Kế toán bán hàng là một phần của kế toán tài chính, có nhiệm vụ phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong quá trình bán hàng, từ khâu lập kế hoạch, sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đến khâu thu tiền, thu hồi công nợ. Vậy Hạch toán kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh như thế nào ? Bài viết này của ACC sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn
1. Xác định kết quả kinh doanh là gì ?
Xác định kết quả kinh doanh là việc xác định và phản ánh kết quả hoạt động kinh doanh và các hoạt động khác của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán năm.
Kết quả kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm:
- Kết quả hoạt động sản xuất, kinh doanh: Là số chênh lệch giữa doanh thu thuần và trị giá vốn hàng bán.
- Kết quả hoạt động tài chính: Là số chênh lệch giữa thu nhập tài chính và chi phí tài chính.
- Kết quả hoạt động khác: Là số chênh lệch giữa thu nhập khác và chi phí khác.
Kết quả kinh doanh của doanh nghiệp được xác định bằng cách lập báo cáo tài chính, bao gồm:
- Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh: Báo cáo này phản ánh tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong kỳ, bao gồm doanh thu, chi phí, lợi nhuận,…
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ: Báo cáo này phản ánh tình hình lưu chuyển tiền tệ của doanh nghiệp trong kỳ, bao gồm lưu chuyển tiền tệ từ hoạt động kinh doanh, lưu chuyển tiền tệ từ hoạt động đầu tư và lưu chuyển tiền tệ từ hoạt động tài chính.
- Bảng cân đối kế toán: Báo cáo này phản ánh tình hình tài sản, nguồn vốn của doanh nghiệp tại thời điểm cuối kỳ.
- Xác định kết quả kinh doanh là một công việc quan trọng trong kế toán, giúp doanh nghiệp nắm được tình hình kinh doanh, từ đó đưa ra những quyết định kinh doanh phù hợp.
2. Hạch toán kế toán bán hàng và công nợ phải thu
Hạch toán kế toán bán hàng và công nợ phải thu là một nội dung quan trọng trong kế toán, phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong hoạt động bán hàng của doanh nghiệp.
Hạch toán kế toán bán hàng
Hạch toán kế toán bán hàng bao gồm các nghiệp vụ sau:
Ghi nhận hóa đơn bán hàng: Kế toán kiểm tra tính hợp lệ của hóa đơn bán hàng, bao gồm:
Hình thức, nội dung của hóa đơn phải đúng theo quy định của pháp luật.
Hóa đơn phải được lập theo đúng quy định của pháp luật.
Kế toán ghi nhận thông tin của hóa đơn bán hàng vào sổ sách kế toán, bao gồm:
- Ngày lập hóa đơn.
- Số hóa đơn.
- Tên, địa chỉ của khách hàng.
- Tên, mã số thuế của khách hàng.
- Loại hàng hóa, dịch vụ bán ra.
- Số lượng, đơn giá, thành tiền của hàng hóa, dịch vụ bán ra.
- Thuế giá trị gia tăng (GTGT) của hàng hóa, dịch vụ bán ra.
- Tổng giá thanh toán của hàng hóa, dịch vụ bán ra.
- Kế toán lưu trữ hóa đơn bán hàng theo quy định của pháp luật.
Ghi nhận doanh thu bán hàng:
Kế toán tính toán doanh thu bán hàng theo từng loại hàng hóa, dịch vụ, bao gồm:
- Doanh thu bán hàng chưa có thuế GTGT.
- Doanh thu bán hàng đã có thuế GTGT.
Kế toán ghi nhận doanh thu bán hàng vào sổ sách kế toán, bao gồm:
- Sổ nhật ký chung.
- Sổ cái.
- Ghi nhận giá vốn hàng bán:
Kế toán tính toán giá vốn hàng bán theo từng loại hàng hóa, dịch vụ, bao gồm:
- Giá mua của hàng hóa, dịch vụ.
- Chi phí vận chuyển, bảo quản hàng hóa, dịch vụ.
- Chi phí thu hồi công nợ.
Kế toán ghi nhận giá vốn hàng bán vào sổ sách kế toán, bao gồm:
- Sổ nhật ký chung.
- Sổ cái.
- Ghi nhận các khoản chiết khấu, giảm giá bán hàng:
Kế toán tính toán các khoản chiết khấu, giảm giá bán hàng, bao gồm:
- Chiết khấu thương mại.
- Chiết khấu thanh toán.
- Giảm giá hàng bán.
Kế toán ghi nhận các khoản chiết khấu, giảm giá bán hàng vào sổ sách kế toán, bao gồm:
- Sổ nhật ký chung.
- Sổ cái.
- Ghi nhận các khoản thuế liên quan đến bán hàng:
Kế toán tính toán các khoản thuế liên quan đến bán hàng, bao gồm:
- Thuế giá trị gia tăng (GTGT).
- Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB).
- Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.
Kế toán ghi nhận các khoản thuế liên quan đến bán hàng vào sổ sách kế toán, bao gồm:
- Sổ nhật ký chung.
- Sổ cái.
- Hạch toán kế toán công nợ phải thu
Hạch toán kế toán công nợ phải thu bao gồm các nghiệp vụ sau:
Ghi nhận công nợ phải thu: Kế toán ghi nhận công nợ phải thu khi phát sinh các khoản phải thu từ khách hàng, bao gồm:
- Doanh thu bán hàng chưa được thanh toán.
- Các khoản phải thu khác.
Kế toán ghi nhận công nợ phải thu vào sổ sách kế toán, bao gồm:
- Sổ nhật ký chung.
- Sổ cái.
Theo dõi công nợ phải thu: Kế toán theo dõi công nợ phải thu theo từng đối tượng phải thu, từng loại nghiệp vụ, từng kỳ hạn thu.
Thu hồi công nợ: Kế toán ghi nhận thu hồi công nợ khi khách hàng thanh toán các khoản phải thu.
Xử lý công nợ phải thu quá hạn: Kế toán xử lý công nợ phải thu quá hạn theo quy định của pháp luật.
3. Sơ đồ kế toán xác định kết quả kinh doanh
Sơ đồ kế toán xác định kết quả kinh doanh là sơ đồ mô tả các bước hạch toán kế toán để xác định kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Sơ đồ này bao gồm các nội dung sau:
- Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là khoản thu nhập của doanh nghiệp từ việc bán hàng hóa, dịch vụ cho khách hàng. Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ được xác định bằng cách ghi nhận doanh thu bán hàng và các khoản giảm trừ doanh thu.
- Chi phí sản xuất, kinh doanh
Chi phí sản xuất, kinh doanh là khoản tiền mà doanh nghiệp chi ra để tạo ra sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ. Chi phí sản xuất, kinh doanh được xác định bằng cách ghi nhận chi phí nguyên vật liệu, chi phí nhân công, chi phí khấu hao, chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp.
- Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh
Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh là khoản lợi nhuận mà doanh nghiệp thu được sau khi trừ chi phí sản xuất, kinh doanh.
- Lợi nhuận khác
Lợi nhuận khác là khoản lợi nhuận mà doanh nghiệp thu được từ các hoạt động ngoài hoạt động sản xuất, kinh doanh chính của doanh nghiệp.
- Lợi nhuận trước thuế
Lợi nhuận trước thuế là khoản lợi nhuận mà doanh nghiệp thu được sau khi trừ chi phí sản xuất, kinh doanh và lợi nhuận khác.
- Thuế thu nhập doanh nghiệp
Thuế thu nhập doanh nghiệp là khoản thuế mà doanh nghiệp phải nộp cho Nhà nước trên phần lợi nhuận của doanh nghiệp.
- Lợi nhuận sau thuế
Lợi nhuận sau thuế là khoản lợi nhuận mà doanh nghiệp thu được sau khi trừ thuế thu nhập doanh nghiệp.
Sơ đồ kế toán xác định kết quả kinh doanh được thể hiện như sau:
Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
(-) Chi phí sản xuất, kinh doanh = Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh
(-) Lợi nhuận khác = Lợi nhuận trước thuế
(-) Thuế thu nhập doanh nghiệp = Lợi nhuận sau thuế
Để xác định kết quả kinh doanh, kế toán cần thực hiện các công việc sau:
- Thu thập, xử lý và kiểm tra các chứng từ liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
- Hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh.
- Tính toán các chỉ tiêu kinh tế liên quan đến kết quả kinh doanh.
Kết quả kinh doanh của doanh nghiệp là một chỉ tiêu quan trọng để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
4. Phân biệt kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh
Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh là hai công việc quan trọng trong lĩnh vực kế toán, có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Tuy nhiên, hai công việc này cũng có những điểm khác biệt cơ bản sau:
Kế toán bán hàng là công việc ghi chép, tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong quá trình bán hàng, bao gồm:
- Xuất kho hàng hóa, dịch vụ
- Lập hóa đơn bán hàng
- Ghi nhận doanh thu bán hàng
- Ghi nhận giá vốn hàng bán
- Ghi nhận các khoản chiết khấu thương mại, giảm giá bán
- Ghi nhận các khoản thuế GTGT phải nộp
- Theo dõi công nợ phải thu
Xác định kết quả kinh doanh là công việc tính toán, phân tích các chỉ tiêu kinh tế của doanh nghiệp, bao gồm:
- Doanh thu thuần
- Giá vốn hàng bán
- Lãi gộp
- Chi phí bán hàng
- Chi phí quản lý doanh nghiệp
- Lợi nhuận trước thuế
- Lợi nhuận sau thuế
Phân biệt kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh:
| Đặc điểm | Kế toán bán hàng | Xác định kết quả kinh doanh |
| Mục tiêu | Ghi chép, tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong quá trình bán hàng | Tính toán, phân tích các chỉ tiêu kinh tế của doanh nghiệp |
| Nội dung công việc | Xuất kho hàng hóa, dịch vụ, lập hóa đơn bán hàng, ghi nhận doanh thu bán hàng, giá vốn hàng bán, các khoản chiết khấu thương mại, giảm giá bán, thuế GTGT phải nộp, theo dõi công nợ phải thu | Doanh thu thuần, giá vốn hàng bán, lãi gộp, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, lợi nhuận trước thuế, lợi nhuận sau thuế |
| Kết quả | Báo cáo bán hàng | Báo cáo kết quả kinh doanh |
Trên đây là một số thông tin về Hạch toán kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn
