Giá vốn hàng bán là một chỉ tiêu quan trọng trong báo cáo kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, phản ánh chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp để tạo ra sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã bán trong kỳ.
1. Quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán là gì?
Quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán là quy trình ghi nhận chi phí liên quan đến việc mua và bán hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp. Quy trình này được thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Ghi nhận giá gốc hàng hóa, dịch vụ mua vào
Khi mua hàng hóa, dịch vụ, doanh nghiệp cần ghi nhận giá gốc của hàng hóa, dịch vụ đó vào tài khoản 611 – Mua hàng. Giá gốc của hàng hóa, dịch vụ mua vào bao gồm giá mua thực tế của hàng hóa, dịch vụ cộng với các chi phí liên quan đến việc mua hàng hóa, dịch vụ đó, chẳng hạn như:
- Chi phí vận chuyển
- Chi phí bốc xếp
- Chi phí bảo hiểm
- Chi phí thu mua
Giá gốc của hàng hóa, dịch vụ mua vào được ghi nhận theo một trong các phương pháp sau:
- Phương pháp giá gốc: Giá gốc của hàng hóa, dịch vụ mua vào được tính theo giá mua thực tế của từng loại hàng hóa, dịch vụ.
- Phương pháp bình quân gia quyền: Giá gốc của hàng hóa, dịch vụ mua vào được tính theo giá bình quân gia quyền của từng loại hàng hóa, dịch vụ.
- Phương pháp giá đích danh: Giá gốc của hàng hóa, dịch vụ mua vào được tính theo giá mua thực tế của từng loại hàng hóa, dịch vụ có thể xác định được.
Bước 2: Ghi nhận giá trị hàng hóa, dịch vụ xuất dùng
Khi xuất dùng hàng hóa, dịch vụ để bán, doanh nghiệp cần ghi nhận giá trị của hàng hóa, dịch vụ đó vào tài khoản 632 – Giá vốn hàng bán. Giá trị của hàng hóa, dịch vụ xuất dùng được xác định theo giá gốc của hàng hóa, dịch vụ đó.
Giá trị hàng hóa, dịch vụ xuất dùng được xác định theo một trong các phương pháp sau:
- Phương pháp FIFO: Giá trị hàng hóa, dịch vụ xuất dùng được xác định theo giá của những hàng hóa, dịch vụ mua vào đầu tiên.
- Phương pháp LIFO: Giá trị hàng hóa, dịch vụ xuất dùng được xác định theo giá của những hàng hóa, dịch vụ mua vào cuối cùng.
- Phương pháp bình quân gia quyền: Giá trị hàng hóa, dịch vụ xuất dùng được xác định theo giá bình quân gia quyền của hàng hóa, dịch vụ còn tồn kho.
Bước 3: Kết chuyển giá vốn hàng bán
Cuối kỳ kế toán, doanh nghiệp cần kết chuyển giá vốn hàng bán của kỳ kế toán vào tài khoản 911 – Xác định kết quả kinh doanh. Việc kết chuyển giá vốn hàng bán được thực hiện theo công thức sau:
- Nợ TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh
- Có TK 632 – Giá vốn hàng bán
2. Vì sao cần quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán
Giá vốn hàng bán là một trong những chi phí quan trọng nhất của doanh nghiệp, có ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của doanh nghiệp. Do đó, việc ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán là một công việc quan trọng và cần thiết.
Quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán là một hệ thống các quy định, hướng dẫn, thủ tục, biểu mẫu,… được áp dụng để ghi nhận, theo dõi, kiểm soát và báo cáo về giá vốn hàng bán của doanh nghiệp. Quy trình này có ý nghĩa quan trọng đối với doanh nghiệp, cụ thể như sau:
- Cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ về giá vốn hàng bán
Quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán giúp doanh nghiệp ghi nhận, theo dõi và kiểm soát chặt chẽ giá vốn hàng bán, bao gồm: giá gốc của hàng hóa, dịch vụ đã bán; khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho; các khoản thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường,… Thông tin về giá vốn hàng bán được cung cấp một cách chính xác, đầy đủ sẽ giúp doanh nghiệp có cơ sở để:
* Lập báo cáo tài chính trung thực, phản ánh đúng tình hình tài chính của doanh nghiệp
* Xác định lợi nhuận hoặc lỗ của doanh nghiệp
* Đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
* Đưa ra các quyết định về giá cả, sản phẩm, dịch vụ,… của doanh nghiệp
- Giảm thiểu rủi ro về giá vốn hàng bán
Quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán giúp doanh nghiệp kiểm soát chặt chẽ giá vốn hàng bán, từ đó giảm thiểu các rủi ro như:
* Tính sai giá vốn hàng bán, dẫn đến lợi nhuận hoặc lỗ không chính xác
* Gian lận, lừa đảo về giá vốn hàng bán, dẫn đến thiệt hại tài chính cho doanh nghiệp
- Nâng cao hiệu quả quản lý giá vốn hàng bán
Quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán giúp doanh nghiệp tối ưu hóa các hoạt động liên quan đến giá vốn hàng bán, chẳng hạn như:
* Quản lý tốt nguồn vốn lưu động
* Giảm thiểu chi phí giá vốn hàng bán
* Tăng cường khả năng kiểm soát giá vốn hàng bán
Tóm lại, quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán là một công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp quản lý giá vốn hàng bán hiệu quả, từ đó nâng cao hiệu quả kinh doanh. Doanh nghiệp cần xây dựng và áp dụng quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán phù hợp với đặc điểm kinh doanh của mình.
Để xây dựng quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán hiệu quả, doanh nghiệp cần lưu ý các yếu tố sau:
- Phù hợp với đặc điểm kinh doanh của doanh nghiệp
- Đảm bảo tính khoa học, logic
- Hiệu quả và tiết kiệm chi phí
- Được cập nhật thường xuyên theo quy định của pháp luật
Dưới đây là một số nội dung cơ bản của quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán:
- Kế toán hàng tồn kho: Là quá trình ghi nhận, theo dõi, kiểm soát số lượng, giá trị, chủng loại, tình trạng của hàng tồn kho.
- Kế toán mua hàng: Là quá trình ghi nhận, theo dõi, kiểm soát các nghiệp vụ mua hàng, bao gồm: giá mua, số lượng, chi phí vận chuyển,…
- Kế toán bán hàng: Là quá trình ghi nhận, theo dõi, kiểm soát các nghiệp vụ bán hàng, bao gồm: giá bán, số lượng, chiết khấu, giảm giá,…
3. Các bước trong quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán
Quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán là quá trình ghi nhận, theo dõi, kiểm soát các khoản chi phí phát sinh trong quá trình sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp. Quy trình này giúp doanh nghiệp đảm bảo tính chính xác, minh bạch và hiệu quả trong quản lý giá vốn hàng bán.
Dưới đây là các bước chính trong quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán:
- Ghi nhận giá gốc của hàng tồn kho
Giá gốc của hàng tồn kho bao gồm giá mua, chi phí vận chuyển, chi phí bốc xếp, bảo quản,… Kế toán cần tiến hành ghi nhận giá gốc của hàng tồn kho khi hàng hóa, nguyên vật liệu được nhập kho.
- Ghi nhận các khoản chi phí phát sinh trong quá trình sản xuất, kinh doanh
Các khoản chi phí phát sinh trong quá trình sản xuất, kinh doanh bao gồm: chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung,… Kế toán cần tiến hành ghi nhận các khoản chi phí này theo từng nội dung chi phí.
- Kết chuyển giá vốn hàng bán
Giá vốn hàng bán được xác định bằng cách cộng giá gốc của hàng tồn kho xuất bán với các khoản chi phí phát sinh trong quá trình sản xuất, kinh doanh. Giá vốn hàng bán được kết chuyển vào chi phí bán hàng trong kỳ kế toán.
- Kiểm tra, đối chiếu số liệu
Kế toán cần thường xuyên kiểm tra, đối chiếu số liệu ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán với số liệu trên báo cáo tài chính để đảm bảo tính chính xác, trung thực của thông tin kế toán.
- Lưu trữ chứng từ, sổ sách kế toán
Chứng từ, sổ sách kế toán giá vốn hàng bán cần được lưu trữ đầy đủ, đúng quy định để phục vụ cho công tác kiểm tra, giám sát của cơ quan thuế và các cơ quan chức năng khác.
Trên đây là một số thông tin về quy trình ghi sổ kế toán giá vốn hàng bán. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn.
