Hướng dẫn thực hiện chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ

Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ (DNSN) được Bộ Tài chính ban hành theo Thông tư số 132/2018/TT-BTC ngày 26 tháng 12 năm 2018, được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư số 108/2020/TT-BTC ngày 28 tháng 12 năm 2020. Cùng Kế toán Kiểm toán Thuế ACC xem qua bài viết sau để biết thêm thông tin nhé!

Hướng dẫn thực hiện chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ
Hướng dẫn thực hiện chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ

1. Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ là gì ?

Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ là hệ thống quy định, nguyên tắc, phương pháp và thủ tục kế toán được áp dụng thống nhất cho các doanh nghiệp siêu nhỏ, giúp đơn giản hóa việc ghi chép, tổng hợp và báo cáo tài chính.

Chế độ này được ban hành theo Thông tư 132/2018/TT-BTC ngày 24/11/2018 của Bộ Tài chính, thay thế Thông tư 129/2007/TT-BTC, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp siêu nhỏ trong việc thực hiện công tác kế toán.

– Nội dung chính của chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ

Nguyên tắc kế toán: Là các quy định bắt buộc trong quá trình ghi chép, tổng hợp và trình bày thông tin kế toán.

Báo cáo tài chính: Có kết cấu đơn giản, phản ánh tình hình tài chính và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp siêu nhỏ.

Phương pháp kế toán: Được thiết kế phù hợp với mô hình hoạt động nhỏ, đơn giản hơn so với doanh nghiệp lớn.

Hồ sơ kế toán: Gồm chứng từ, sổ sách và báo cáo kế toán theo quy định.

Trình tự lập và xử lý chứng từ kế toán: Xác định cách thức ghi nhận và tổng hợp thông tin tài chính.

Hạch toán kế toán: Quy định cách ghi chép, phân loại và tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế phát sinh.

– Đặc điểm của chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ

Đơn giản, dễ áp dụng: Giảm thiểu thủ tục hành chính, phù hợp với năng lực quản lý tài chính của doanh nghiệp siêu nhỏ.

Cung cấp thông tin tài chính đầy đủ, chính xác, kịp thời: Đảm bảo tính minh bạch, hỗ trợ ra quyết định kinh doanh.

Phù hợp với điều kiện thực tế: Thiết kế dựa trên nhu cầu và quy mô hoạt động của doanh nghiệp siêu nhỏ.

– Sự khác biệt giữa chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ và doanh nghiệp lớn

Báo cáo tài chính: Đơn giản hơn, chỉ bao gồm các nội dung thiết yếu.

Phương pháp kế toán: Một số phương pháp kế toán được rút gọn để giảm bớt khối lượng công việc.

Hồ sơ kế toán: Giảm thiểu số lượng chứng từ và sổ sách kế toán.

– Tiêu chí xác định doanh nghiệp siêu nhỏ theo Thông tư 132/2018/TT-BTC
Theo khoản 1 Điều 2 Nghị định 39/2018/NĐ-CP, doanh nghiệp siêu nhỏ được xác định dựa trên:

  • Tổng doanh thu năm trước không quá 30 tỷ đồng.
  • Tổng số lao động bình quân năm trước không quá 100 người.

Việc tuân thủ chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ giúp các doanh nghiệp đơn giản hóa công tác kế toán, giảm chi phí quản lý và đảm bảo tính minh bạch trong tài chính.

2. Vai trò của chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ

Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ là hệ thống các quy định, nguyên tắc, phương pháp, thủ tục, biểu mẫu kế toán, được áp dụng thống nhất cho các doanh nghiệp siêu nhỏ, được ban hành bởi Bộ Tài chính. Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ có vai trò quan trọng trong việc quản lý kinh tế, tài chính của các doanh nghiệp siêu nhỏ, cụ thể như sau:

  • Chế độ kế toán là cơ sở pháp lý cho hoạt động kế toán của các doanh nghiệp siêu nhỏ: Chế độ kế toán quy định rõ các nguyên tắc, phương pháp, thủ tục kế toán, các biểu mẫu kế toán cần sử dụng trong quá trình ghi chép, xử lý và lập báo cáo tài chính của các doanh nghiệp siêu nhỏ. Do đó, chế độ kế toán là cơ sở pháp lý cho hoạt động kế toán của các doanh nghiệp siêu nhỏ, đảm bảo tính thống nhất, hợp lý và chính xác trong công tác kế toán.
  • Chế độ kế toán là công cụ quản lý kinh tế, tài chính của các doanh nghiệp siêu nhỏ: Chế độ kế toán cung cấp các thông tin về tình hình tài chính, kinh doanh của các doanh nghiệp siêu nhỏ cho các đối tượng có liên quan, như: chủ doanh nghiệp, cơ quan quản lý nhà nước, các đối tác, nhà đầu tư,… Thông tin kế toán được cung cấp từ chế độ kế toán là cơ sở để các đối tượng này đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp siêu nhỏ, đưa ra các quyết định kinh doanh hợp lý.
  • Chế độ kế toán là cơ sở cho việc lập báo cáo tài chính của các doanh nghiệp siêu nhỏ: Báo cáo tài chính là một loại báo cáo quan trọng, phản ánh tình hình tài chính, kinh doanh của các doanh nghiệp siêu nhỏ tại một thời điểm nhất định. Chế độ kế toán quy định rõ các nội dung, phương pháp lập báo cáo tài chính, đảm bảo tính chính xác, trung thực và đầy đủ của báo cáo tài chính.
  • Chế độ kế toán là cơ sở cho việc kiểm tra, giám sát hoạt động kinh tế, tài chính của các doanh nghiệp siêu nhỏ: Kiểm toán, giám sát là hoạt động quan trọng nhằm đảm bảo tính chính xác, hợp lý của thông tin kế toán. Chế độ kế toán là cơ sở để các cơ quan kiểm toán, giám sát thực hiện nhiệm vụ của mình.

Như vậy, chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ có vai trò quan trọng trong việc quản lý kinh tế, tài chính của các doanh nghiệp siêu nhỏ, đảm bảo tính thống nhất, hợp lý và chính xác trong công tác kế toán, cung cấp thông tin cho các đối tượng có liên quan, là cơ sở cho việc lập báo cáo tài chính và kiểm tra, giám sát hoạt động kinh tế, tài chính của các doanh nghiệp siêu nhỏ.

Cụ thể, vai trò của chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ đối với các đối tượng có liên quan như sau:

– Đối với các doanh nghiệp siêu nhỏ: Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ giúp các doanh nghiệp siêu nhỏ:

  • Ghi chép, xử lý và tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế, tài chính một cách chính xác, hợp lý, theo đúng quy định của pháp luật.
  • Lập báo cáo tài chính trung thực, khách quan, phản ánh đúng tình hình tài chính, kinh doanh của doanh nghiệp.
  • Làm cơ sở để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh, đưa ra các quyết định kinh doanh hợp lý.
  • Đáp ứng yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước, các đối tác, nhà đầu tư.

– Đối với chủ doanh nghiệp: Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ giúp chủ doanh nghiệp:

  • Theo dõi tình hình tài chính, kinh doanh của doanh nghiệp.
  • Đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
  • Đưa ra các quyết định liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp.

– Đối với cơ quan quản lý nhà nước: Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ giúp cơ quan quản lý nhà nước:

  • Theo dõi, kiểm tra tình hình tài chính, kinh doanh của các doanh nghiệp siêu nhỏ.
  • Thực hiện các chính sách, chế độ quản lý kinh tế, tài chính của nhà nước đối với các doanh nghiệp siêu nhỏ.

– Đối với các đối tác, nhà đầu tư: Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ giúp các đối tác, nhà đầu tư:

  • Đánh giá khả năng tài chính, kinh doanh của các doanh nghiệp siêu nhỏ.
  • Ra quyết định hợp tác, đầu tư với các doanh nghiệp siêu nhỏ.

>>>> Xem thêm Hướng dẫn thực hiện chế độ kế toán theo thông tư 133 cùng ACC nhé!

3. Đặc điểm của chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ

Đặc điểm của chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ
Đặc điểm của chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ

Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ là hệ thống quy định kế toán do Bộ Tài chính ban hành, được thiết kế để phù hợp với đặc thù của các doanh nghiệp có quy mô nhỏ, nguồn lực hạn chế. Chế độ này có các đặc điểm sau:

– Xây dựng trên cơ sở các nguyên tắc kế toán

Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ tuân thủ các nguyên tắc kế toán cơ bản nhằm đảm bảo tính minh bạch và nhất quán, bao gồm:

  • Nguyên tắc giá gốc: Tài sản được ghi nhận theo giá gốc, không điều chỉnh theo giá trị thị trường.
  • Nguyên tắc thận trọng: Ghi nhận doanh thu khi chắc chắn thu được, đánh giá tổn thất tiềm tàng.
  • Nguyên tắc phù hợp: Chi phí phát sinh phải phù hợp với doanh thu trong kỳ kế toán.
  • Nguyên tắc nhất quán: Áp dụng nhất quán các phương pháp kế toán qua các kỳ.
  • Nguyên tắc trọng yếu: Chỉ ghi nhận những thông tin có ảnh hưởng đến quyết định của người sử dụng báo cáo tài chính.
  • Nguyên tắc toàn bộ: Ghi nhận đầy đủ các giao dịch kinh tế phát sinh.
  • Nguyên tắc lập và trình bày báo cáo tài chính trung thực và hợp lý: Đảm bảo thông tin tài chính chính xác, minh bạch.

– Phù hợp với yêu cầu quản lý của doanh nghiệp siêu nhỏ

Chế độ kế toán này được thiết kế để hỗ trợ doanh nghiệp siêu nhỏ trong:

  • Cung cấp thông tin tài chính đầy đủ, kịp thời cho chủ doanh nghiệp, cơ quan thuế, ngân hàng và đối tác.
  • Hỗ trợ ra quyết định kinh doanh dựa trên số liệu kế toán.
  • Quản lý tài chính, tài sản và nguồn vốn một cách hiệu quả.
  • Thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước theo đúng quy định pháp luật.

– Đơn giản, dễ hiểu, dễ áp dụng

Quy trình kế toán được tinh gọn, giúp doanh nghiệp dễ thực hiện.
Báo cáo tài chính có cấu trúc đơn giản, phù hợp với doanh nghiệp quy mô nhỏ.

Không yêu cầu trình độ kế toán chuyên sâu, giúp doanh nghiệp tự quản lý sổ sách dễ dàng.

– Linh hoạt, phù hợp với từng doanh nghiệp

Doanh nghiệp có thể chọn phương pháp kế toán phù hợp với lĩnh vực hoạt động.

Linh hoạt trong việc tổ chức sổ sách kế toán theo nhu cầu quản lý của doanh nghiệp.

– Hiện đại, phù hợp với xu hướng phát triển

Chế độ kế toán được cập nhật để đáp ứng sự phát triển kinh tế và công nghệ thông tin.

Khuyến khích ứng dụng phần mềm kế toán để giảm bớt thủ tục giấy tờ.

– Phản ánh đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp siêu nhỏ

Chế độ kế toán được thiết kế để phù hợp với đặc thù của doanh nghiệp siêu nhỏ:

  • Có quy mô nhỏ, nguồn lực tài chính hạn chế.
  • Hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ với ít nghiệp vụ kế toán phức tạp.
  • Số lượng giao dịch kinh tế phát sinh không nhiều, đơn giản hóa việc ghi chép.

– Đảm bảo tính hợp pháp và hiệu quả

Tuân thủ đúng quy định của pháp luật về kế toán, thuế và tài chính.

Giúp doanh nghiệp kiểm soát tài chính hiệu quả, tránh sai sót, vi phạm pháp luật.

Nhìn chung, chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ được thiết kế đơn giản, dễ áp dụng nhưng vẫn đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp, giúp doanh nghiệp quản lý tài chính tốt hơn và đáp ứng yêu cầu của cơ quan quản lý Nhà nước.

4. Ý nghĩa của chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ

Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ được quy định theo Thông tư 132/2018/TT-BTC của Bộ Tài chính, nhằm hướng dẫn việc ghi chép, tổng hợp và báo cáo tài chính của các doanh nghiệp siêu nhỏ. Chế độ kế toán này có ý nghĩa quan trọng đối với doanh nghiệp, cơ quan quản lý và các bên liên quan, cụ thể như sau:

4.1. Đối với doanh nghiệp siêu nhỏ

– Đảm bảo tính chính xác, trung thực và kịp thời của thông tin kế toán

Giúp doanh nghiệp ghi nhận đầy đủ, trung thực tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh.

Đảm bảo thông tin khách quan, kịp thời phục vụ cho việc ra quyết định.

Tránh sai sót trong kế toán, hạn chế rủi ro liên quan đến thuế và tài chính.

– Hỗ trợ quản lý tài chính và ra quyết định kinh doanh

Giúp doanh nghiệp đánh giá đúng tình hình tài chính và hiệu quả kinh doanh.

Hỗ trợ tính toán chính xác nghĩa vụ thuế, tránh vi phạm pháp luật.

Cung cấp số liệu kế toán đáng tin cậy cho kế hoạch tài chính, đầu tư, mở rộng kinh doanh.

– Tạo sự thống nhất trong việc ghi chép và lập báo cáo tài chính

Áp dụng chung cho tất cả doanh nghiệp siêu nhỏ, giúp đồng bộ hóa dữ liệu tài chính.

Dễ dàng so sánh, đánh giá giữa các doanh nghiệp trong cùng lĩnh vực.

Tạo điều kiện thuận lợi khi làm việc với ngân hàng, đối tác, cơ quan thuế.

– Tuân thủ quy định pháp luật, tránh vi phạm hành chính

Giúp doanh nghiệp thực hiện đúng quy định của Luật Kế toán, Luật Thuế.

Hạn chế rủi ro bị xử phạt do sai sót trong ghi chép kế toán hoặc kê khai thuế.

4.2. Đối với cơ quan quản lý nhà nước

– Hỗ trợ công tác quản lý và kiểm soát doanh nghiệp

Cung cấp số liệu thống nhất, giúp theo dõi, giám sát tài chính của doanh nghiệp siêu nhỏ.

Tạo cơ sở để đánh giá hiệu quả sử dụng nguồn lực của doanh nghiệp.

– Nâng cao hiệu quả thanh tra, kiểm tra và thu thuế

Đơn giản hóa quá trình kiểm tra, thanh tra thuế, giảm thiểu tình trạng gian lận tài chính.

Giúp cơ quan thuế quản lý doanh thu, lợi nhuận và nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp dễ dàng hơn.

4.3. Đối với các tổ chức tài chính và nhà đầu tư

– Cung cấp thông tin đáng tin cậy cho tổ chức tín dụng

Hệ thống kế toán giúp các ngân hàng đánh giá khả năng tài chính của doanh nghiệp khi xét duyệt khoản vay.

Tạo cơ sở để các tổ chức tài chính quyết định cấp tín dụng hoặc hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp.

–  Giúp nhà đầu tư đánh giá tiềm năng của doanh nghiệp

Báo cáo tài chính minh bạch giúp nhà đầu tư yên tâm khi hợp tác hoặc rót vốn.

Cung cấp dữ liệu rõ ràng để đánh giá khả năng sinh lời và mức độ rủi ro.

4.4. Đối với nền kinh tế và xã hội

– Thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp siêu nhỏ

Giúp doanh nghiệp tự chủ tài chính, tăng khả năng tồn tại và phát triển.

Tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hội nhập vào nền kinh tế chính thức.

– Góp phần ổn định và minh bạch nền kinh tế

Hạn chế tình trạng kế toán không minh bạch, gian lận tài chính.

Giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp siêu nhỏ, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế.

Chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ không chỉ giúp doanh nghiệp quản lý tài chính hiệu quả, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan quản lý, tổ chức tín dụng, nhà đầu tư và toàn bộ nền kinh tế. Việc áp dụng đúng chế độ kế toán sẽ giúp doanh nghiệp hoạt động minh bạch, phát triển bền vững và đóng góp tích cực vào sự tăng trưởng kinh tế.

>>>> Tham khảo Chế độ kế toán là gì? Các chế độ kế toán hiện nay tại đây.

5. Câu hỏi thường gặp

Doanh nghiệp siêu nhỏ có bắt buộc phải thuê kế toán viên không?

Không. Chủ doanh nghiệp hoặc người được ủy quyền có thể tự thực hiện kế toán mà không cần thuê kế toán viên.

Doanh nghiệp siêu nhỏ được phép ghi sổ kế toán theo phương pháp đơn giản không?

Có. Doanh nghiệp siêu nhỏ có thể lựa chọn ghi sổ theo hình thức kế toán đơn giản mà không cần hệ thống tài khoản kế toán đầy đủ như doanh nghiệp lớn.

Doanh nghiệp siêu nhỏ có thể lập chứng từ kế toán bằng tay không?

Có. Doanh nghiệp có thể lập chứng từ kế toán bằng tay hoặc sử dụng phần mềm kế toán miễn là đảm bảo đúng quy định.

Trên đây là một số thông tin về chế độ kế toán doanh nghiệp siêu nhỏ.  Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn

HÃY ĐỂ LẠI THÔNG TIN TƯ VẤN

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *