Mua sắm hàng hóa nội địa là một phần quan trọng trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, để đảm bảo tính chính xác và tuân thủ các quy định kế toán, doanh nghiệp cần biết cách hạch toán mua hàng hóa nội địa và nhập kho theo đúng hóa đơn, tuân theo thông tư 200/2014/TT-BTC và thông tư 133/2016/TT-BTC. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn qua quy trình này một cách chi tiết
1. Mua hàng về nhập kho là gì?
Mua hàng về nhập kho là quá trình mà một công ty, doanh nghiệp hoặc tổ chức mua sắm và nhận hàng hóa từ nhà cung cấp hoặc nguồn cung ứng khác để đưa vào kho lưu trữ hoặc sử dụng trong quá trình sản xuất hoặc cung cấp dịch vụ. Quá trình này thường điều chỉnh bởi các quy trình kế toán và quản lý hàng hóa, bao gồm việc kiểm tra và ghi chép giao dịch liên quan đến việc mua hàng và nhập chúng vào hệ thống lưu trữ hoặc quản lý tồn kho của tổ chức.
Các bước quan trọng trong quá trình mua hàng về nhập kho bao gồm:
- Lập đơn đặt hàng: Tổ chức tạo một đơn đặt hàng (purchase order) chứa thông tin về sản phẩm, số lượng, giá, và điều kiện mua hàng để gửi cho nhà cung cấp.
- Xác nhận đơn đặt hàng: Nhà cung cấp xác nhận đơn đặt hàng và tiến hành việc giao hàng theo yêu cầu.
- Kiểm tra hàng hóa: Tổ chức kiểm tra hàng hóa để đảm bảo rằng chúng đúng với đơn đặt hàng và không bị hỏng hóc.
- Nhập kho: Sau khi kiểm tra và chấp nhận hàng hóa, tổ chức nhập chúng vào kho lưu trữ của họ.
- Ghi chép kế toán: Quá trình này bao gồm việc tạo bản ghi kế toán để ghi nhận việc mua hàng và nhập kho vào hệ thống kế toán. Bản ghi này thường bao gồm thông tin về giá trị hàng hóa, ngày mua, nhà cung cấp, và các thông tin liên quan khác.
Mua hàng về nhập kho quan trọng trong việc quản lý tồn kho và đảm bảo rằng tổ chức có đủ nguồn cung ứng để duy trì hoạt động kinh doanh của họ. Nó cũng liên quan đến việc kiểm soát chi phí và đảm bảo rằng tổ chức chỉ mua hàng khi cần thiết.
2. Định khoản theo thông tư 200/2014/TT-BTC
Thông tư 200/2014/TT-BTC quy định về kế toán và hạch toán hàng hóa theo phương pháp kê khai thường xuyên. Dưới đây là quy trình hạch toán mua hàng hóa theo thông tư này:
2.1. Phản ánh giá mua hàng hóa
Khi mua hàng hóa từ nhà cung cấp và nhập kho, bạn cần căn cứ vào hóa đơn, phiếu nhập kho, và các chứng từ liên quan để phản ánh giá trị hàng hóa nhập kho. Nếu thuế GTGT đầu vào được khấu trừ, hạch toán như sau:
- Nợ TK 1561 – Giá mua hàng hóa (mở chi tiết) (giá mua chưa có thuế GTGT)
- Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ của hàng hóa, dịch vụ
- Có các TK 111, 112, 141, 331,… (tổng giá thanh toán).
Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, hạch toán như sau:
- Nợ TK 1561 – Giá mua hàng hóa (mở chi tiết) (giá mua bao gồm cả thuế GTGT)
- Có các TK 111, 112, 141, 331,… (tổng giá thanh toán).
2.2. Phản ánh chi phí thu mua hàng hóa
Khi phát sinh chi phí thu mua hàng hóa như chi phí bảo hiểm hàng hóa, tiền thuê kho, thuê bến bãi, chi phí vận chuyển, bốc xếp, và bảo quản hàng hóa từ nơi mua về đến kho doanh nghiệp, bạn cần hạch toán như sau:
- Nếu thuế GTGT đầu vào được khấu trừ, ghi:
- Nợ TK 1562 – Chi phí thu mua hàng hóa (mở chi tiết) (giá mua chưa có thuế GTGT)
- Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ của hàng hóa, dịch vụ
- Có các TK 111, 112, 141, 331,…
- Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, ghi:
- Nợ TK 1562 – Chi phí thu mua hàng hóa (mở chi tiết) (giá mua đã có thuế GTGT)
- Có các TK 111, 112, 141, 331,…
2.3. Hàng hóa bất động sản
Khi mua hàng hoá bất động sản về để bán, kế toán cần phản ánh giá mua và các chi phí liên quan trực tiếp đến việc mua hàng hóa Bất động sản. Nếu thuế GTGT đầu vào được khấu trừ, hạch toán như sau:
- Nợ TK 1567 – Hàng hoá bất động sản (giá mua chưa có thuế GTGT)
- Nợ TK 1332 – Thuế GTGT được khấu trừ
- Có các TK 111, 112, 331,…
Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, hạch toán như sau:
- Nợ TK 1567 – Hàng hoá bất động sản (giá mua đã có thuế GTGT)
- Có các TK 111, 112, 331,…
3.Định khoản theo thông tư 133/2016/TT-BTC
Thông tư 133/2016/TT-BTC quy định chế độ kế toán khác cho mua hàng hóa. Dưới đây là quy trình hạch toán mua hàng hóa theo thông tư này:
3.1. Phản ánh giá mua hàng hóa
Khi mua hàng hóa và nhập kho, bạn cũng cần căn cứ vào hóa đơn, phiếu nhập kho, và các chứng từ liên quan để phản ánh giá trị hàng hóa nhập kho. Nếu thuế GTGT đầu vào được khấu trừ, hạch toán như sau:
- Nợ TK 156 – Hàng hóa (mở chi tiết) (giá mua chưa có thuế GTGT)
- Nợ TK 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ của hàng hóa, dịch vụ
- Có các TK 111, 112, 141, 331,… (tổng giá thanh toán).
Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, hạch toán như sau:
- Nợ TK 156 – Hàng hóa (mở chi tiết) (giá mua bao gồm cả thuế GTGT)
- Có các TK 111, 112, 141, 331,… (tổng giá thanh toán).
3.2. Phản ánh chi phí thu mua hàng hóa
Khi phát sinh chi phí thu mua hàng hóa, hạch toán tương tự như khi theo thông tư 200/2014/TT-BTC, tùy thuộc vào việc thuế GTGT đầu vào có được khấu trừ hay không.
3.3. Hàng hóa bất động sản
Khi mua hàng hoá bất động sản về để bán, hạch toán cũng tương tự như theo thông tư 200/2014/TT-BTC, với sự phân biệt về các tài khoản tương ứng.
Kết luận
Hạch toán mua hàng hóa nội địa và nhập kho theo đúng hóa đơn là một phần quan trọng của quy trình kế toán doanh nghiệp. Để tránh sai sót và tuân theo quy định, doanh nghiệp cần chú ý theo dõi và thực hiện đúng quy trình hạch toán tương ứng với thông tư áp dụng. Trên đây là thông tin từ Kế toán Kiểm toán Thuế ACC cung cấp đến bạn. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc hỗ trợ về kế toán, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết và đáng tin cậy.
