Giảm giá hàng mua là một yếu tố quan trọng trong kế toán, ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí và giá trị hàng tồn kho của doanh nghiệp. Việc hạch toán chính xác giúp quản lý tài chính hiệu quả và cải thiện báo cáo tài chính. Bài viết này của Kế toán kiểm toán ACC sẽ hướng dẫn chi tiết về cách hạch toán giảm giá hàng mua, cung cấp cái nhìn rõ ràng cho các kế toán viên.
1. Giảm giá hàng mua là gì?
Giảm giá hàng mua là khoản giảm trừ giá trị hàng hóa mà doanh nghiệp nhận được từ nhà cung cấp, thường xảy ra khi hàng hóa không đạt yêu cầu về chất lượng, bị lỗi hoặc do các yếu tố khác như khuyến mãi, giảm giá theo hợp đồng.
2. Cách hạch toán giảm giá hàng mua chi tiết
Khi hàng hóa mua vào không đạt tiêu chuẩn đã thỏa thuận, đơn vị sẽ tiến hành thương thảo với nhà cung cấp để lập biên bản giảm giá.
Đối với hàng hóa sản xuất trong nước, kế toán sẽ thực hiện việc hạch toán giảm giá và điều chỉnh công nợ hoặc hàng tồn kho cho phù hợp. Còn với hàng nhập khẩu, kế toán sẽ tiến hành hoàn thuế và điều chỉnh số lượng hàng trong kho hoặc chi phí phát sinh.
Các định khoản liên quan sẽ bao gồm việc ghi nợ vào các tài khoản tiền, hàng tồn kho, chi phí, và thuế GTGT được khấu trừ.
Quy trình hạch toán giảm giá hàng mua diễn ra như sau:
2.1 Đối với hàng hóa trong nước
Đơn vị và nhà cung cấp sẽ thương thảo và lập biên bản giảm giá hàng hóa.
Sau đó, nhân viên mua hàng sẽ nhận hóa đơn giảm giá từ nhà cung cấp và chuyển cho kế toán mua hàng để ghi chép.
Kế toán mua hàng sẽ tiến hành hạch toán và cập nhật vào sổ sách. Nếu nhà cung cấp hoàn trả tiền, kế toán sẽ ghi nhận số tiền này dựa vào giấy báo có của ngân hàng.
Trường hợp nhà cung cấp chưa hoàn trả tiền hoặc chưa thanh toán trước đó, kế toán sẽ điều chỉnh giảm công nợ cùng với hàng tồn kho hoặc chi phí tương ứng.
2.2 Đối với hàng hóa nhập khẩu
Đơn vị sẽ đàm phán với nhà cung cấp về việc giảm giá hàng hóa và khi có sự đồng ý, sẽ gửi văn bản xác nhận giảm giá.
Kế toán sẽ thực hiện thủ tục hoàn thuế cho phần hàng nhập khẩu được giảm giá, bao gồm thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế GTGT đã nộp tương ứng với giá trị giảm.
Dựa vào biên bản ghi nhận giảm giá hàng nhập khẩu, kế toán sẽ điều chỉnh giảm số lượng hàng trong kho hoặc chi phí. Nếu có thủ tục xuất khẩu trả lại hàng được hải quan chấp nhận, kế toán sẽ điều chỉnh công nợ với nhà cung cấp hoặc ghi nhận số tiền đã nhận.
Đề xuất định khoản xử lý giảm giá hàng mua có thể được thực hiện như sau:
- Nợ các tài khoản 111, 112, 331… với tổng số tiền giảm giá hàng mua.
- Có các tài khoản 156, 152, 153 nếu hàng hóa vẫn còn tồn kho.
- Có các tài khoản 621, 623, 627, 641, 642, 154, 241, 242, 211… với phần tương ứng cho hàng đã xuất dùng.
- Có tài khoản 632 cho phần tương ứng của hàng đã xuất bán.
- Có tài khoản 133 để ghi nhận thuế GTGT được khấu trừ nếu có.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách hạch toán tiền thuê đất
3. Ví dụ về hạch toán giảm giá hàng mua
Doanh nghiệp DEF mua hàng hóa từ Nhà cung cấp GHI với giá trị hợp đồng là 150.000.000 đồng.
Sau khi nhận hàng, doanh nghiệp DEF và nhà cung cấp GHI đã thỏa thuận giảm giá 10.000.000 đồng do hàng hóa không đáp ứng yêu cầu chất lượng theo hợp đồng. Doanh nghiệp DEF nhận được hóa đơn giảm giá từ nhà cung cấp.
Hạch toán:
Nhận hóa đơn giảm giá từ nhà cung cấp:
- Nợ tài khoản 331 (Phải trả cho người bán): 10.000.000 đồng
- Có tài khoản 156 (Hàng hóa): 10.000.000 đồng
Thanh toán số tiền còn lại sau khi giảm giá:
Doanh nghiệp DEF thanh toán cho nhà cung cấp số tiền còn lại là 140.000.000 đồng (150.000.000 đồng – 10.000.000 đồng giảm giá).
- Nợ tài khoản 331 (Phải trả cho người bán): 140.000.000 đồng
- Có tài khoản 111 (Tiền mặt) hoặc 112 (Tiền gửi ngân hàng): 140.000.000 đồng
Tổng hợp bút toán:
Nhận hóa đơn giảm giá:
- Nợ TK 331: 10.000.000 đồng
- Có TK 156: 10.000.000 đồng
Thanh toán tiền:
- Nợ TK 331: 140.000.000 đồng
- Có TK 111/112: 140.000.000 đồng
Kết quả: Doanh nghiệp DEF đã thực hiện đầy đủ quy trình hạch toán giảm giá hàng mua, từ việc nhận hóa đơn giảm giá đến thanh toán số tiền còn lại cho nhà cung cấp GHI.
4. Những lưu ý khi hạch toán giảm giá hàng bán
Khi hạch toán giảm giá hàng bán, doanh nghiệp cần lưu ý một số điểm quan trọng để đảm bảo việc ghi chép và báo cáo tài chính chính xác. Dưới đây là một số lưu ý chính:
- Thỏa thuận giảm giá: Có biên bản hoặc hợp đồng ghi rõ thỏa thuận giảm giá với khách hàng để đảm bảo tính hợp pháp.
- Phân loại giảm giá: Phân biệt giữa các loại giảm giá để có cách hạch toán phù hợp.
- Ghi nhận số tiền giảm giá: Ghi nhận vào tài khoản 635 (chi phí giảm giá hàng bán) và điều chỉnh doanh thu để phản ánh chính xác doanh thu thực tế.
- Điều chỉnh công nợ: Điều chỉnh công nợ tương ứng với số tiền giảm giá để tránh ghi nhận sai.
- Lưu giữ chứng từ: Bảo quản hồ sơ và chứng từ liên quan để minh bạch và hỗ trợ kiểm tra sau này.
- Ảnh hưởng đến thuế: Kiểm tra quy định thuế liên quan đến việc giảm giá để tuân thủ đúng.
- Báo cáo tài chính: Đảm bảo báo cáo tài chính phản ánh chính xác các khoản giảm giá để cung cấp cái nhìn rõ ràng về tình hình tài chính doanh nghiệp.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn hạch toán hóa đơn thay thế
5. Câu hỏi thường gặp
Hạch toán giảm giá hàng mua có ảnh hưởng đến báo cáo tài chính không?
Giảm giá hàng mua sẽ làm giảm giá trị hàng tồn kho và giảm nợ phải trả cho nhà cung cấp. Điều này sẽ ảnh hưởng đến báo cáo tài chính của doanh nghiệp, thể hiện rõ nét hơn về tình hình tài chính và hiệu quả kinh doanh.
Làm thế nào để ghi nhận giảm giá hàng mua đối với hàng hóa nhập khẩu?
Đối với hàng hóa nhập khẩu, doanh nghiệp cần thực hiện hoàn thuế cho các khoản thuế liên quan đến hàng hóa giảm giá. Sau đó, kế toán sẽ điều chỉnh số lượng hàng trong kho và giá trị hàng hóa theo đúng giá trị mới sau giảm giá.
Có cần lưu giữ chứng từ gì khi hạch toán giảm giá hàng mua không?
Có, doanh nghiệp cần lưu giữ các chứng từ liên quan như biên bản giảm giá và hóa đơn giảm giá từ nhà cung cấp. Điều này sẽ hỗ trợ cho việc kiểm tra và đảm bảo tính minh bạch trong hạch toán.
Qua bài viết trên, Kế toán kiểm toán ACC đã cung cấp cho bạn về cách hạch toán giảm giá hàng mua. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. Kế toán kiểm toán ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng.
