Hướng dẫn tài khoản 911 trên bảng cân đối kế toán

Việc hiểu rõ và sử dụng đúng tài khoản 911 là yếu tố quyết định đến tính chính xác của báo cáo tài chính. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm vững các nguyên tắc kế toán liên quan đến tài khoản 911 trên bảng cân đối kế toán, từ đó đảm bảo thông tin tài chính của doanh nghiệp luôn minh bạch và đáng tin cậy.

1. Tài khoản 911 trong kế toán là gì?

Tài khoản 911 – Xác định kết quả kinh doanh là một tài khoản vô cùng quan trọng trong hệ thống kế toán doanh nghiệp. Nó đóng vai trò như một chiếc cầu nối, kết nối tất cả các hoạt động kinh doanh trong một kỳ kế toán và đưa ra kết luận cuối cùng: doanh nghiệp đã đạt được lợi nhuận hay lỗ.

Ý nghĩa của tài khoản 911

• Phản ánh kết quả kinh doanh: Tài khoản 911 tổng hợp tất cả các khoản doanh thu và chi phí trong một kỳ kế toán. Sự chênh lệch giữa doanh thu và chi phí sẽ quyết định kết quả kinh doanh là lợi nhuận hay lỗ.
• Cơ sở ra quyết định: Dựa vào số liệu của tài khoản 911, doanh nghiệp có thể đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh, so sánh với các kỳ trước và đưa ra các quyết định kinh doanh phù hợp.

2. Nguyên tắc kế toán đối với tài khoản 911

Tài khoản 911 là tài khoản quan trọng trong hệ thống kế toán, được sử dụng để xác định và phản ánh kết quả hoạt động kinh doanh và các hoạt động khác của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán. Căn cứ theo khoản 1 Điều 68 Thông tư 133/2016/TT-BTC, nguyên tắc kế toán đối với tài khoản này được áp dụng cụ thể như sau:

Chức năng của tài khoản 911

Tài khoản 911 được sử dụng để xác định toàn bộ kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, bao gồm cả kết quả từ hoạt động sản xuất kinh doanh chính, hoạt động tài chính và các hoạt động khác. Đây là công cụ giúp doanh nghiệp tổng hợp toàn bộ các khoản doanh thu, thu nhập, chi phí và xác định lãi hoặc lỗ trong kỳ kế toán.

Kết quả hoạt động kinh doanh được phản ánh qua các nội dung chính

Kết quả kinh doanh của tài khoản 911 bao gồm ba nhóm hoạt động lớn, mỗi nhóm có cách xác định riêng:

a. Kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh

Phản ánh số chênh lệch giữa doanh thu thuần và các chi phí liên quan. Cụ thể:

• Doanh thu thuần: Doanh thu sau khi trừ đi các khoản giảm trừ như chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại và thuế gián thu.
• Chi phí liên quan: Bao gồm trị giá vốn hàng bán (hàng hóa, sản phẩm, bất động sản đầu tư, dịch vụ), chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, giá thành sản xuất xây lắp, và các chi phí khác như chi phí khấu hao, sửa chữa, nâng cấp, hoặc chi phí cho thuê hoạt động bất động sản đầu tư.

Ví dụ:
Nếu doanh nghiệp có doanh thu thuần từ bán hàng hóa là 1 tỷ đồng, trị giá vốn hàng bán là 700 triệu đồng, chi phí quản lý doanh nghiệp là 200 triệu đồng, thì lợi nhuận từ hoạt động sản xuất kinh doanh là 100 triệu đồng.

b. Kết quả hoạt động tài chính

Là chênh lệch giữa thu nhập từ hoạt động tài chính và chi phí tài chính:

• Thu nhập tài chính: Gồm lãi tiền gửi, tiền cho vay, lợi nhuận từ đầu tư chứng khoán, chênh lệch tỷ giá hối đoái.
• Chi phí tài chính: Bao gồm lãi vay, lỗ từ đầu tư tài chính, lỗ tỷ giá hối đoái.

Ví dụ:
Nếu thu nhập tài chính của doanh nghiệp là 500 triệu đồng, chi phí tài chính là 300 triệu đồng, thì kết quả hoạt động tài chính là 200 triệu đồng.

c. Kết quả hoạt động khác

Phản ánh chênh lệch giữa các khoản thu nhập khác và chi phí khác, bao gồm cả thuế thu nhập doanh nghiệp:

• Thu nhập khác: Gồm thu nhập từ bán thanh lý tài sản cố định, thu nhập từ tiền phạt vi phạm hợp đồng, hoặc các khoản thu không thuộc hoạt động chính.
• Chi phí khác: Gồm chi phí thanh lý tài sản, tiền phạt, bồi thường hợp đồng.

Ví dụ:
Nếu doanh nghiệp có thu nhập khác là 100 triệu đồng và chi phí khác là 60 triệu đồng, thì kết quả hoạt động khác là 40 triệu đồng.

Yêu cầu hạch toán đối với tài khoản 911

• Đảm bảo đầy đủ và chính xác: Tài khoản 911 phải phản ánh chính xác kết quả hoạt động kinh doanh của kỳ kế toán, không bỏ sót hoặc ghi nhận sai lệch các khoản doanh thu, thu nhập và chi phí.
• Hạch toán chi tiết: Kế toán cần hạch toán chi tiết theo từng loại hoạt động (sản xuất, kinh doanh thương mại, dịch vụ, tài chính), và trong từng loại hoạt động, cần phân tích chi tiết hơn theo từng ngành hàng, loại sản phẩm hoặc dịch vụ.
• Kết chuyển doanh thu và thu nhập: Các khoản doanh thu và thu nhập được kết chuyển vào tài khoản 911 phải là số thuần, tức là đã loại trừ các khoản giảm trừ doanh thu.

Quy trình hạch toán trên tài khoản 911

Trong kỳ kế toán, toàn bộ doanh thu, thu nhập, và chi phí của doanh nghiệp được tập hợp và kết chuyển vào tài khoản 911. Sau đó, kế toán xác định số dư cuối cùng của tài khoản này để phản ánh lãi hoặc lỗ:

• Trường hợp doanh thu và thu nhập lớn hơn chi phí, số dư Có của tài khoản 911 phản ánh lãi kỳ kế toán.
• Trường hợp chi phí lớn hơn doanh thu và thu nhập, số dư Nợ của tài khoản 911 phản ánh lỗ kỳ kế toán.

3. Hướng dẫn tài khoản 911 trên bảng cân đối kế toán

Tài khoản 911 không trực tiếp xuất hiện trên Bảng cân đối kế toán vì đây là tài khoản trung gian dùng để tổng hợp và xác định kết quả kinh doanh của doanh nghiệp trong kỳ kế toán. Kết quả được xác định từ tài khoản này sẽ được kết chuyển sang tài khoản 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, là tài khoản được trình bày trên Bảng cân đối kế toán. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về vai trò của tài khoản 911 và cách hạch toán để phản ánh trên Bảng cân đối kế toán.

Liên hệ giữa Tài khoản 911 và Bảng cân đối kế toán

Tài khoản 911 kết chuyển kết quả kinh doanh vào tài khoản 421 theo quy trình sau:

a. Trường hợp có lợi nhuận:

Lợi nhuận được xác định từ tài khoản 911 sẽ được ghi nhận như sau:

Nợ TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh  

Có TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối

Số dư của tài khoản 421 sẽ được trình bày trong phần Nguồn vốn trên Bảng cân đối kế toán, thuộc mục “Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối”.

b. Trường hợp lỗ:

Nếu kết quả kinh doanh trong kỳ là lỗ, kế toán ghi nhận như sau:

Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối  

Có TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh

Số lỗ này sẽ làm giảm giá trị của lợi nhuận giữ lại hoặc tăng số lỗ lũy kế trên Bảng cân đối kế toán.

Tài khoản 911 trong mối quan hệ với các tài khoản khác

Tài khoản 911 không chỉ tổng hợp doanh thu và chi phí mà còn liên quan đến các tài khoản báo cáo tài chính khác, cụ thể:

• Tài khoản 511 (Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ), 515 (Doanh thu tài chính), 711 (Thu nhập khác): Các khoản doanh thu, thu nhập được kết chuyển sang TK 911.
• Tài khoản 632 (Giá vốn hàng bán), 635 (Chi phí tài chính), 811 (Chi phí khác): Các khoản chi phí được kết chuyển sang TK 911.

Ví dụ: Khi doanh nghiệp kết chuyển doanh thu và chi phí vào TK 911, hạch toán như sau:

Kết chuyển doanh thu:
Nợ TK 511, 515, 711  

Có TK 911

Kết chuyển chi phí:
Nợ TK 911  

Có TK 632, 635, 811

Cách trình bày trên Bảng cân đối kế toán

Trên Bảng cân đối kế toán, kết quả kinh doanh của doanh nghiệp trong kỳ sẽ không hiển thị trực tiếp từ TK 911, mà được phản ánh thông qua tài khoản 421 trong mục Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối. Cách trình bày như sau:

• Nếu lợi nhuận: Số dư TK 421 sẽ dương và nằm trong mục “Lợi nhuận chưa phân phối” ở phần vốn chủ sở hữu.
• Nếu lỗ: Số dư TK 421 âm và được ghi nhận làm giảm vốn chủ sở hữu.

4. Các câu hỏi thường gặp

Tài khoản 911 phản ánh kết quả kinh doanh của một kỳ kế toán?
Đúng. Tài khoản 911 được sử dụng để tổng hợp tất cả các khoản doanh thu và chi phí trong một kỳ, từ đó xác định lợi nhuận hoặc lỗ.

Số dư của tài khoản 911 luôn được ghi nợ?
Số dư của tài khoản 911 có thể là nợ (khi có lợi nhuận) hoặc có (khi có lỗ).

Tài khoản 911 được phản ánh trực tiếp trên bảng cân đối kế toán?
Tài khoản 911 là tài khoản tạm thời, số dư của nó sẽ được chuyển sang tài khoản 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối và được phản ánh trên bảng cân đối kế toán.

Trên đây là một số thông tin về Hướng dẫn tài khoản 911 trên bảng cân đối kế toán vào tài khoản nào?. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán Thuế ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng.