Sổ sách kế toán theo phương pháp trực tiếp đơn giản hơn so với sổ sách kế toán theo phương pháp khấu trừ. Vậy sổ sách kế toán theo phương pháp trực tiếp như thế nào? Hãy cùng ACC tìm hiểu về vấn đề này thông qua bài viết dưới đây
1. Phương pháp trực tiếp là gì ?
Phương pháp trực tiếp là phương pháp tính thuế giá trị gia tăng (GTGT) theo đó, thuế GTGT phải nộp được xác định bằng cách tính trực tiếp giá trị gia tăng của hàng hóa, dịch vụ bán ra nhân với thuế suất thuế GTGT.
Phương pháp trực tiếp được áp dụng cho các doanh nghiệp có doanh thu hàng năm không quá 1 tỷ đồng và các doanh nghiệp mới thành lập trong năm đầu tiên kinh doanh.
Cách tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp
Số thuế GTGT phải nộp theo phương pháp trực tiếp được xác định theo công thức sau:
Số thuế GTGT phải nộp = GTGT * Thuế suất thuế GTGT
Trong đó:
GTGT là giá trị gia tăng của hàng hóa, dịch vụ bán ra
Thuế suất thuế GTGT là thuế suất thuế GTGT áp dụng đối với hàng hóa, dịch vụ bán ra
Ví dụ:
Doanh nghiệp A bán hàng hóa cho khách hàng với giá bán là 100 triệu đồng, trong đó thuế GTGT là 10 triệu đồng.
GTGT của hàng hóa bán ra là: 100 triệu đồng – 10 triệu đồng = 90 triệu đồng.
Số thuế GTGT phải nộp là: 90 triệu đồng * 10% = 9 triệu đồng.
Ưu điểm của phương pháp trực tiếp
- Phương pháp trực tiếp đơn giản, dễ áp dụng, phù hợp với các doanh nghiệp có quy mô nhỏ, hoạt động kinh doanh đơn giản.
- Phương pháp trực tiếp không yêu cầu doanh nghiệp phải hạch toán riêng giá trị hàng hóa, dịch vụ bán ra chưa chịu thuế GTGT và giá trị thuế GTGT.
Nhược điểm của phương pháp trực tiếp
- Phương pháp trực tiếp không phù hợp với các doanh nghiệp có quy mô lớn, hoạt động kinh doanh phức tạp.
- Phương pháp trực tiếp không cho phép doanh nghiệp xác định chính xác số thuế GTGT được khấu trừ.
2. Nguyên tắc khi làm sổ sách kế toán theo phương pháp trực tiếp
Nguyên tắc khi làm sổ sách kế toán theo phương pháp trực tiếp
Nguyên tắc ghi chép một lần
Theo nguyên tắc này, mỗi nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh chỉ được ghi một lần vào sổ kế toán, ghi Nợ hoặc Có đối ứng với từng tài khoản. Ví dụ, khi doanh nghiệp mua hàng hóa trả tiền ngay bằng tiền mặt, giá trị hàng hóa là 10.000.000 đồng, kế toán sẽ ghi sổ như sau:
| Tài khoản | Số tiền |
| 156 – Hàng hóa | 10.000.000 |
| 111 – Tiền mặt | 10.000.000 |
Chỉ ghi Nợ tài khoản 156 – Hàng hóa và chỉ ghi Có tài khoản 111 – Tiền mặt, không ghi Nợ tài khoản 111 – Tiền mặt và Có tài khoản 156 – Hàng hóa.
Nguyên tắc ghi chép theo trình tự thời gian
Theo nguyên tắc này, các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh phải được ghi vào sổ kế toán theo trình tự thời gian phát sinh. Ví dụ, ngày 20/07/2023, doanh nghiệp mua hàng hóa trả tiền ngay bằng tiền mặt, giá trị hàng hóa là 10.000.000 đồng. Ngày 21/07/2023, doanh nghiệp bán hàng hóa thu bằng tiền mặt, giá trị hàng hóa là 15.000.000 đồng. Kế toán sẽ ghi sổ như sau:
| Ngày | Tài khoản | Số tiền |
| 20/07/2023 | 156 – Hàng hóa | 10.000.000 |
| 21/07/2023 | 111 – Tiền mặt | 15.000.000 |
Nghiệp vụ mua hàng hóa được ghi sổ vào ngày 20/07/2023, nghiệp vụ bán hàng hóa được ghi sổ vào ngày 21/07/2023.
Nguyên tắc ghi chép đầy đủ
Theo nguyên tắc này, các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh phải được ghi chép đầy đủ, chính xác, trung thực, kịp thời vào sổ kế toán. Các thông tin trên sổ kế toán phải phản ánh đầy đủ nội dung của nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh, bao gồm:
- Ngày, tháng, năm ghi sổ
- Số hiệu chứng từ
- Ngày, tháng, năm lập chứng từ
- Nội dung nghiệp vụ kinh tế, tài chính
- Tài khoản Nợ và số tiền Nợ
- Tài khoản Có và số tiền Có
Nguyên tắc ghi chép cẩn thận, chính xác
Theo nguyên tắc này, việc ghi chép sổ kế toán phải được thực hiện cẩn thận, chính xác, không được tẩy xóa, sửa chữa. Trường hợp có sai sót, phải được sửa chữa kịp thời, có xác nhận của người lập sổ, kế toán trưởng và người đại diện theo pháp luật của đơn vị kế toán.
3. Hướng dẫn cách ghi sổ sách kế toán theo phương pháp trực tiếp
Cách ghi sổ sách kế toán theo phương pháp trực tiếp được thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Kiểm tra chứng từ
Trước khi ghi sổ, kế toán phải kiểm tra chứng từ kế toán về hình thức, nội dung, tính hợp lệ, hợp pháp của nghiệp vụ phát sinh.
Bước 2: Xác định tài khoản, số tiền ghi sổ
Dựa trên nội dung của chứng từ, kế toán xác định tài khoản, số tiền ghi sổ.
Bước 3: Ghi sổ
Kế toán ghi sổ theo đúng trình tự thời gian, theo nguyên tắc đối ứng tài khoản.
Bước 4: Kiểm tra, đối chiếu sổ
Kế toán kiểm tra, đối chiếu sổ để đảm bảo số liệu ghi chép chính xác, khớp đúng giữa các sổ.
Kết cấu và phương pháp ghi sổ
Sổ Cái có kết cấu như sau:
- Cột A: Ghi ngày, tháng, năm ghi sổ.
- Cột B: Ghi số hiệu và ngày, tháng lập của chứng từ kế toán được dùng làm căn cứ ghi sổ.
- Cột C: Ghi tóm tắt nội dung nghiệp vụ kinh tế phát sinh.
- Cột D: Ghi tài khoản Nợ.
- Cột E: Ghi số tiền Nợ.
- Cột F: Ghi tài khoản Có.
- Cột G: Ghi số tiền Có.
Phương pháp ghi sổ Cái được thực hiện như sau:
Ghi tiêu đề sổ.
- Ghi số hiệu, ngày, tháng lập của chứng từ kế toán vào cột B, C.
- Ghi tóm tắt nội dung nghiệp vụ kinh tế phát sinh vào cột C.
- Ghi tài khoản Nợ và số tiền Nợ vào cột D, E.
- Ghi tài khoản Có và số tiền Có vào cột F, G.
Ví dụ:
Chứng từ: Hóa đơn GTGT số 000012345, ngày 01/01/2023, bán hàng hóa cho khách hàng Nguyễn Văn A với giá trị 10.000.000 đồng, thuế GTGT 10%.
Phương pháp ghi sổ:
| Ngày | Số Hiệu | Ngày lập | Tóm tắt nội dung | Nợ | Có |
| 01/01/2023 | 12345 | 01/01/2023 | Bán hàng hóa cho khách hàng Nguyễn Văn A | 1111 | 1331 |
Lưu ý:
- Trường hợp nghiệp vụ kinh tế phát sinh có nhiều tài khoản liên quan, kế toán ghi sổ theo từng tài khoản liên quan.
- Trường hợp nghiệp vụ kinh tế phát sinh chỉ có một tài khoản liên quan, kế toán ghi sổ chỉ ghi một tài khoản.
Trên đây là một số thông tin về Tìm hiểu sổ sách kế toán theo phương pháp trực tiếp. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn
