạn) và vốn chủ sở hữu. Nó cung cấp cái nhìn toàn diện về tình hình tài chính của doanh nghiệp tại thời điểm báo cáo.
Tổng tài sản luôn bằng tổng nguồn vốn trên bảng cân đối kế toán.
Theo nguyên tắc kế toán, tổng tài sản phải luôn bằng tổng nguồn vốn (bao gồm nợ phải trả và vốn chủ sở hữu), vì đây là nguyên tắc cân đối cơ bản của kế toán.
Chỉ số dư cuối kỳ của tài khoản được sử dụng để lập bảng cân đối kế toán.
Bảng cân đối kế toán phản ánh tình hình tài chính tại một thời điểm nhất định, nên chỉ sử dụng số dư cuối kỳ của các tài khoản kế toán.
Trên đây là một số thông tin về Cách lập bảng cân đối kế toán theo thông tư 107 vào tài khoản nào?. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán Thuế ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng.
HÃY ĐỂ LẠI THÔNG TIN TƯ VẤN