Sổ sách kế toán bán hàng là các loại sổ sách kế toán được sử dụng để ghi nhận và tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong quá trình bán hàng của doanh nghiệp. Vậy sổ sách kế toán bán hàng gồm những gì? Hãy để bài viết này của ACC giúp bạn hiểu rõ hơn
1. Sổ sách kế toán bán hàng là gì ?
Sổ sách kế toán bán hàng là những tài liệu, giấy tờ được sử dụng để ghi chép, tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong khâu bán hàng của doanh nghiệp. Sổ sách kế toán bán hàng có vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin về tình hình bán hàng, doanh thu, công nợ phải thu cho ban lãnh đạo doanh nghiệp, từ đó giúp doanh nghiệp đưa ra các quyết định kinh doanh hiệu quả.
Các loại sổ sách kế toán bán hàng thường được sử dụng trong doanh nghiệp bao gồm:
- Sổ nhật ký chung: Sổ nhật ký chung là sổ tổng hợp, ghi lại toàn bộ các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong doanh nghiệp, bao gồm cả các nghiệp vụ bán hàng.
- Sổ cái: Sổ cái là sổ chi tiết, ghi lại chi tiết các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong doanh nghiệp, bao gồm cả các nghiệp vụ bán hàng.
- Sổ chi tiết hàng hóa: Sổ chi tiết hàng hóa là sổ chi tiết, ghi lại chi tiết các nghiệp vụ mua, bán hàng hóa trong doanh nghiệp, bao gồm cả các nghiệp vụ bán hàng.
Ngoài ra, doanh nghiệp có thể sử dụng thêm các loại sổ sách kế toán bán hàng khác như:
- Sổ theo dõi công nợ phải thu: Sổ theo dõi công nợ phải thu ghi lại thông tin về các khoản công nợ phải thu của khách hàng đối với doanh nghiệp.
- Sổ theo dõi hàng hóa tồn kho: Sổ theo dõi hàng hóa tồn kho ghi lại thông tin về số lượng, giá trị của hàng hóa tồn kho trong doanh nghiệp.
- Sổ theo dõi hàng bán bị trả lại: Sổ theo dõi hàng bán bị trả lại ghi lại thông tin về các khoản hàng hóa đã bán nhưng bị khách hàng trả lại.
Cách ghi sổ sách kế toán bán hàng
Việc ghi sổ sách kế toán bán hàng phải được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật về kế toán. Cụ thể, kế toán bán hàng cần thực hiện các bước sau:
Lập chứng từ kế toán:
Chứng từ kế toán là căn cứ để ghi sổ kế toán. Do đó, bước đầu tiên của việc ghi sổ sách kế toán bán hàng là lập chứng từ kế toán bán hàng. Chứng từ kế toán bán hàng thường là hóa đơn bán hàng, phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ, phiếu thu,…
Kiểm tra, đối chiếu chứng từ kế toán:
Sau khi lập chứng từ kế toán, kế toán bán hàng cần kiểm tra, đối chiếu chứng từ kế toán với các hồ sơ, tài liệu liên quan để đảm bảo tính chính xác, trung thực của chứng từ.
Ghi sổ kế toán:
Dựa trên chứng từ kế toán đã được kiểm tra, đối chiếu, kế toán bán hàng tiến hành ghi sổ kế toán bán hàng. Việc ghi sổ kế toán bán hàng được thực hiện trên các sổ sách kế toán như đã nêu ở trên.
Yêu cầu đối với sổ sách kế toán bán hàng
Sổ sách kế toán bán hàng cần đáp ứng các yêu cầu sau:
- Chính xác: Sổ sách kế toán bán hàng phải được ghi chép đầy đủ, chính xác, trung thực các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong khâu bán hàng của doanh nghiệp.
- Kịp thời: Sổ sách kế toán bán hàng phải được ghi chép kịp thời, đúng thời hạn quy định.
- Thống nhất: Sổ sách kế toán bán hàng phải được ghi chép thống nhất với các sổ sách kế toán khác trong doanh nghiệp.
- Bảo quản tốt: Sổ sách kế toán bán hàng cần được bảo quản tốt, tránh bị hư hỏng, mất mát.
Tầm quan trọng của sổ sách kế toán bán hàng
Sổ sách kế toán bán hàng có vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin về tình hình bán hàng, doanh thu, công nợ phải thu cho ban lãnh đạo doanh nghiệp. Thông tin này giúp ban lãnh đạo doanh nghiệp nắm được tình hình kinh doanh của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh hiệu quả. Ngoài ra, sổ sách kế toán bán hàng còn giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định về kế toán, thuế.
2. Sổ sách kế toán bán hàng gồm những gì ?
Sổ sách kế toán bán hàng là các sổ sách được sử dụng để ghi nhận các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong hoạt động bán hàng của doanh nghiệp. Sổ sách kế toán bán hàng bao gồm các loại sau:
- Sổ nhật ký chung: Sổ nhật ký chung là sổ kế toán tổng hợp, phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo trình tự thời gian. Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong hoạt động bán hàng được ghi nhận vào sổ nhật ký chung.
- Sổ nhật ký bán hàng: Sổ nhật ký bán hàng là sổ kế toán tổng hợp, phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong hoạt động bán hàng theo từng loại hàng hóa, dịch vụ.
- Sổ cái: Sổ cái là sổ kế toán tổng hợp, phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo từng tài khoản kế toán. Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong hoạt động bán hàng được ghi nhận vào sổ cái theo từng tài khoản kế toán liên quan.
- Sổ chi tiết: Sổ chi tiết là sổ kế toán chi tiết, phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo từng đối tượng cụ thể. Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong hoạt động bán hàng được ghi nhận vào sổ chi tiết theo từng đối tượng cụ thể, chẳng hạn như sổ chi tiết khách hàng, sổ chi tiết hàng hóa, sổ chi tiết công nợ phải thu,…
Ngoài ra, doanh nghiệp có thể sử dụng thêm các sổ sách kế toán bán hàng khác như:
- Sổ theo dõi công nợ phải thu: Sổ theo dõi công nợ phải thu là sổ kế toán chi tiết, phản ánh các khoản công nợ phải thu của khách hàng.
- Sổ theo dõi hàng tồn kho: Sổ theo dõi hàng tồn kho là sổ kế toán chi tiết, phản ánh tình hình tồn kho hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp.
- Sổ theo dõi chiết khấu thương mại: Sổ theo dõi chiết khấu thương mại là sổ kế toán chi tiết, phản ánh các khoản chiết khấu thương mại được hưởng từ khách hàng.
- Sổ theo dõi chiết khấu thanh toán: Sổ theo dõi chiết khấu thanh toán là sổ kế toán chi tiết, phản ánh các khoản chiết khấu thanh toán được hưởng từ khách hàng.
3. Hướng dẫn cách ghi sổ sách kế toán bán hàng
Hướng dẫn cách ghi sổ sách kế toán bán hàng
Ghi sổ sách kế toán bán hàng là một công việc quan trọng trong kế toán bán hàng. Để ghi sổ sách kế toán bán hàng đúng cách, kế toán cần nắm vững các nguyên tắc kế toán và các hình thức kế toán bán hàng.
Cách ghi sổ sách kế toán bán hàng theo hình thức nhập trước – xuất trước (FIFO)
Theo hình thức nhập trước – xuất trước (FIFO), hàng hóa nào được nhập kho trước thì được xuất kho trước. Khi xuất kho hàng hóa, kế toán sẽ căn cứ vào số lượng và giá trị của hàng hóa nhập kho theo thứ tự thời gian để ghi nhận vào sổ sách kế toán.
Các bước ghi sổ sách kế toán bán hàng theo hình thức nhập trước – xuất trước:
Lập chứng từ kế toán
Khi phát sinh nghiệp vụ kinh tế liên quan đến hoạt động bán hàng, kế toán cần lập chứng từ kế toán theo quy định của pháp luật. Các chứng từ kế toán thường gặp trong kế toán bán hàng bao gồm:
- Hợp đồng mua bán hàng hóa
- Phiếu xuất kho
- Hóa đơn bán hàng
- Phiếu thu tiền
Kiểm tra chứng từ
Bộ phận kế toán có trách nhiệm kiểm tra tính hợp lệ, hợp pháp của các chứng từ kế toán trước khi nhập liệu vào hệ thống kế toán.
Nhập liệu chứng từ
Các chứng từ kế toán được kiểm tra hợp lệ sẽ được nhập liệu vào hệ thống kế toán.
Hạch toán kế toán
Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh được ghi nhận vào sổ sách kế toán theo đúng quy định của pháp luật.
Sổ sách kế toán cần sử dụng trong kế toán bán hàng theo hình thức nhập trước – xuất trước:
- Sổ nhật ký chung
- Sổ cái
- Sổ chi tiết hàng tồn kho
- Sổ chi tiết công nợ phải thu
Cách ghi sổ kế toán bán hàng theo từng loại chứng từ
Chứng từ xuất kho:
Khi xuất kho hàng hóa, kế toán sẽ ghi nhận vào sổ nhật ký chung và sổ chi tiết hàng tồn kho.
Công thức ghi sổ:
- Nợ TK 155: Trị giá hàng hóa xuất kho
- Có TK 156: Trị giá hàng hóa xuất kho
Hóa đơn bán hàng:
Khi lập hóa đơn bán hàng, kế toán sẽ ghi nhận vào sổ nhật ký chung và sổ chi tiết công nợ phải thu.
Công thức ghi sổ:
- Nợ TK 131: Số tiền phải thu khách hàng
- Có TK 511: Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Phiếu thu tiền:
Khi thu tiền bán hàng, kế toán sẽ ghi nhận vào sổ nhật ký chung và sổ chi tiết công nợ phải thu.
Công thức ghi sổ:
- Nợ TK 111: Tiền mặt
- Có TK 131: Số tiền phải thu khách hàng
Cách ghi sổ sách kế toán bán hàng theo hình thức bình quân gia quyền
Theo hình thức bình quân gia quyền, giá trị hàng hóa xuất kho được tính theo giá bình quân gia quyền của toàn bộ lượng hàng hóa tồn kho. Giá bình quân gia quyền được tính theo công thức:
Giá bình quân gia quyền = (Tổng giá trị hàng tồn kho)/(Tổng số lượng hàng tồn kho)
Các bước ghi sổ sách kế toán bán hàng theo hình thức bình quân gia quyền:
Các bước ghi sổ sách kế toán bán hàng theo hình thức bình quân gia quyền tương tự như ghi sổ sách kế toán bán hàng theo hình thức nhập trước – xuất trước. Tuy nhiên, khi xuất kho hàng hóa, kế toán cần căn cứ vào giá bình quân gia quyền để ghi nhận vào sổ sách kế toán.
Lưu ý khi ghi sổ sách kế toán bán hàng
- Kế toán cần tuân thủ các nguyên tắc kế toán và các quy định của pháp luật khi ghi sổ sách kế toán bán hàng.
- Kế toán cần kiểm tra kỹ lưỡng các chứng từ kế toán trước khi ghi sổ sách kế toán.
- Kế toán cần ghi chép sổ sách kế toán một cách chính xác, đầy
Trên đây là một số thông tin về Sổ sách kế toán bán hàng gồm những gì?. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn