Nợ xấu có thể gây ra nhiều lo ngại cho người lao động, đặc biệt là về quyền lợi bảo hiểm xã hội. Một câu hỏi thường gặp là: “Người lao động bị nợ xấu có rút bảo hiểm xã hội được không?” Bài viết này của ACC sẽ làm rõ vấn đề và cung cấp thông tin cần thiết về quy định liên quan đến việc rút bảo hiểm xã hội trong trường hợp này.
Người lao động bị nợ xấu có rút bảo hiểm xã hội được không?
1. Người lao động bị nợ xấu có rút bảo hiểm xã hội được không?
Khi người lao động bị nợ xấu, việc rút bảo hiểm xã hội có thể gặp phải những băn khoăn nhất định. Tuy nhiên, nguyên tắc cơ bản là việc vay ngân hàng và trả nợ vay hoàn toàn tách biệt với tiền đóng bảo hiểm xã hội.
Theo quy định, ngân hàng không có quyền cấn trừ vào tiền bảo hiểm xã hội một lần khi người lao động nghỉ việc, trừ khi hợp đồng vay vốn có điều khoản đặc biệt cho phép việc này.
Do đó, người lao động cần kiểm tra kỹ hợp đồng vay tiền của mình với ngân hàng để xác định có điều khoản nào liên quan đến việc cấn trừ tiền bảo hiểm xã hội hay không.
Nếu hợp đồng không bao gồm điều khoản này, thì dù có nợ xấu, người lao động vẫn có quyền rút bảo hiểm xã hội bình thường. Điều quan trọng là phải rõ ràng trong các điều khoản hợp đồng vay để tránh những rắc rối không đáng có.
2. Trường hợp được rút bảo hiểm xã hội của người lao động
Để đảm bảo việc đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) diễn ra một cách ổn định và nhất quán, Chính phủ đã đưa ra các quy định rõ ràng về các trường hợp được rút BHXH một lần theo khoản 1 Điều 8 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP ngày 11 tháng 11 năm 2015.
Cụ thể, những trường hợp sau đây được phép rút BHXH một lần:
– Người lao động đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại các Khoản 1, 2 và 4 Điều 54 của Luật BHXH, nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH; hoặc theo quy định tại Khoản 3 Điều 54 mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.
– Người lao động đã nghỉ việc một năm mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục đóng BHXH.
– Người lao động ra nước ngoài để định cư.
– Người lao động mắc các bệnh hiểm nghèo, có nguy cơ đe dọa đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV giai đoạn cuối và các bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
Ngoài các quy định về các trường hợp được hưởng, mức hưởng BHXH một lần cũng là điều mà người lao động rất quan tâm khi có nhu cầu rút tiền.
3. Hồ sơ cần chuẩn bị để nhận bảo hiểm xã hội 1 lần
Theo Quyết định số 166/QĐ-BHXH ngày 31 tháng 01 năm 2019 của Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam, hồ sơ để nhận bảo hiểm xã hội một lần bao gồm:
- Sổ bảo hiểm xã hội (BHXH).
- Đơn đề nghị theo mẫu số 14-HSB.
Đối với người ra nước ngoài để định cư, cần nộp thêm bản sao giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau:
- Hộ chiếu do nước ngoài cấp.
- Thị thực của cơ quan nước ngoài xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư.
- Giấy tờ xác nhận về việc làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên.
Đối với người mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS, cần thêm trích sao hoặc tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không tự phục vụ được.
Nếu mắc bệnh khác, cần có Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng Giám định y khoa với tỷ lệ suy giảm từ 81% trở lên và không tự phục vụ được.
Đối với người có thời gian phục vụ trong quân đội trước ngày 01/01/2007 tại địa bàn có hưởng phụ cấp khu vực mà sổ BHXH không thể hiện đầy đủ thông tin cần bổ sung thêm bản khai cá nhân về thời gian và địa bàn phục vụ trong quân đội có hưởng phụ cấp khu vực theo mẫu số 04B-HBKV.
Đối với người có thời gian phục vụ trong quân đội trước ngày 01/01/2007 tại địa bàn có hưởng phụ cấp khu vực mà sổ BHXH không thể hiện đầy đủ thông tin.
>>> Xem thêm: Dịch vụ rút sổ bảo hiểm xã hội chuyên nghiệp, uy tín
4. Thời gian nhận được tiền sau khi nộp hồ sơ rút bảo hiểm xã hội
Theo Khoản 4 Điều 110 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả tiền bảo hiểm xã hội một lần trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
Nếu không giải quyết, cơ quan bảo hiểm xã hội phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Tuy nhiên, theo Điểm b Khoản 1.1.2 Điều 7 Quyết định số 166/QĐ-BHXH (có hiệu lực từ ngày 01/05/2019), thời hạn giải quyết cụ thể đối với việc hưởng bảo hiểm xã hội một lần, đặc biệt là cho người ra nước ngoài để định cư, là tối đa 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ.
Thế nên khi bạn đã nộp đầy đủ hồ sơ yêu cầu hưởng bảo hiểm xã hội một lần, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ phải giải quyết và chi trả tiền trong thời hạn từ 05 đến 10 ngày làm việc.
>>> Xem thêm: Thủ tục rút tiền bảo hiểm xã hội 1 lần
5. Lợi ích và hạn chế của việc rút bảo hiểm xã hội khi bị nợ xấu
Việc rút bảo hiểm xã hội một lần khi bị nợ xấu có thể mang lại một số lợi ích và hạn chế cần được cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định.
Lợi ích:
– Giải quyết khó khăn tài chính: Rút BHXH một lần giúp người lao động có nguồn tài chính ngay lập tức để giải quyết các vấn đề nợ nần, chi phí sinh hoạt hoặc đầu tư vào các dự án cá nhân.
– Sự tự chủ tài chính: Việc nhận tiền BHXH giúp người lao động có thêm sự tự chủ trong quản lý tài chính, cho phép họ có thể lập kế hoạch sử dụng tiền một cách hợp lý hơn.
– Giảm áp lực nợ nần: Với khoản tiền rút ra từ BHXH, người lao động có thể thanh toán các khoản nợ xấu, từ đó giảm áp lực tài chính và tâm lý.
Hạn chế:
– Mất quyền lợi lâu dài: Khi rút BHXH một lần, người lao động sẽ không còn quyền lợi hưu trí trong tương lai, ảnh hưởng đến an sinh xã hội của họ sau này, đặc biệt là khi về già.
– Giới hạn rút tiền: Không phải ai cũng đủ điều kiện để rút BHXH một lần, điều này có thể khiến nhiều người lao động gặp khó khăn trong việc giải quyết vấn đề tài chính ngay lập tức.
– Không giải quyết được vấn đề gốc rễ: Rút BHXH chỉ là giải pháp tạm thời cho các khó khăn tài chính, không giải quyết được nguyên nhân dẫn đến nợ xấu. Nếu không có kế hoạch tài chính rõ ràng, người lao động có thể tiếp tục rơi vào tình trạng nợ nần trong tương lai.
6. Một số câu hỏi thường thấy
Có cách nào khác để người lao động có nợ xấu giải quyết tài chính ngoài việc rút BHXH không?
Người lao động có thể xem xét các giải pháp khác như thương lượng lại với chủ nợ, tìm kiếm các nguồn thu nhập bổ sung hoặc tham gia các chương trình hỗ trợ tài chính từ chính phủ hoặc tổ chức xã hội.
Rút BHXH có ảnh hưởng đến khả năng vay vốn trong tương lai của người lao động có nợ xấu không?
Việc rút BHXH có thể tạo ra áp lực tài chính tạm thời nhưng không trực tiếp ảnh hưởng đến khả năng vay vốn trong tương lai. Tuy nhiên, lịch sử nợ xấu có thể là yếu tố quyết định khi ngân hàng xem xét hồ sơ vay.
Nếu người lao động đã rút BHXH, có thể quay lại tham gia BHXH không?
Sau khi rút BHXH một lần, người lao động có thể quay lại tham gia BHXH bằng cách đóng góp tiếp cho quỹ BHXH. Tuy nhiên, họ sẽ không được hưởng quyền lợi hưu trí từ số tiền đã rút ra trước đó.
Việc bị nợ xấu không ảnh hưởng đến quyền lợi BHXH của người lao động, nhưng trước khi quyết định rút BHXH một lần, người lao động cần cân nhắc kỹ lưỡng về lợi ích và hạn chế để đảm bảo quyền lợi lâu dài. Hi vọng bài viết trên của Công ty Kế toán Kiểm toán Thuế ACC cũng đã giúp các bạn giải đáp được thắc mắc của câu hỏi “Người lao động nợ xấu có rút bảo hiểm xã hội được không?”
