Thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng là gì?

Thủ tục kiểm tra giá trị chi phí bán hàng được sử dụng để xác minh tính hợp lý của giá trị chi phí bán hàng trên báo cáo tài chính.

1. Thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng là gì?

Thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng là các bước được kiểm toán viên thực hiện để thu thập bằng chứng kiểm toán về tính hiện hữu, tính đầy đủ, tính chính xác, tính hợp lý và tính phân chia của khoản mục chi phí bán hàng trong báo cáo tài chính.

Các thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng thường bao gồm:

• Thủ tục kiểm tra chi tiết nghiệp vụ: Kiểm toán viên kiểm tra tính hợp lý của các nghiệp vụ phát sinh chi phí bán hàng, bao gồm các thông tin như: ngày tháng, số chứng từ, tên đối tượng, số tiền,…
• Thủ tục kiểm tra chi tiết số dư: Kiểm toán viên kiểm tra tính chính xác của số dư chi phí bán hàng trên sổ sách kế toán, bao gồm cả các khoản chi phí phải trả, chi phí dở dang,…
• Thủ tục phân tích: Kiểm toán viên phân tích các số liệu về chi phí bán hàng, bao gồm doanh thu, lợi nhuận,… để xác định tính hợp lý của khoản mục chi phí bán hàng.
• Việc lựa chọn và áp dụng các thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng phụ thuộc vào từng mục tiêu kiểm toán cụ thể, rủi ro kiểm toán và các điều kiện cụ thể của doanh nghiệp.

Dưới đây là một số lưu ý khi thực hiện thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng:

• Kiểm toán viên cần lập kế hoạch kiểm toán chi tiết, bao gồm cả các thủ tục kiểm toán cụ thể. Kế hoạch kiểm toán chi tiết sẽ giúp kiểm toán viên xác định rõ mục tiêu kiểm toán, rủi ro kiểm toán, và các thủ tục kiểm toán cần thiết.
• Kiểm toán viên cần thực hiện kiểm tra chéo (cross-checking) đối với các thủ tục kiểm toán. Kiểm tra chéo giúp kiểm toán viên phát hiện các sai sót hoặc mâu thuẫn trong quá trình kiểm toán.
• Kiểm toán viên cần ghi chép đầy đủ, chính xác về quá trình kiểm toán. Ghi chép kiểm toán giúp kiểm toán viên lưu lại thông tin về các thủ tục kiểm toán đã được thực hiện và kết quả của các thủ tục kiểm toán đó.
• Thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng là một trong những thủ tục kiểm toán quan trọng. Việc thực hiện các thủ tục kiểm toán này một cách đầy đủ và hiệu quả sẽ giúp kiểm toán viên thu thập được bằng chứng kiểm toán đầy đủ và có độ tin cậy cao, từ đó đưa ra ý kiến chính xác về báo cáo tài chính.

Dưới đây là một số ví dụ cụ thể về các thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng:

• Thủ tục kiểm tra chi tiết nghiệp vụ: Kiểm toán viên có thể kiểm tra các hóa đơn, chứng từ liên quan đến chi phí bán hàng, bao gồm:
• Hóa đơn mua hàng: Kiểm tra xem hóa đơn mua hàng có được lập đầy đủ, đúng quy định hay không, bao gồm các thông tin như: ngày tháng, số hóa đơn, tên nhà cung cấp, số lượng, đơn giá, thành tiền,…
• Phiếu chi: Kiểm tra xem phiếu chi có được lập đầy đủ, đúng quy định hay không, bao gồm các thông tin như: ngày tháng, số phiếu chi, tên đối tượng, số tiền,…
• Bảng kê chi phí: Kiểm tra xem bảng kê chi phí có được lập đầy đủ, đúng quy định hay không, bao gồm các thông tin như: ngày tháng, nội dung chi phí, số tiền,…
• Thủ tục kiểm tra chi tiết số dư: Kiểm toán viên có thể kiểm tra các khoản chi phí phải trả, chi phí dở dang,… trên sổ sách kế toán, bao gồm các thông tin như: tên khoản mục, số tiền, ngày tháng,…
• Thủ tục phân tích: Kiểm toán viên có thể phân tích các số liệu về chi phí bán hàng, bao gồm doanh thu, lợi nhuận,… để xác định tính hợp lý của khoản mục chi phí bán hàng.

2. Phân loại thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng

Thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, nhưng thường được phân loại thành hai loại chính:

Thủ tục kiểm toán chung: Là các thủ tục kiểm toán được thực hiện đối với tất cả các khoản mục chi phí bán hàng, bao gồm:

• Kiểm tra chính sách kế toán áp dụng đối với chi phí bán hàng;
• Kiểm tra tính đầy đủ, chính xác, hợp lý của các số liệu trên sổ kế toán;
• Kiểm tra tính hợp lý của việc phân loại các khoản mục chi phí bán hàng;
• Kiểm tra tính hợp lý của việc trình bày các khoản mục chi phí bán hàng trên báo cáo tài chính.

Thủ tục kiểm toán chi tiết: Là các thủ tục kiểm toán được thực hiện đối với từng khoản mục chi phí bán hàng cụ thể, bao gồm:

• Kiểm tra chi tiết số dư đầu kỳ;
• Kiểm tra chi tiết các nghiệp vụ phát sinh trong kỳ;
• Kiểm tra chi tiết số dư cuối kỳ.

Thủ tục kiểm toán chung đối với chi phí bán hàng

Các thủ tục kiểm toán chung đối với chi phí bán hàng nhằm thu thập bằng chứng kiểm toán về tính toàn vẹn, tính chính xác, tính hợp lý và tính phù hợp của các thông tin liên quan đến chi phí bán hàng. Cụ thể, các thủ tục kiểm toán chung bao gồm:

• Kiểm tra chính sách kế toán áp dụng đối với chi phí bán hàng: Kiểm toán viên cần kiểm tra xem chính sách kế toán áp dụng đối với chi phí bán hàng có phù hợp với chuẩn mực kế toán và các quy định hiện hành hay không.
• Kiểm tra tính đầy đủ, chính xác, hợp lý của các số liệu trên sổ kế toán: Kiểm toán viên cần kiểm tra xem các số liệu trên sổ kế toán có đầy đủ, chính xác và hợp lý hay không.
• Kiểm tra tính hợp lý của việc phân loại các khoản mục chi phí bán hàng: Kiểm toán viên cần kiểm tra xem các khoản mục chi phí bán hàng được phân loại trên sổ kế toán có phù hợp với bản chất của các khoản mục đó hay không.
• Kiểm tra tính hợp lý của việc trình bày các khoản mục chi phí bán hàng trên báo cáo tài chính: Kiểm toán viên cần kiểm tra xem các khoản mục chi phí bán hàng được trình bày trên báo cáo tài chính có phù hợp với các quy định hiện hành hay không.
• Thủ tục kiểm toán chi tiết đối với chi phí bán hàng

Các thủ tục kiểm toán chi tiết đối với chi phí bán hàng nhằm thu thập bằng chứng kiểm toán về tính chính xác, hợp lý của các nghiệp vụ phát sinh và số dư của các khoản mục chi phí bán hàng. Cụ thể, các thủ tục kiểm toán chi tiết bao gồm:

Kiểm tra chi tiết số dư đầu kỳ: Kiểm toán viên cần kiểm tra xem số dư đầu kỳ của các khoản mục chi phí bán hàng có khớp với số liệu trên sổ kế toán hay không.

Kiểm tra chi tiết các nghiệp vụ phát sinh trong kỳ: Kiểm toán viên cần kiểm tra tính chính xác, hợp lý của các nghiệp vụ phát sinh trong kỳ, bao gồm:

• Kiểm tra tính hợp lệ của các chứng từ gốc;
• Kiểm tra tính hợp lý của việc ghi sổ kế toán;
• Kiểm tra tính hợp lý của việc phân loại các nghiệp vụ.
• Kiểm tra chi tiết số dư cuối kỳ: Kiểm toán viên cần kiểm tra xem số dư cuối kỳ của các khoản mục chi phí bán hàng có khớp với số liệu trên sổ kế toán hay không.

Ngoài ra, kiểm toán viên có thể thực hiện các thủ tục kiểm toán khác đối với chi phí bán hàng tùy theo tính chất, quy mô và rủi ro của đơn vị.

Một số thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng cụ thể

• Kiểm tra tính hợp lý của phương pháp tính giá vốn hàng bán: Kiểm toán viên cần kiểm tra xem phương pháp tính giá vốn hàng bán mà đơn vị áp dụng có phù hợp với bản chất của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ mà đơn vị cung cấp hay không.
• Kiểm tra tính hợp lý của việc phân bổ các chi phí chung: Kiểm toán viên cần kiểm tra xem việc phân bổ các chi phí chung cho các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ có phù hợp với nguyên tắc phân bổ hay không.
• Kiểm tra tính hợp lý của các khoản chiết khấu, giảm giá: Kiểm toán viên cần kiểm tra xem các khoản chiết khấu, giảm giá được ghi nhận có đúng với thực tế hay không.

3. Vì sao cần thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng

Chi phí bán hàng là một khoản mục quan trọng trong báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Chi phí bán hàng bao gồm các chi phí phát sinh để thực hiện hoạt động bán hàng, bao gồm chi phí nhân viên bán hàng, chi phí hoa hồng bán hàng, chi phí quảng cáo, tiếp thị, chi phí vận chuyển, chi phí bảo hành, v.v.

Do đó, việc kiểm toán chi phí bán hàng là rất cần thiết để đảm bảo tính trung thực và hợp lý của số liệu trên báo cáo tài chính. Cụ thể, thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng giúp kiểm toán viên:

• Xác định tính đầy đủ của chi phí bán hàng, bao gồm cả các khoản chi phí phát sinh trực tiếp và gián tiếp liên quan đến hoạt động bán hàng.
• Xác định tính chính xác của việc ghi nhận các nghiệp vụ kinh tế liên quan đến chi phí bán hàng.
• Xác định tính hợp lý của việc phân bổ chi phí bán hàng trong kỳ.
• Phát hiện các sai sót trọng yếu trong chi phí bán hàng.

Các thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng thường được thực hiện bao gồm:

• Thủ tục phân tích: Kiểm toán viên phân tích chi phí bán hàng theo các tiêu chí khác nhau, chẳng hạn như theo loại chi phí, theo đối tượng chịu chi phí, theo kỳ kinh doanh, v.v.
• Thủ tục kiểm tra chi tiết nghiệp vụ: Kiểm toán viên kiểm tra các chứng từ liên quan đến các nghiệp vụ kinh tế phát sinh chi phí bán hàng, chẳng hạn như phiếu thu, phiếu chi, hóa đơn, v.v.
• Thủ tục kiểm tra chi tiết số dư: Kiểm toán viên kiểm tra tính chính xác của số dư chi phí bán hàng trên sổ sách kế toán.
• Thủ tục xác nhận: Kiểm toán viên xác nhận các khoản chi phí bán hàng với các bên liên quan, chẳng hạn như nhà cung cấp dịch vụ vận chuyển, nhà cung cấp dịch vụ bảo hành, v.v.
• Thông qua việc thực hiện các thủ tục kiểm toán này, kiểm toán viên có thể thu thập được bằng chứng kiểm toán cần thiết để đánh giá tính trung thực và hợp lý của chi phí bán hàng trên báo cáo tài chính.

 

Dưới đây là một số rủi ro sai sót trọng yếu có thể xảy ra trong chi phí bán hàng mà kiểm toán viên cần lưu ý:

• Ghi nhận thiếu chi phí bán hàng: Đây là rủi ro phổ biến nhất trong kiểm toán chi phí bán hàng. Rủi ro này có thể xảy ra do thiếu sót trong hệ thống kiểm soát nội bộ hoặc do cố ý gian lận.
• Ghi nhận thừa chi phí bán hàng: Rủi ro này có thể xảy ra do ghi nhận các chi phí không liên quan đến hoạt động bán hàng hoặc do ghi nhận chi phí bán hàng sai thời kỳ.
• Ghi nhận sai tính chất của chi phí bán hàng: Rủi ro này có thể xảy ra do ghi nhận các khoản chi phí bán hàng là chi phí sản xuất kinh doanh hoặc chi phí quản lý.
• Phân bổ chi phí bán hàng không hợp lý: Rủi ro này có thể xảy ra do phân bổ chi phí bán hàng không dựa trên cơ sở hợp lý hoặc phân bổ chi phí bán hàng không phù hợp với doanh thu.

4. Các ví dụ về thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng

Chi phí bán hàng là các chi phí phát sinh trong quá trình bán hàng, cung cấp dịch vụ. Đây là một khoản mục quan trọng trong báo cáo tài chính của doanh nghiệp, vì nó phản ánh hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Do đó, kiểm toán viên cần thực hiện các thủ tục kiểm toán thích hợp để đảm bảo tính chính xác và trung thực của khoản mục này.

Dưới đây là một số ví dụ về thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng:

Thủ tục phân tích: Kiểm toán viên sẽ phân tích chi phí bán hàng theo các tiêu chí như:

• So sánh chi phí bán hàng giữa kỳ này và kỳ trước, giữa thực tế với kế hoạch, giữa doanh nghiệp với các doanh nghiệp khác cùng ngành.
• Phân tích chi phí bán hàng theo từng khoản mục.
• Phân tích chi phí bán hàng theo từng giai đoạn trong kỳ.

Thủ tục kiểm tra chi tiết: Kiểm toán viên sẽ kiểm tra chi tiết một số khoản mục chi phí bán hàng có rủi ro cao, chẳng hạn như:

• Chi phí nhân viên bán hàng: Kiểm tra hợp đồng lao động, bảng lương, bảng chấm công,…
• Chi phí hoa hồng bán hàng: Kiểm tra hợp đồng đại lý, bảng tính hoa hồng,…
• Chi phí vận chuyển: Kiểm tra hóa đơn vận chuyển, hợp đồng vận chuyển,…
• Chi phí quảng cáo, khuyến mại: Kiểm tra hợp đồng quảng cáo, hóa đơn chứng từ,…

Thủ tục kiểm tra hệ thống kiểm soát nội bộ: Kiểm toán viên sẽ kiểm tra hệ thống kiểm soát nội bộ của doanh nghiệp đối với chi phí bán hàng để xác định liệu hệ thống kiểm soát này có đủ hiệu quả để ngăn ngừa và phát hiện các sai sót, gian lận hay không.

Trên đây là một số thông tin về Thủ tục kiểm toán chi phí bán hàng là gì?. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn.