Chuẩn mực kế toán quốc tế là gì? Danh sách IAS, IFRS

Chuẩn mực kế toán quốc tế (International Accounting Standards – IAS) và Tiêu chuẩn Báo cáo Tài chính Quốc tế (International Financial Reporting Standards – IFRS) đóng vai trò quan trọng trong việc định hình cơ sở hạ tầng kế toán toàn cầu. Được phát triển và duy trì bởi Bảo đảm Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (International Accounting Standards Board – IASB), những chuẩn mực này không chỉ tạo ra một ngôn ngữ chung trong việc báo cáo tài chính mà còn thúc đẩy tính minh bạch, so sánh và hiểu biết tốt hơn về tình hình tài chính của các doanh nghiệp trên toàn thế giới.

Mục Lục

1. Khái niệm về chuẩn mực kế toán Quốc tế

Chuẩn mực kế toán quốc tế (IAS/IFRS) là hệ thống các quy định, hướng dẫn về các nguyên tắc, phương pháp kế toán làm nền tảng chung cho các quốc gia trên toàn thế giới trong việc ghi chép và trình bày hệ thống báo cáo tài chính.

Chuẩn mực kế toán quốc tế được ban hành bởi Ủy ban Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IASB), một tổ chức phi lợi nhuận được thành lập tại London, Vương quốc Anh. IASB được thành lập với mục tiêu xây dựng một hệ thống chuẩn mực kế toán thống nhất, toàn diện và rõ ràng cho các doanh nghiệp trên toàn thế giới.

Chuẩn mực kế toán quốc tế được chia thành hai loại chính:

Chuẩn mực kế toán quốc tế (IAS): Là các chuẩn mực kế toán ban hành trước năm 2001.
Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS): Là các chuẩn mực kế toán ban hành sau năm 2001.

Chuẩn mực kế toán quốc tế (International Financial Reporting Standards – IFRS) là một hệ thống nguyên tắc và quy định kế toán được thiết lập để định hình nền kế toán thế giới. Chuẩn mực này được phát triển và duy trì bởi Hội đồng Tiêu chuẩn Kế toán Quốc tế (International Accounting Standards Board – IASB). Mục tiêu chính của IFRS là tạo ra một ngôn ngữ kế toán chung, giúp tăng cường tính toàn cầu và so sánh giữa các báo cáo tài chính của các doanh nghiệp trên toàn cầu.

Một số đặc điểm chính của chuẩn mực kế toán quốc tế bao gồm:

Tính Toàn Cầu: IFRS không chỉ áp dụng cho các doanh nghiệp đặt trụ sở tại một quốc gia cụ thể mà còn áp dụng rộng rãi cho các doanh nghiệp quốc tế. Điều này giúp tạo ra một cơ sở chung để so sánh và đánh giá hiệu suất tài chính của các doanh nghiệp trên toàn cầu.
Chuyển đổi Đơn vị Tiền Tệ: IFRS yêu cầu các doanh nghiệp chuyển đổi báo cáo tài chính của mình sang đơn vị tiền tệ chung quốc tế, thường là đô la Mỹ. Điều này giúp giảm sự phụ thuộc vào tiền tệ địa phương và tăng tính toàn cầu của thông tin tài chính.
Nguyên tắc Hợp Nhất (Fair Value): IFRS thúc đẩy việc sử dụng nguyên tắc hợp nhất trong việc đánh giá các tài sản và nợ. Nguyên tắc này giúp phản ánh giá trị thực tế của chúng tại thời điểm báo cáo và tạo ra sự minh bạch và minh bạch cao hơn trong báo cáo tài chính.
Báo Cáo Tài Chính Toàn Diện (Comprehensive Income): IFRS yêu cầu các doanh nghiệp báo cáo tài chính toàn diện, bao gồm cả lợi nhuận và mất mát chưa thực sự thực hiện, nhằm cung cấp một cái nhìn đầy đủ về hiệu suất kinh doanh.
Tuân thủ và Sự Công Bằng: Chuẩn mực kế toán quốc tế không chỉ đề xuất các quy tắc kế toán, mà còn đặt ra yêu cầu về sự công bằng và tuân thủ. Điều này nhấn mạnh việc cung cấp thông tin tài chính đáng tin cậy và minh bạch để hỗ trợ quyết định đầu tư và tài trợ.

Tổng cộng, chuẩn mực kế toán quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc định hình cách doanh nghiệp thực hiện và báo cáo về hoạt động tài chính của mình. Nó tạo ra một cơ sở chung cho sự so sánh toàn cầu và cung cấp các nguyên tắc hướng dẫn cho sự minh bạch và tính toàn cầu trong báo cáo tài chính.

Chuyển đổi Giao Dịch Doanh Nghiệp Liên Kết: IFRS cung cấp các quy định chi tiết về cách chuyển đổi thông tin tài chính từ doanh nghiệp liên kết, giúp người đọc báo cáo tài chính có cái nhìn chính xác về tình hình tài chính của toàn bộ tập đoàn.
Hiểu Quả Nguyên Tắc Chấp Nhận và Đánh Giá: Nguyên tắc này khuyến khích sự linh hoạt trong việc áp dụng các nguyên tắc kế toán, giúp doanh nghiệp có thể áp dụng các phương pháp đánh giá và chấp nhận khác nhau, tùy thuộc vào tính chất của doanh nghiệp và ngành công nghiệp.
Cải Thiện Sự So Sánh Toàn Cầu: IFRS không chỉ là một bộ quy tắc kế toán mà còn đóng vai trò như một công cụ giúp nâng cao sự so sánh giữa các doanh nghiệp trên thị trường toàn cầu. Điều này làm giảm nguy cơ hiểu lầm và tăng cường khả năng đánh giá rủi ro và cơ hội đối với các nhà đầu tư và bên liên quan.
Sự Linh Hoạt Trong Việc Áp Dụng: IFRS tạo ra một khuôn khổ chung nhưng cũng cho phép sự linh hoạt trong việc áp dụng, nhằm đáp ứng đúng mức độ phức tạp của mỗi doanh nghiệp. Điều này giúp các doanh nghiệp có thể tùy chỉnh báo cáo tài chính của mình sao cho phản ánh đầy đủ và chính xác nhất về hoạt động kinh doanh của họ.
Phản Hồi Liên Tục và Cập Nhật: IASB liên tục theo dõi và cập nhật chuẩn mực để phản ánh các thay đổi trong môi trường kinh doanh và yêu cầu của người sử dụng thông tin tài chính. Điều này đảm bảo rằng IFRS là một hệ thống linh hoạt và động đáp nhằm duy trì tính hiện đại và phản ánh chính xác về thị trường toàn cầu.

Tóm lại, chuẩn mực kế toán quốc tế không chỉ là một bộ quy tắc kế toán mà còn là một công cụ quan trọng hỗ trợ sự toàn cầu hóa trong kế toán và báo cáo tài chính. Chúng giúp tăng cường minh bạch, tính công bằng và sự so sánh toàn cầu, đồng thời cung cấp khả năng linh hoạt để các doanh nghiệp có thể thích ứng với môi trường kinh doanh đa dạng.

2. Vai trò của Chuẩn mực kế toán Quốc tế

Chuẩn mực kế toán quốc tế có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính thống nhất, minh bạch và so sánh được của báo cáo tài chính của các doanh nghiệp trên toàn thế giới. Việc áp dụng chuẩn mực kế toán quốc tế mang lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp, bao gồm:

Tăng cường tính minh bạch và tin cậy của báo cáo tài chính, giúp các nhà đầu tư, chủ nợ và các bên liên quan khác có thể đưa ra các quyết định đầu tư và kinh doanh chính xác hơn.
Tạo thuận lợi cho việc giao dịch, sáp nhập, mua bán giữa các doanh nghiệp trên toàn thế giới.
Giảm chi phí cho doanh nghiệp khi tham gia vào thị trường quốc tế.

Chuẩn mực kế toán quốc tế (International Financial Reporting Standards – IFRS) đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra một ngôn ngữ chung và đồng nhất cho báo cáo tài chính trên toàn cầu. Dưới đây là những vai trò quan trọng của chuẩn mực kế toán quốc tế:

Tạo Ra Sự Đồng Nhất:
- IFRS giúp tạo ra một cơ sở chung cho việc báo cáo tài chính, giảm thiểu sự không nhất quán giữa các quốc gia và doanh nghiệp.
- Việc sử dụng chung một bộ chuẩn mực giúp các bên liên quan, như nhà đầu tư và ngân hàng, dễ dàng so sánh và đánh giá hiệu suất tài chính của các doanh nghiệp trên phạm vi quốc tế.
Thuận Tiện Cho Doanh Nghiệp Quốc Tế:
- Doanh nghiệp hoạt động trên quy mô toàn cầu có thể tiết kiệm chi phí và nỗ lực khi áp dụng một bộ chuẩn mực chung thay vì tuân theo nhiều hệ thống kế toán quốc gia khác nhau.
Hỗ Trợ Quyết Định Đầu Tư:
- Nhà đầu tư quốc tế có thể dễ dàng đánh giá rủi ro và cơ hội khi đầu tư vào doanh nghiệp ứng dụng chuẩn mực IFRS.
- Chuẩn mực này cung cấp thông tin chính xác và minh bạch, giúp tăng cường niềm tin từ phía nhà đầu tư.
Giúp Tăng Cường Minh Bạch Tài Chính:
- IFRS đặt ra các yêu cầu cụ thể về thông tin cần bao gồm trong báo cáo tài chính, giúp nâng cao mức độ minh bạch và chất lượng thông tin tài chính.
Thúc Đẩy Phát Triển Kinh Tế Toàn Cầu:
- Việc có một hệ thống chuẩn mực kế toán quốc tế giúp tạo ra một môi trường kinh doanh toàn cầu tích cực, tăng cường sự tin tưởng và sự ổn định trong hệ thống tài chính quốc tế.
Hỗ Trợ Quyết Định Chiến Lược Doanh Nghiệp:
- Các doanh nghiệp có thể sử dụng thông tin tài chính dựa trên chuẩn mực quốc tế để đưa ra quyết định chiến lược hiệu quả và đảm bảo sự bền vững của mình trong ngữ cảnh toàn cầu.

Định Hình Nền Kinh Tế Toàn Cầu:
- Chuẩn mực kế toán quốc tế giúp định hình nền kinh tế toàn cầu bằng cách tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng và minh bạch.
- Việc có một hệ thống chuẩn mực chung giúp giảm thiểu sự không chắc chắn và rủi ro trong quá trình giao dịch kinh doanh quốc tế.
Thách Thức và Đối Mặt Với Biến Động Kinh Tế:
- Trong điều kiện kinh tế biến động, IFRS giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về ảnh hưởng của biến động này đối với tình hình tài chính của mình và cung cấp thông tin quan trọng cho quản lý rủi ro.
Hỗ Trợ Quyết Định Về Chiến Lược Tài Chính:
- Chuẩn mực này không chỉ là một bộ quy tắc kế toán mà còn là một công cụ hữu ích trong việc định hình chiến lược tài chính của doanh nghiệp, giúp họ nắm bắt được cơ hội và đối mặt với thách thức một cách linh hoạt.
Nâng Cao Chất Lượng Báo Cáo Tài Chính:
- IFRS thường xuyên được cập nhật để đáp ứng với sự biến động của môi trường kinh doanh và yêu cầu ngày càng cao của người sử dụng thông tin tài chính.
- Việc nâng cấp và điều chỉnh chuẩn mực giúp đảm bảo rằng báo cáo tài chính luôn phản ánh chính xác về tình hình tài chính và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Hỗ Trợ Phát Triển Thị Trường Tài Chính:
- Việc sử dụng chuẩn mực quốc tế có thể giúp thúc đẩy sự phát triển của thị trường tài chính địa phương, tăng cường sự hấp dẫn cho các nhà đầu tư quốc tế và làm tăng cường tính cạnh tranh.
Khuyến Khích Đổi Mới và Tiến Bộ:
- IFRS không chỉ giữ vững mà còn khuyến khích sự đổi mới trong lĩnh vực kế toán và báo cáo tài chính, giúp nâng cao chất lượng và tính linh hoạt của thông tin tài chính.

Trên tất cả, vai trò của chuẩn mực kế toán quốc tế không chỉ giới hạn trong phạm vi kế toán mà còn mở rộng ra ảnh hưởng đến sự phát triển toàn cầu, tích hợp thị trường tài chính, và hỗ trợ quyết định chiến lược của doanh nghiệp. Điều này thể hiện tầm quan trọng của việc duy trì và phát triển một hệ thống kế toán quốc tế hiệu quả và linh hoạt.

Tóm lại, vai trò của chuẩn mực kế toán quốc tế không chỉ giới hạn trong việc cung cấp các nguyên tắc kế toán chính xác mà còn mở rộng ra việc xây dựng một cơ sở hạ tầng tài chính toàn cầu, góp phần thúc đẩy sự phát triển và minh bạch trong cộng đồng kinh doanh quốc tế.

3. Lợi ích của chuẩn mực kế toán Quốc tế

Tăng cường tính minh bạch và tin cậy của báo cáo tài chính

Báo cáo tài chính được lập theo chuẩn mực kế toán quốc tế sẽ cung cấp thông tin trung thực, khách quan và đáng tin cậy về tình hình tài chính, kết quả hoạt động kinh doanh và dòng tiền của doanh nghiệp. Điều này giúp các nhà đầu tư, chủ nợ và các bên liên quan khác có thể đưa ra các quyết định đầu tư và kinh doanh chính xác hơn.

Tạo thuận lợi cho việc giao dịch, sáp nhập, mua bán giữa các doanh nghiệp trên toàn thế giới

Khi các doanh nghiệp sử dụng chung một hệ thống chuẩn mực kế toán, việc so sánh, đối chiếu báo cáo tài chính của các doanh nghiệp sẽ trở nên dễ dàng hơn. Điều này giúp tạo thuận lợi cho việc giao dịch, sáp nhập, mua bán giữa các doanh nghiệp trên toàn thế giới.

Giảm chi phí cho doanh nghiệp khi tham gia vào thị trường quốc tế

Việc áp dụng chuẩn mực kế toán quốc tế sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí cho việc lập báo cáo tài chính, kiểm toán báo cáo tài chính và huy động vốn từ nước ngoài.

Ngoài ra, việc áp dụng chuẩn mực kế toán quốc tế còn mang lại một số lợi ích khác cho các doanh nghiệp, bao gồm:

Tăng cường tính trách nhiệm giải trình của doanh nghiệp
Cải thiện hiệu quả quản trị doanh nghiệp
Thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh trên thị trường

4. Các loại chuẩn mực kế toán Quốc tế

Chuẩn mực kế toán quốc tế (IAS/IFRS) được chia thành hai loại chính:

Chuẩn mực kế toán quốc tế (IAS): Là các chuẩn mực kế toán ban hành trước năm 2001.

Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS): Là các chuẩn mực kế toán ban hành sau năm 2001.

Chuẩn mực kế toán quốc tế (IAS)

Chuẩn mực kế toán quốc tế (IAS) được ban hành bởi Ủy ban Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IASC), tiền thân của Ủy ban Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IASB). IAS được thiết kế để áp dụng cho tất cả các loại hình doanh nghiệp, bao gồm doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

IAS bao gồm các chuẩn mực về các vấn đề kế toán cơ bản, chẳng hạn như:

Trình bày báo cáo tài chính
Hàng tồn kho
Tài sản cố định
Tài sản vô hình
Nợ phải trả
Vốn chủ sở hữu
Thu nhập
Chi phí
Thu nhập khác
Chi phí khác
Lợi nhuận
Thu nhập chưa phân phối

Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS)

Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) được ban hành bởi Ủy ban Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IASB) sau khi IASB được thành lập vào năm 2001. IFRS được thiết kế để thay thế và bổ sung cho IAS.

IFRS bao gồm các chuẩn mực về các vấn đề kế toán cơ bản, cũng như các chuẩn mực về các vấn đề kế toán cụ thể, chẳng hạn như:

Trình bày báo cáo tài chính
Hàng tồn kho
Tài sản cố định
Tài sản vô hình
Nợ phải trả
Vốn chủ sở hữu
Thu nhập
Chi phí
Thu nhập khác
Chi phí khác
Lợi nhuận
Thu nhập chưa phân phối
Công cụ tài chính
Hợp đồng xây dựng
Thuế thu nhập
Các khoản đầu tư vào công ty liên kết
Các khoản đầu tư vào công ty liên doanh
Các khoản đầu tư khác
Hợp nhất kinh doanh
Báo cáo tài chính hợp nhất
Báo cáo tài chính hợp nhất phi kiểm soát
Báo cáo tài chính riêng
Báo cáo tài chính riêng phi kiểm soát
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu
Báo cáo thuyết minh

5. Những vấn đề cần lưu ý doanh nghiệp khi áp dụng chuẩn mực Báo cáo tài chính quốc tế

Việc áp dụng chuẩn mực Báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) mang lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp, tuy nhiên cũng có một số vấn đề mà doanh nghiệp cần lưu ý khi áp dụng, bao gồm:

Chi phí chuyển đổi

Việc chuyển đổi từ chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) sang IFRS đòi hỏi doanh nghiệp phải đầu tư một khoản chi phí nhất định, bao gồm chi phí đào tạo, chi phí tư vấn và chi phí thay đổi hệ thống kế toán.

Thời gian chuyển đổi

Việc chuyển đổi sang IFRS cần có thời gian để doanh nghiệp chuẩn bị và thực hiện. Doanh nghiệp cần có kế hoạch chuyển đổi cụ thể, bao gồm thời gian bắt đầu, thời gian hoàn thành và các bước thực hiện.

Thay đổi trong cách thức ghi nhận và trình bày

IFRS có một số điểm khác biệt so với VAS, đặc biệt là trong cách thức ghi nhận và trình bày các giao dịch và sự kiện tài chính. Doanh nghiệp cần hiểu rõ các điểm khác biệt này để có thể áp dụng IFRS một cách chính xác.

Ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinh doanh

Việc áp dụng IFRS có thể dẫn đến những thay đổi trong kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần có sự chuẩn bị về mặt tâm lý để đối mặt với những thay đổi này.

Dưới đây là một số giải pháp mà doanh nghiệp có thể áp dụng để giảm thiểu các vấn đề khi áp dụng IFRS:

Xây dựng kế hoạch chuyển đổi cụ thể

Kế hoạch chuyển đổi cần bao gồm các nội dung sau:

* Thời gian bắt đầu và hoàn thành chuyển đổi

* Các bước thực hiện

* Nguồn lực cần thiết

* Các rủi ro và giải pháp đối phó

Tư vấn từ các chuyên gia

Tư vấn từ các chuyên gia có kinh nghiệm trong việc áp dụng IFRS sẽ giúp doanh nghiệp hiểu rõ các quy định của IFRS và áp dụng một cách chính xác.

Tiến hành đào tạo cho nhân viên

Đào tạo cho nhân viên là cần thiết để đảm bảo rằng tất cả nhân viên đều hiểu rõ các quy định của IFRS và có thể áp dụng IFRS một cách thống nhất.

Theo dõi và đánh giá hiệu quả

Doanh nghiệp cần theo dõi và đánh giá hiệu quả của việc áp dụng IFRS để kịp thời điều chỉnh nếu cần thiết.

6. Các nước được áp dụng chuẩn mực kế toán Quốc tế

Tính đến tháng 11 năm 2023, chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS) đã được áp dụng tại hơn 140 quốc gia trên thế giới, bao gồm các quốc gia phát triển như Hoa Kỳ, Anh, Nhật Bản, Đức, Pháp,… và các quốc gia đang phát triển như Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil,…

Dưới đây là danh sách một số quốc gia đã áp dụng IFRS:

Châu Á: Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản,…

Các quốc gia châu Á áp dụng IFRSMở trong cửa sổ mới

Các quốc gia châu Á áp dụng IFRS

Châu Âu: Anh, Pháp, Đức, Italy, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Hà Lan, Thụy Điển, Đan Mạch, Phần Lan, Na Uy, Áo, Thụy Sĩ,…

Các quốc gia châu Âu áp dụng IFRSMở trong cửa sổ mới

Các quốc gia châu Âu áp dụng IFRS

Bắc Mỹ: Hoa Kỳ, Canada, Mexico

Các quốc gia Bắc Mỹ áp dụng IFRSMở trong cửa sổ mới

Các quốc gia Bắc Mỹ áp dụng IFRS

Nam Mỹ: Argentina, Brazil, Chile, Colombia, Peru,…

Các quốc gia Nam Mỹ áp dụng IFRSMở trong cửa sổ mới

Các quốc gia Nam Mỹ áp dụng IFRS

Châu Phi: Nam Phi, Ai Cập, Kenya, Nigeria,…

Các quốc gia châu Phi áp dụng IFRSMở trong cửa sổ mới

Các quốc gia châu Phi áp dụng IFRS

Châu Đại Dương: Úc, New Zealand,…

Các quốc gia châu Đại Dương áp dụng IFRSMở trong cửa sổ mới

Các quốc gia châu Đại Dương áp dụng IFRS

Tại Việt Nam, chuẩn mực kế toán quốc tế đang được áp dụng cho các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và các doanh nghiệp có nhu cầu huy động vốn từ nước ngoài.

Theo lộ trình, việc áp dụng chuẩn mực kế toán quốc tế sẽ được mở rộng ra tất cả các doanh nghiệp tại Việt Nam trong thời gian tới.

Trên đây là một số thông tin về chuẩn mực kế toán Quốc tế. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán và Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn.

0764 704 929

39 Hoàng Việt

Chuẩn mực kế toán