Pháp nhân phi thương mại là gì ? Trách nhiệm của pháp nhân phi thương mại

Pháp nhân phi thương mại là pháp nhân không có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận; nếu có lợi nhuận thì cũng không được phân chia cho các thành viên. Vậy Pháp nhân phi thương mại là gì ? Trách nhiệm của pháp nhân phi thương mại như thế nào ? Hãy để bài viết này của ACC giúp bạn hiểu rõ hơn 

1. Pháp nhân phi thương mại là gì ?

Theo quy định tại Điều 76 Bộ luật dân sự 2015, pháp nhân phi thương mại là pháp nhân không có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận; nếu có lợi nhuận thì cũng không được phân chia cho các thành viên.

Pháp nhân phi thương mại bao gồm:

• Cơ quan nhà nước
• Đơn vị vũ trang nhân dân
• Tổ chức chính trị
• Tổ chức chính trị – xã hội
• Tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp
• Tổ chức xã hội
• Tổ chức xã hội – nghề nghiệp
• Quỹ xã hội
• Quỹ từ thiện
• Doanh nghiệp xã hội
• Các tổ chức phi thương mại khác

Pháp nhân phi thương mại có các đặc điểm sau:

• Có tư cách pháp nhân, có thể tham gia vào các quan hệ pháp luật một cách độc lập.
• Có tài sản riêng, tự chịu trách nhiệm bằng tài sản đó.
• Có cơ cấu tổ chức và hoạt động theo quy định của pháp luật.

Pháp nhân phi thương mại được thành lập nhằm mục đích thực hiện các hoạt động không nhằm mục đích tìm kiếm lợi nhuận, như:

• Thực hiện các hoạt động phục vụ lợi ích công cộng, lợi ích cộng đồng
• Thực hiện các hoạt động từ thiện, nhân đạo
• Thực hiện các hoạt động giáo dục, khoa học, văn hóa, nghệ thuật, thể dục thể thao
• Thực hiện các hoạt động xã hội khác

2. Điều kiện được nhận là pháp nhân phi thương mại

Để được nhận là pháp nhân phi thương mại, tổ chức cần đáp ứng các điều kiện sau:

Có mục tiêu chính không phải là tìm kiếm lợi nhuận. Mục tiêu chính của pháp nhân phi thương mại có thể là các hoạt động như:

• Hoạt động công ích, phục vụ lợi ích của cộng đồng.
• Hoạt động từ thiện, nhân đạo.
• Hoạt động khoa học, văn hóa, giáo dục, thể dục, thể thao, y tế, môi trường.
• Hoạt động xã hội, nghề nghiệp, dân tộc, tôn giáo.
• Hoạt động khác không nhằm mục đích lợi nhuận.

Nếu có lợi nhuận thì cũng không được phân chia cho các thành viên. Lợi nhuận của pháp nhân phi thương mại chỉ được sử dụng cho các mục tiêu đã được xác định trong điều lệ của pháp nhân.

Có cơ cấu tổ chức theo quy định của pháp luật. Cơ cấu tổ chức của pháp nhân phi thương mại có thể là:

• Cơ cấu tổ chức theo quy định của pháp luật.
• Cơ cấu tổ chức do các thành viên tự quyết định.

Có tài sản độc lập với cá nhân, pháp nhân khác và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình. Tài sản của pháp nhân phi thương mại là tổng hợp các giá trị vật chất và phi vật chất do pháp nhân đó nắm giữ, quản lý, sử dụng. Pháp nhân phi thương mại tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về các nghĩa vụ của mình.

Nhân danh mình tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập. Pháp nhân phi thương mại có quyền tự mình xác lập, thực hiện, chấm dứt các quyền và nghĩa vụ dân sự theo quy định của pháp luật.

Các tổ chức có đủ các điều kiện trên sẽ được công nhận là pháp nhân phi thương mại theo quy định của pháp luật.

Một số ví dụ về pháp nhân phi thương mại bao gồm:

• Cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân.
• Tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp.
• Tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp.
• Quỹ xã hội, quỹ từ thiện.
• Doanh nghiệp xã hội.

3. Trách nhiệm của pháp nhân phi thương mại

Theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015, pháp nhân phi thương mại là pháp nhân không có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận; nếu có lợi nhuận thì cũng không được phân chia cho các thành viên. Pháp nhân phi thương mại có các trách nhiệm sau:

Trách nhiệm dân sự

Pháp nhân phi thương mại chịu trách nhiệm dân sự bằng tài sản của mình. Tài sản của pháp nhân phi thương mại bao gồm:

• Tài sản do pháp nhân tạo lập, đầu tư, tích lũy theo quy định của pháp luật;
• Tài sản do các thành viên góp;
• Tài sản do pháp nhân được tặng, cho, nhận thừa kế theo quy định của pháp luật;
• Tài sản khác mà pháp nhân có được theo quy định của pháp luật.

Pháp nhân phi thương mại chịu trách nhiệm dân sự về nghĩa vụ do sáng lập viên hoặc đại diện của sáng lập viên xác lập, thực hiện để thành lập, đăng ký pháp nhân, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

Pháp nhân phi thương mại không chịu trách nhiệm thay cho người của pháp nhân đối với nghĩa vụ dân sự do người của pháp nhân xác lập, thực hiện không nhân danh pháp nhân, trừ trường hợp luật có quy định khác.

Trách nhiệm hình sự

Pháp nhân phi thương mại có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Pháp nhân phi thương mại bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội phạm do pháp nhân thực hiện hoặc tội phạm do người của pháp nhân thực hiện mà pháp nhân phải chịu trách nhiệm hình sự.

Pháp nhân phi thương mại bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội phạm do pháp nhân thực hiện theo quy định của Bộ luật Hình sự.

Pháp nhân phi thương mại bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội phạm do người của pháp nhân thực hiện mà pháp nhân phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự và pháp luật về tổ chức, hoạt động của pháp nhân.

Trách nhiệm hành chính

Pháp nhân phi thương mại có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật.

Pháp nhân phi thương mại bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi do pháp nhân thực hiện hoặc hành vi do người của pháp nhân thực hiện mà pháp nhân phải chịu trách nhiệm vi phạm hành chính.

Pháp nhân phi thương mại bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi do pháp nhân thực hiện theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

Pháp nhân phi thương mại bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi do người của pháp nhân thực hiện mà pháp nhân phải chịu trách nhiệm vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính và pháp luật về tổ chức, hoạt động của pháp nhân.

4. Pháp nhân phi thương mại khác pháp nhân thương mại là gì?

Pháp nhân thương mại và pháp nhân phi thương mại là hai loại pháp nhân được quy định tại Bộ luật Dân sự năm 2015. Chúng có những điểm khác biệt cơ bản sau:

Điểm khác biệt cơ bản nhất giữa pháp nhân thương mại và pháp nhân phi thương mại là mục tiêu hoạt động. Pháp nhân thương mại có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận, còn pháp nhân phi thương mại không có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận. Nếu có lợi nhuận thì lợi nhuận đó cũng không được phân chia cho các thành viên mà được sử dụng để duy trì hoạt động của pháp nhân hoặc sử dụng vào các mục đích khác.

Ngoài ra, pháp nhân thương mại và pháp nhân phi thương mại còn có những điểm khác biệt sau:

• Về cơ cấu tổ chức: Pháp nhân thương mại thường có cơ cấu tổ chức phức tạp hơn pháp nhân phi thương mại. Pháp nhân thương mại thường có nhiều thành viên, có thể là cá nhân hoặc tổ chức, có cơ cấu tổ chức chặt chẽ, có bộ máy quản lý chuyên nghiệp. Pháp nhân phi thương mại thường có cơ cấu tổ chức đơn giản hơn, có thể là một cá nhân hoặc một nhóm cá nhân, có thể không có cơ cấu tổ chức chặt chẽ hoặc có cơ cấu tổ chức đơn giản.
• Về quyền và nghĩa vụ: Pháp nhân thương mại và pháp nhân phi thương mại đều có đầy đủ quyền và nghĩa vụ của pháp nhân theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, pháp nhân thương mại có một số quyền và nghĩa vụ đặc thù như quyền tự chủ kinh doanh, quyền thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện, quyền tham gia tố tụng.
• Về chế độ trách nhiệm: Pháp nhân thương mại và pháp nhân phi thương mại đều chịu trách nhiệm dân sự bằng tài sản của mình. Tuy nhiên, pháp nhân thương mại có thể chịu trách nhiệm dân sự trong một số trường hợp đặc thù như:

Trách nhiệm dân sự của công ty mẹ đối với công ty con;

Trách nhiệm dân sự của người quản lý đối với công ty;

Trách nhiệm dân sự của chủ sở hữu đối với doanh nghiệp tư nhân.

Ví dụ về pháp nhân thương mại: Công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, doanh nghiệp tư nhân, hợp tác xã,…

Ví dụ về pháp nhân phi thương mại: Cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, quỹ xã hội, quỹ từ thiện, doanh nghiệp xã hội,…

Trên đây là một số thông tin về Pháp nhân phi thương mại là gì ? Trách nhiệm của pháp nhân phi thương mại. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn