Đối với doanh nghiệp, Việc hạch toán thuế TNCN là một công việc thường xuyên và quan trọng. Thông thường, thuế TNCN sẽ được khấu trừ trực tiếp từ thu nhập của người lao động trước khi trả lương. Bài viết này của ACC sẽ hướng dẫn bạn từng bước thực hiện quá trình hạch toán này.
1. Nguyên tắc kê khai, nộp thuế và quyết toán thuế TNCN
Mục tiêu của việc kê khai, nộp và quyết toán thuế TNCN một cách chính xác là đảm bảo doanh nghiệp thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế và tránh các rủi ro liên quan. Để đạt được mục tiêu này, kế toán thuế cần nắm vững các quy tắc sau.
- Để thực hiện nghĩa vụ thuế, tổ chức, doanh nghiệp phải áp dụng hình thức khấu trừ thuế TNCN tại nguồn. Cụ thể, trước khi chi trả lương, doanh nghiệp sẽ trực tiếp khấu trừ một phần thu nhập của người lao động để nộp vào ngân sách nhà nước. Việc làm này không chỉ đảm bảo tính kịp thời và chính xác trong việc thu thuế mà còn giảm thiểu gánh nặng thủ tục cho người lao động.
- Tổ chức, doanh nghiệp có trách nhiệm tính toán, khấu trừ số thuế phải nộp từ thu nhập của người lao động, nộp số thuế đó vào ngân sách nhà nước và cấp “Chứng từ khấu trừ thuế thu nhập” cho người lao động. Việc thực hiện đúng các quy định này không chỉ đảm bảo tuân thủ pháp luật mà còn bảo vệ quyền lợi của cả người lao động và doanh nghiệp.
2. Cách hạch toán thuế thu nhập cá nhân theo thông tư 200
Theo Thông tư 200/2014/TT-BTC, thuế thu nhập cá nhân được hạch toán trên tài khoản 133 – Thuế và các khoản phải nộp nhà nước khác, tiểu khoản 3335 – Thuế thu nhập cá nhân.
Hạch toán thuế TNCN tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Dưới đây là một số trường hợp thường gặp:
Trường hợp 1: Khấu trừ thuế TNCN từ tiền lương
- Nợ TK 334 – Phải trả cho người lao động: Ghi nhận tổng số tiền phải trả cho người lao động bao gồm cả phần lương và các khoản phụ cấp khác.
- Có TK 3335 – Số thuế TNCN phải khấu trừ: Ghi nhận số thuế TNCN đã khấu trừ từ tiền lương của người lao động.
Ví dụ: Công ty A trả lương cho nhân viên B là 10.000.000 đồng, thuế suất TNCN là 10%. Bút toán sẽ là:
- Nợ TK 334: 10.000.000
- Có TK 3335: 1.000.000
- Có TK 112 (hoặc các tài khoản khác): 9.000.000
Trường hợp 2: Trả lương NET
- Nợ các TK chi phí (641, 642, 154, …): Ghi nhận các khoản chi phí phát sinh liên quan đến việc trả lương (lương, bảo hiểm, …)
- Có TK 3335 – Số thuế TNCN phải nộp thay: Ghi nhận số thuế TNCN mà doanh nghiệp phải nộp thay cho người lao động.
Ví dụ: Công ty B trả lương NET cho nhân viên C là 9.000.000 đồng, thuế TNCN phải nộp là 1.000.000 đồng. Bút toán sẽ là:
- Nợ TK 641 (ví dụ): 10.000.000
- Có TK 111: 9.000.000
- Có TK 3335: 1.000.000
Trường hợp 3: Thanh toán lợi nhuận hoặc cổ tức
- Nợ TK 338 – Khoản phải trả nộp khác (3388): Ghi nhận số tiền phải trả cho chủ sở hữu.
- Có các TK 111, 112: Ghi nhận số tiền giảm đi trong các tài khoản phải trả.
- Có TK 3335 – Thuế TNCN: Ghi nhận số thuế TNCN phải khấu trừ từ số tiền thanh toán.
Ví dụ: Công ty C thanh toán lợi nhuận cho cổ đông là 100.000.000 đồng, thuế suất TNCN là 5%. Bút toán sẽ là:
- Nợ TK 338: 100.000.000
- Có TK 112: 100.000.000
- Có TK 3335: 5.000.000
Trường hợp 4: Nộp thuế vào ngân sách
- Nợ TK 3335 – Thuế thu nhập cá nhân: Ghi nhận số thuế TNCN đã nộp vào ngân sách.
- Có các TK 111, 112, …: Ghi nhận số tiền giảm đi trong các tài khoản tiền mặt, ngân hàng.
Ví dụ: Công ty D nộp số thuế TNCN đã thu được vào ngân sách là 10.000.000 đồng. Bút toán sẽ là:
- Nợ TK 3335: 10.000.000
- Có TK 112: 10.000.000 (nếu nộp bằng tiền mặt)
3. Cách kê khai thuế thu nhập cá nhân theo thông tư 200
Thông tư 200/2014/TT-BTC quy định về chế độ kế toán doanh nghiệp, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2015. Thông tư này đã quy định chi tiết về cách kê khai thuế thu nhập cá nhân, cụ thể như sau:
Bước 1. Xác định đối tượng kê khai: Tùy thuộc vào loại hình thu nhập và tình hình cụ thể, bạn sẽ thuộc một trong các đối tượng kê khai thuế TNCN quy định trong luật.
Bước 2. Thu thập đầy đủ thông tin: Thông tin cá nhân (Họ tên, mã số thuế cá nhân, địa chỉ, số điện thoại, …),Các khoản thu nhập chịu thuế trong năm (tiền lương, tiền công, lợi nhuận, cổ tức, …), các khoản được trừ (chi phí hợp lý, phụ cấp…), thông tin về người sử dụng lao động (nếu có) (Tên công ty, mã số thuế, địa chỉ, …)
Bước 3. Lựa chọn mẫu tờ khai phù hợp: Tùy thuộc vào loại hình thu nhập và tình hình cụ thể, bạn sẽ chọn mẫu tờ khai thuế TNCN phù hợp.
Bước 4. Điền đầy đủ, chính xác thông tin vào tờ khai:
Kiểm tra kỹ lại các thông tin trước khi nộp: Đảm bảo không có sai sót về số liệu, chữ viết.
Bước 5. Nộp tờ khai:
- Nộp trực tiếp tại cơ quan thuế: Mang theo bản chính và bản photo các giấy tờ liên quan.
- Nộp trực tuyến: Thông qua cổng thông tin điện tử của cơ quan thuế.
4. Các loại sử dụng trong hạch toán thuế TNC
Trong việc hạch toán thuế thu nhập cá nhân, kế toán của mỗi tổ chức, doanh nghiệp cần sử dụng loại tài khoản 3335 – Thuế thu nhập cá nhân nhằm phản ánh số thuế thu nhập cá nhân phải nộp và đã nộp vào ngân sách Nhà nước. Tài khoản 3335 được sử dụng cụ thể trong việc hạch toán thuế TNCN như sau:
| Tên tài khoản | Chức năng chính |
| 3335 – Thuế thu nhập cá nhân | Phản ánh số thuế TNCN phải nộp, đã nộp và còn phải nộp vào ngân sách nhà nước. Số dư bên có thể hiện số thuế TNCN còn phải nộp. |
| 111 – Phải trả người lao động | Ghi nhận tổng số tiền phải trả cho người lao động, bao gồm cả phần lương và các khoản phụ cấp khác. |
| 112 – Phải trả người khác | Ghi nhận các khoản phải trả cho những người không phải là người lao động, như tiền thù lao dịch vụ, hoa hồng, … |
| 154 – Phải trả người bán | Ghi nhận các khoản phải trả cho nhà cung cấp hàng hóa, dịch vụ. |
| 631, 642, 635, … | Các tài khoản chi phí khác nhau, tùy thuộc vào loại chi phí phát sinh (ví dụ: chi phí vật liệu, chi phí công cụ dụng cụ, …). |
| 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi | Ghi nhận các khoản chi cho quỹ khen thưởng, phúc lợi của người lao động. |
| 338 – Khoản phải trả nộp khác | Ghi nhận các khoản phải trả nộp khác, không thuộc các tài khoản trên. |
Trên đây là một số thông tin về Cách hạch toán thuế tncn theo thông tư 200 ( thu nhập cá nhân ). Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn
