Ngày 18/4, tại hội thảo do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức, TS. Cấn Văn Lực – Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính – tiền tệ Quốc gia, đã đưa ra các kịch bản về sự ảnh hưởng của thuế quan mới từ Mỹ đối với nền kinh tế Việt Nam trong năm 2025.
Theo TS. Lực, trong trường hợp Mỹ chỉ áp thuế đối ứng ở mức 10% đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, giống như với 126 quốc gia khác, tác động đến xuất khẩu và vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) sẽ không quá nghiêm trọng. Với kịch bản này, tăng trưởng GDP của Việt Nam có thể đạt mức 7,5-8%, trong khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) sẽ duy trì ở mức 3,5-4%.
Trong kịch bản cơ sở, TS. Lực dự báo nếu Việt Nam đàm phán thành công để giảm mức thuế đối ứng xuống còn 20-25%, thay vì mức thuế ban đầu là 46%, tác động đến kim ngạch xuất khẩu có thể giảm khoảng 6-7,5 tỷ USD, tương đương mức giảm 1,2-1,5%. Mặc dù vậy, GDP của Việt Nam vẫn có thể tăng trưởng khoảng 6,5-7%, và CPI dao động từ 4-4,5%.
Đối với kịch bản tiêu cực, nếu Việt Nam không thể đàm phán hiệu quả và phải chịu mức thuế đối ứng 46% từ đầu tháng 7, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam có thể giảm từ 22-24 tỷ USD, tương đương mức giảm 5,5-6%. Khi đó, GDP chỉ có thể tăng trưởng ở mức 5,6-6%, và chỉ số CPI sẽ tăng lên mức 5%.
Theo đánh giá của VCCI, Mỹ hiện là đối tác xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn 29% tổng kim ngạch xuất khẩu, với các mặt hàng chủ lực như điện tử, dệt may, giày dép, gỗ, thủy sản, máy móc, thiết bị. Nếu áp dụng mức thuế đối ứng cao, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ đối mặt với nguy cơ mất thị phần, giảm sức cạnh tranh, gián đoạn trong sản xuất, thậm chí có thể dẫn đến việc mất việc làm và ảnh hưởng đến tăng trưởng GDP cũng như sự ổn định của nền kinh tế vĩ mô.
Bên cạnh đó, Việt Nam có thể đối mặt với các tác động dây chuyền, khi hàng hóa từ các quốc gia bị áp thuế có thể tìm cách chuyển sang các thị trường khác, trong đó có Việt Nam, khiến thị trường trở nên cạnh tranh hơn. Điều này có thể gia tăng nguy cơ gian lận thương mại, trung chuyển hàng hóa và bị điều tra chống lẩn tránh thuế.
TS. Cấn Văn Lực khuyến nghị Chính phủ cần chủ động đàm phán với Mỹ để giảm thuế quan, đồng thời thúc đẩy quan hệ hợp tác thương mại song phương. Ngoài ra, cần triển khai các giải pháp nhằm giảm bớt chênh lệch thương mại với Mỹ, tăng cường nhập khẩu từ quốc gia này, và giảm mức thuế đối ứng đối với hàng hóa nhập khẩu.
Chủ tịch VCCI, ông Phạm Tấn Công, cũng cho rằng đây là cơ hội để Việt Nam nhìn nhận lại chiến lược phát triển và tập trung nâng cao năng lực nội tại của nền kinh tế, đồng thời tăng cường sự chủ động trong việc thích ứng với các biến động của chuỗi cung ứng toàn cầu. TS. Cấn Văn Lực cũng nhận định rằng Việt Nam có thể tận dụng cơ hội mở rộng xuất khẩu sang các thị trường khác khi các quốc gia tìm kiếm nguồn cung thay thế, và việc dịch chuyển đầu tư cũng sẽ mang lại cơ hội cho Việt Nam.
Để chuẩn bị đối phó với các tác động từ chính sách thuế quan mới, ông Đậu Anh Tuấn, Phó tổng thư ký VCCI, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, đa dạng hóa thị trường và đối tác, và chủ động tìm kiếm các cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do.
Chính phủ cũng cần hỗ trợ doanh nghiệp trong việc giảm chi phí thông qua các chính sách về thuế, phí và lãi suất, đồng thời thúc đẩy các biện pháp hỗ trợ xúc tiến thương mại và cải thiện môi trường đầu tư. Những giải pháp này sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam duy trì sức cạnh tranh và phát triển bền vững trong bối cảnh thị trường toàn cầu có nhiều biến động.
HÃY ĐỂ LẠI THÔNG TIN TƯ VẤN