Chi phí thẩm tra thiết kế dự toán

Chi phí thẩm tra thiết kế dự toán là một phần quan trọng trong quá trình xây dựng dự án. Việc đánh giá và ước tính chi phí đúng đắn không chỉ giúp tiết kiệm nguồn lực mà còn đảm bảo tính khả thi của dự án. Tuy nhiên, việc thẩm tra thiết kế dự toán có thể phức tạp và đòi hỏi sự chuyên môn cao. Bài viết này Công ty Kế toán Kiểm toán Thuế ACC sẽ tập trung vào việc hiểu rõ quy trình thẩm tra thiết kế dự toán và cách tối ưu hóa chi phí để đảm bảo sự thành công của dự án.

1. Chi phí thẩm tra thiết kế dự toán là gì?

Chi phí thẩm tra thiết kế dự toán là khoản chi phí dành cho việc kiểm tra, đánh giá tính chính xác, hợp lý và tuân thủ quy định của hồ sơ thiết kế, dự toán công trình trước khi được phê duyệt. Việc thẩm tra này giúp đảm bảo rằng thiết kế và dự toán của công trình phù hợp với các tiêu chuẩn kỹ thuật, quy chuẩn xây dựng và quy định pháp luật hiện hành.

Mục đích của thẩm tra thiết kế dự toán

• Kiểm soát chất lượng thiết kế: Đảm bảo thiết kế phù hợp với yêu cầu kỹ thuật, công năng sử dụng và tính an toàn của công trình.
• Xác định tính hợp lý của dự toán: Đánh giá mức độ chính xác của khối lượng công việc, đơn giá và tổng mức đầu tư.
• Tránh lãng phí ngân sách: Giúp giảm thiểu rủi ro phát sinh chi phí không cần thiết trong quá trình thi công.
• Tuân thủ quy định pháp luật: Đảm bảo hồ sơ thiết kế, dự toán đáp ứng các tiêu chuẩn do nhà nước ban hành.

2. Các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí thẩm tra thiết kế dự toán

Chi phí thẩm tra thiết kế dự toán phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm quy mô dự án, mức độ phức tạp, yêu cầu kỹ thuật, và các quy định pháp lý liên quan. Dưới đây là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chi phí này:

2.1. Quy mô và tổng mức đầu tư của dự án

• Các dự án có tổng mức đầu tư lớn thường có chi phí thẩm tra cao hơn, do yêu cầu kiểm tra chi tiết hơn và khối lượng công việc lớn hơn.
• Các công trình nhỏ thường có mức phí thẩm tra thấp hơn, nhưng vẫn phải đáp ứng các yêu cầu kiểm tra theo quy định.

2.2. Mức độ phức tạp của thiết kế

• Các công trình có kết cấu phức tạp (như nhà cao tầng, cầu đường, công trình ngầm, công trình công nghiệp) sẽ đòi hỏi quy trình thẩm tra kỹ lưỡng hơn, dẫn đến chi phí thẩm tra cao hơn.
• Ngược lại, các công trình đơn giản hơn (như nhà ở riêng lẻ, công trình cấp 4) có mức phí thấp hơn.

2.3. Loại công trình và lĩnh vực xây dựng

• Công trình hạ tầng kỹ thuật (cầu, đường, thủy lợi, điện lực, cấp thoát nước,…) có yêu cầu thẩm định nghiêm ngặt, dẫn đến chi phí thẩm tra cao hơn.
• Công trình dân dụng (nhà ở, chung cư, văn phòng,…) có chi phí thẩm tra trung bình.
• Các công trình quy mô nhỏ hoặc sử dụng mô hình thiết kế tiêu chuẩn có thể có chi phí thấp hơn do quy trình thẩm tra đơn giản hơn.

2.4. Tiêu chuẩn và quy chuẩn áp dụng

• Nếu thiết kế phải tuân theo nhiều tiêu chuẩn kỹ thuật, đặc biệt là tiêu chuẩn quốc tế, chi phí thẩm tra sẽ cao hơn.
• Công trình có yêu cầu chứng nhận an toàn, chất lượng đặc biệt (ví dụ: công trình xanh, công trình sử dụng vật liệu mới, công trình có công nghệ hiện đại) cũng có thể làm tăng chi phí thẩm tra.

2.5. Đơn vị thực hiện thẩm tra

• Cơ quan thẩm tra nhà nước thường có mức phí quy định theo thông tư của Bộ Tài chính hoặc Bộ Xây dựng.
• Đơn vị tư vấn độc lập có mức phí linh hoạt hơn, phụ thuộc vào uy tín, năng lực và kinh nghiệm của tổ chức thực hiện.

2.6. Thời gian thực hiện thẩm tra

• Các dự án cần thẩm tra gấp hoặc có yêu cầu rút ngắn thời gian xử lý sẽ phát sinh thêm chi phí.
• Dự án có thời gian thẩm tra dài hơn, cần nhiều đợt chỉnh sửa, bổ sung hồ sơ cũng có thể làm tăng chi phí.

2.7. Quy định pháp lý và các khoản thuế phí

• Mức phí thẩm tra có thể thay đổi tùy theo quy định của từng thời kỳ và chính sách thuế, phí nhà nước.
• Các khoản thuế VAT, phí hành chính, hoặc lệ phí khác cũng có thể ảnh hưởng đến chi phí tổng thể.

>>>> Tìm hiểu Phân biệt giữa chi phí kế toán và chi phí thuế để biết thêm thông tin.

3. Mức phí thẩm định thiết kế kỹ thuật và thẩm định dự toán xây dựng từ 01/7/2021

Theo Thông tư 109/2019/TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành, mức phí thẩm định thiết kế kỹ thuật và thẩm định dự toán xây dựng được tính theo tỷ lệ phần trăm của chi phí xây dựng (chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng – VAT) trong tổng dự toán công trình cần thẩm định.

Cách tính mức phí thẩm định:

Công thức tính phí:

Số phí thẩm định phải nộp = Chi phí xây dựng x Tỷ lệ phí theo quy định

• Mức thu tối thiểu: 500.000 đồng/lần thẩm định
• Mức thu tối đa: 150.000.000 đồng/lần thẩm định

– Phạm vi áp dụng

Áp dụng đối với các tổ chức, cá nhân đề nghị cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền thực hiện việc thẩm định thiết kế kỹ thuật và dự toán xây dựng theo quy định của pháp luật.

Các công trình xây dựng thuộc diện phải thẩm định theo quy định tại Luật Xây dựng và các văn bản hướng dẫn liên quan.

– Một số mức phí cụ thể

Tỷ lệ phí thẩm định sẽ giảm dần theo quy mô tổng mức đầu tư của dự án. Một số mức thu cơ bản theo Thông tư 109/2019/TT-BTC như sau:

Chi phí xây dựng (tỷ đồng)	Tỷ lệ phí (%)
Đến 15 tỷ đồng	0,038
Trên 15 – 100 tỷ đồng	0,02
Trên 100 – 1.000 tỷ đồng	0,007
Trên 1.000 tỷ đồng	0,0025

Ví dụ: Một công trình có chi phí xây dựng 20 tỷ đồng, mức phí thẩm định được tính như sau:

• Phần 15 tỷ đầu tiên áp dụng mức 0,038% → 5.700.000 đồng
• Phần 5 tỷ tiếp theo áp dụng mức 0,02% → 1.000.000 đồng
• Tổng phí thẩm định = 5.700.000 + 1.000.000 = 6.700.000 đồng

4. Lợi ích của việc thẩm tra thiết kế dự toán

Thẩm tra thiết kế dự toán mang lại nhiều lợi ích quan trọng, giúp đảm bảo tính chính xác, minh bạch và hiệu quả trong quá trình đầu tư xây dựng. Dưới đây là những lợi ích chính:

4.1 Đảm bảo tính chính xác và hợp lý của thiết kế

• Kiểm tra độ chính xác của các thông số kỹ thuật, tránh sai sót ảnh hưởng đến chất lượng công trình.
• Đánh giá sự hợp lý của phương án thiết kế, tránh các giải pháp không khả thi hoặc thiếu hiệu quả.
• Đảm bảo công trình đáp ứng đầy đủ yêu cầu về công năng, kỹ thuật và thẩm mỹ.

4.2 Kiểm soát và tối ưu hóa chi phí đầu tư

• Xác định chính xác khối lượng vật liệu, nhân công, thiết bị cần sử dụng, tránh lãng phí tài nguyên.
• Giúp chủ đầu tư có cái nhìn tổng thể về tổng mức đầu tư, từ đó lập kế hoạch tài chính phù hợp.
• Hạn chế tình trạng đội vốn do sai sót trong lập dự toán ban đầu.

4.3 Giảm thiểu rủi ro trong thi công

• Phát hiện sớm những sai sót trong thiết kế, dự toán để điều chỉnh kịp thời trước khi triển khai thi công.
• Đảm bảo công trình được thiết kế theo đúng tiêu chuẩn, giúp hạn chế các sự cố về kỹ thuật và an toàn lao động.
• Tránh tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn giữa các hạng mục thiết kế.

4.4 Tuân thủ quy định pháp luật

• Đảm bảo hồ sơ thiết kế, dự toán đáp ứng đầy đủ các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định pháp luật hiện hành.
• Hạn chế các vấn đề pháp lý liên quan đến sai phạm trong thiết kế và dự toán.
• Tăng tính minh bạch và khách quan trong quá trình xét duyệt dự án.

4.5 Nâng cao chất lượng công trình

• Đảm bảo công trình được thiết kế tối ưu, bền vững và hiệu quả về mặt sử dụng.
• Góp phần nâng cao tuổi thọ công trình bằng cách áp dụng các giải pháp kỹ thuật phù hợp.
• Giúp chủ đầu tư có được phương án thi công tốt nhất, đảm bảo tiến độ và hiệu suất sử dụng sau khi hoàn thành.

>>> Tham khảo Nguyên tắc kế toán chi phí theo thông tư 200

5. Một số lưu ý khi thực hiện thẩm tra thiết kế  dự toán

Thẩm tra thiết kế và dự toán là một bước quan trọng giúp đảm bảo tính chính xác, hợp lý và tiết kiệm chi phí cho dự án xây dựng. Để quá trình thẩm tra đạt hiệu quả cao và đáp ứng đầy đủ yêu cầu pháp lý, cần lưu ý những vấn đề sau:

5.1. Tuân thủ đúng các quy định pháp luật

Hồ sơ thiết kế, dự toán phải phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật, quy chuẩn xây dựng, các nghị định, thông tư và văn bản pháp lý liên quan đến đầu tư xây dựng.

Đảm bảo không bỏ sót các yêu cầu về an toàn, môi trường và các yếu tố pháp lý khác.

5.2. Xác minh tính hợp lý và khả thi của thiết kế

Đánh giá thiết kế có phù hợp với mục đích sử dụng, điều kiện thực tế và công nghệ thi công hiện hành hay không.

Kiểm tra việc lựa chọn vật liệu, giải pháp kỹ thuật, kiến trúc có đảm bảo tối ưu về công năng, chi phí và hiệu quả sử dụng lâu dài.

5.3. Kiểm tra chính xác khối lượng và đơn giá

Đối chiếu khối lượng với bản vẽ thiết kế, đảm bảo tính đúng, tính đủ theo phạm vi công việc.

Rà soát đơn giá vật liệu, nhân công, máy móc theo đúng giá thị trường hoặc quy định của địa phương để loại bỏ các chi phí bất hợp lý, giảm thiểu lãng phí.

5.4. Đánh giá tổng mức đầu tư và tính khả thi về tài chính

So sánh tổng mức đầu tư với các dự án tương tự để kiểm soát chi phí.
Đưa ra đề xuất điều chỉnh kịp thời nếu phát hiện bất hợp lý, tránh vượt dự toán làm ảnh hưởng tiến độ và hiệu quả đầu tư.

5.5. Đảm bảo tính khách quan, minh bạch trong thẩm tra

Đơn vị thẩm tra cần độc lập, không chịu tác động từ bên thiết kế hay chủ đầu tư.

Sử dụng phần mềm và công cụ chuyên dụng để hỗ trợ kiểm tra chính xác, nhanh chóng.

Lập báo cáo thẩm tra đầy đủ, rõ ràng, chi tiết, nêu rõ các điểm phù hợp và chưa phù hợp để các bên liên quan nắm bắt và điều chỉnh.

Việc tuân thủ đầy đủ các lưu ý trên không chỉ giúp kiểm soát chặt chẽ chi phí đầu tư mà còn nâng cao chất lượng công trình, đảm bảo dự án triển khai hiệu quả và đúng quy định pháp luật.

6. Câu hỏi thường gặp

Có phải chi phí thẩm tra thiết kế dự toán là khoản bắt buộc trong mọi dự án xây dựng không?

Không. Chỉ những dự án thuộc diện phải thẩm tra theo quy định mới cần chi trả khoản phí này.

Có cần đấu thầu để lựa chọn đơn vị thẩm tra thiết kế không?

Có. Nếu dự án sử dụng vốn nhà nước hoặc vốn đầu tư công, việc lựa chọn đơn vị thẩm tra phải tuân theo quy định về đấu thầu.

Có thể khấu trừ chi phí thẩm tra thiết kế khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp không?

Có. Đây là khoản chi phí hợp lý hợp lệ, được tính vào chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Việc thẩm tra thiết kế và dự toán đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát chi phí, đảm bảo tính chính xác và hợp lý của công trình. Quá trình này giúp phát hiện sai sót, tối ưu hóa nguồn lực và tuân thủ quy định pháp luật, góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư. Do đó, doanh nghiệp và chủ đầu tư cần thực hiện thẩm tra kỹ lưỡng để đảm bảo công trình đạt chất lượng tốt nhất với chi phí thẩm tra thiết kế dự toán hợp lý, Kế toán Kiểm toán Thuế ACC hy vọng qua bài viết bạn đã có thêm các thông tin hữu ích, và nếu cần hỗ trợ hãy liên hệ với chúng tôi nhé!