Sơ đồ bộ máy kế toán công ty cổ phần chi tiết

Sơ đồ bộ máy kế toán công ty cổ phần chi tiết là nội dung quan trọng, giúp doanh nghiệp quản lý tài chính hiệu quả. Việc xây dựng bộ máy kế toán hợp lý không chỉ đáp ứng yêu cầu pháp lý mà còn nâng cao hiệu suất hoạt động. Trong bài viết này, Kế toán Kiểm toán Thuế ACC sẽ cung cấp những thông tin chi tiết về sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán trong công ty cổ phần.

1. Công ty cổ phần là gì?

Theo quy định tại Điều 111 Luật Doanh nghiệp 2020, công ty cổ phần là loại hình doanh nghiệp có vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau, gọi là cổ phần. Công ty cổ phần có những đặc điểm chính sau:

• Cổ đông có thể là tổ chức hoặc cá nhân, với số lượng tối thiểu là 03 và không giới hạn tối đa.
• Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính trong phạm vi số vốn đã góp vào công ty.
• Cổ đông có quyền chuyển nhượng cổ phần của mình, trừ các trường hợp bị hạn chế theo quy định của pháp luật.
• Công ty cổ phần có tư cách pháp nhân kể từ khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
• Công ty có thể huy động vốn bằng cách phát hành cổ phiếu, trái phiếu và các công cụ tài chính khác.

Công ty cổ phần là một mô hình doanh nghiệp có cơ cấu tổ chức chặt chẽ, trong đó việc thiết lập bộ máy kế toán đóng vai trò quan trọng trong quá trình vận hành và quản lý tài chính.

>> Đọc thêm bài viết sau để biết thêm thông tin: Mẫu nhật ký thực tập kế toán bán hàng

2. Sơ đồ bộ máy kế toán công ty cổ phần chi tiết

Bộ máy kế toán đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý tài chính của doanh nghiệp, giúp đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả và tuân thủ các quy định pháp luật. Đối với công ty cổ phần, bộ máy kế toán thường được tổ chức chặt chẽ, chuyên môn hóa để đáp ứng nhu cầu quản lý tài chính và hỗ trợ quá trình ra quyết định kinh doanh. Việc hiểu rõ cơ cấu tổ chức này sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động kế toán, nâng cao hiệu suất làm việc và hạn chế rủi ro tài chính.

Hình thức tổ chức bộ máy kế toán tập trung

Hình thức tổ chức bộ máy kế toán tập trung là cách thức tổ chức mà toàn bộ hoạt động kế toán được quản lý tập trung tại phòng kế toán của công ty cổ phần. Các bộ phận khác trong doanh nghiệp không có bộ phận kế toán riêng mà chỉ bố trí nhân sự thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ, hướng dẫn, kiểm tra các nghiệp vụ kế toán ban đầu. Các nhân viên này chịu trách nhiệm thu thập chứng từ, ghi chép sổ sách để phục vụ công tác quản lý tại từng bộ phận. Sau đó, toàn bộ chứng từ, báo cáo nghiệp vụ sẽ được chuyển về phòng kế toán công ty để xử lý, tổng hợp và hoàn thiện các báo cáo tài chính theo quy định.

Ưu điểm của mô hình này:

• Dễ dàng kiểm tra, giám sát và chỉ đạo các hoạt động kế toán tập trung.
• Giúp chuyên môn hóa công việc, tối ưu hóa quy trình kế toán.
• Thuận lợi trong việc áp dụng công nghệ và các phương tiện xử lý dữ liệu kế toán.

Nhược điểm của mô hình này:

• Nếu công ty có địa bàn hoạt động rộng, phân tán thì việc truyền tải dữ liệu và kiểm soát tài chính có thể gặp khó khăn.
• Hạn chế trong việc giám sát trực tiếp tại các bộ phận sản xuất, kinh doanh khi phương tiện truyền thông chưa phát triển.

Hình thức tổ chức bộ máy kế toán phân tán

 

Hình thức tổ chức kế toán phân tán là mô hình trong đó công tác kế toán không chỉ tập trung tại phòng kế toán công ty mà còn được thực hiện tại các bộ phận như phân xưởng sản xuất, chi nhánh hay đơn vị kinh doanh trực thuộc. Các bộ phận này sẽ có bộ máy kế toán riêng, đảm nhận từ việc ghi nhận nghiệp vụ kế toán ban đầu, xử lý chứng từ, kế toán chi tiết đến tổng hợp dữ liệu và lập báo cáo kế toán trong phạm vi bộ phận đó theo hướng dẫn của kế toán trưởng.

Phòng kế toán công ty chịu trách nhiệm tổng hợp số liệu từ các bộ phận, phản ánh các nghiệp vụ mang tính tổng thể của doanh nghiệp, lập báo cáo tài chính theo quy định của nhà nước. Đồng thời, phòng kế toán trung tâm còn có nhiệm vụ hướng dẫn và kiểm tra công tác kế toán của các đơn vị trực thuộc. Mô hình này phù hợp với các công ty cổ phần có quy mô lớn, hoạt động sản xuất kinh doanh đa dạng và phân bổ tại nhiều khu vực khác nhau.

Ưu điểm của mô hình này:

• Giúp theo dõi, giám sát tình hình tài chính của từng đơn vị nội bộ một cách hiệu quả.
• Hỗ trợ các bộ phận chủ động trong công tác kế toán, giúp tối ưu hóa quá trình quản lý tài chính.

Nhược điểm của mô hình này:

• Việc tổng hợp dữ liệu và lập báo cáo tài chính chung có thể bị chậm trễ do thông tin phân tán.
• Bộ máy kế toán có thể trở nên cồng kềnh, tốn nhiều nhân sự và chi phí vận hành.

Hình thức tổ chức bộ máy kế toán vừa tập trung vừa phân tán

Hình thức tổ chức bộ máy kế toán vừa tập trung vừa phân tán là sự kết hợp giữa mô hình tập trung và mô hình phân tán, nhằm tận dụng ưu điểm của cả hai phương thức tổ chức. Trong mô hình này, công ty có một phòng kế toán trung tâm chịu trách nhiệm quản lý các nghiệp vụ tài chính liên quan đến toàn bộ doanh nghiệp, đồng thời, tại các bộ phận trực thuộc cũng có kế toán viên hoặc bộ phận kế toán riêng.

Phòng kế toán trung tâm có nhiệm vụ xử lý các nghiệp vụ kế toán quan trọng, tổng hợp số liệu từ các đơn vị trực thuộc, lập báo cáo tài chính chung cho toàn doanh nghiệp, đồng thời hướng dẫn và kiểm tra công tác kế toán tại các bộ phận.

Tại các bộ phận sản xuất hoặc kinh doanh trực thuộc, kế toán viên thực hiện các nghiệp vụ kế toán liên quan đến hoạt động của bộ phận đó, thu thập và kiểm tra chứng từ, thực hiện một số bước xử lý sơ bộ trước khi gửi dữ liệu về phòng kế toán trung tâm theo định kỳ.

Mô hình tổ chức bộ máy kế toán vừa tập trung vừa phân tán phù hợp với các công ty cổ phần có quy mô lớn, trong đó các đơn vị phụ thuộc có mức độ phân cấp quản lý khác nhau. Mô hình này giúp đảm bảo sự kiểm soát chặt chẽ từ trung tâm, đồng thời vẫn cho phép các bộ phận linh hoạt trong quản lý tài chính nội bộ.

Để thực hiện tốt chức năng kế toán trong doanh nghiệp, bộ máy kế toán cần được tổ chức theo nguyên tắc khoa học, hợp lý, chuyên môn hóa cao, đảm bảo sự quản lý thống nhất và trực tiếp của kế toán trưởng. Đồng thời, bộ máy kế toán phải phù hợp với cơ cấu tổ chức sản xuất kinh doanh cũng như trình độ quản lý của công ty.

3. Xây dựng sơ đồ bộ máy kế toán công ty cổ phần dựa trên cơ sở nào?

Khi xây dựng bộ máy kế toán cho công ty cổ phần, cần căn cứ vào những yếu tố cơ bản sau:

• Mức độ phân cấp quản lý kinh tế và tài chính kế toán: Cần xác định rõ mức độ phân cấp quyền hạn và trách nhiệm trong công tác quản lý tài chính và kế toán, nhằm đảm bảo tính hiệu quả trong hoạt động của bộ máy kế toán.

• Quy mô hoạt động của đơn vị: Quy mô càng lớn, yêu cầu tổ chức bộ máy kế toán càng phức tạp. Do đó, công ty cần điều chỉnh bộ máy kế toán sao cho phù hợp với quy mô thực tế của mình.

• Hình thức tổ chức và quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh: Hình thức tổ chức kinh doanh sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cách thức vận hành bộ máy kế toán, từ đó xây dựng cơ cấu tổ chức hợp lý.

• Kinh nghiệm và khả năng làm việc của các nhân viên kế toán hiện tại: Kinh nghiệm của đội ngũ kế toán hiện tại đóng vai trò quan trọng trong việc lựa chọn mô hình tổ chức phù hợp.

• Mức độ ứng dụng công nghệ thông tin: Sự phát triển của công nghệ thông tin sẽ hỗ trợ đáng kể trong việc cải thiện quy trình làm việc và tối ưu hóa bộ máy kế toán.

• Quy mô và phạm vi địa bàn hoạt động của công ty: Các công ty có phạm vi hoạt động rộng lớn, bao gồm nhiều chi nhánh hoặc khu vực địa lý khác nhau, sẽ cần một bộ máy kế toán linh hoạt hơn để đáp ứng yêu cầu quản lý.

Như vậy, việc xây dựng sơ đồ bộ máy kế toán là một quá trình quan trọng và cần thiết, không chỉ đơn giản là việc phân công công việc mà còn đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các yếu tố quản lý, nhân lực, công nghệ và quy mô hoạt động. Việc lựa chọn mô hình tổ chức phù hợp sẽ giúp công ty cổ phần không chỉ đạt được hiệu quả trong công tác kế toán mà còn hỗ trợ sự phát triển bền vững trong tương lai.

>> Xem thêm bài viết sau do Kế toán Kiểm toán Thuế: Dịch vụ làm sổ sách kế toán trọn gói

4. Các câu hỏi thường gặp

Những phần mềm kế toán nào phù hợp với công ty cổ phần?

Các phần mềm kế toán phổ biến bao gồm MISA, Fast, Bravo, QuickBooks, SAP ERP, giúp doanh nghiệp quản lý tài chính, kế toán và thuế hiệu quả.

Kế toán viên có cần có chứng chỉ hành nghề không?

Không phải tất cả kế toán viên đều cần chứng chỉ, nhưng các vị trí như kế toán trưởng hoặc kiểm toán viên cần có chứng chỉ hành nghề như CPA, ACCA, hoặc chứng chỉ kế toán trưởng theo quy định của pháp luật.

Quy trình kiểm tra, kiểm soát công tác kế toán trong công ty diễn ra như thế nào?

Công ty thường thực hiện kiểm tra nội bộ định kỳ, kiểm toán độc lập hàng năm, và kiểm soát nội bộ theo quy trình để đảm bảo số liệu kế toán chính xác và tuân thủ pháp luật.

Sơ đồ bộ máy kế toán công ty cổ phần chi tiết là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp vận hành trơn tru và hiệu quả. Việc tổ chức hợp lý sẽ góp phần nâng cao hiệu suất, tuân thủ quy định và hạn chế rủi ro. Kế toán Kiểm toán Thuế ACC luôn đồng hành, mang đến giải pháp kế toán hiệu quả nhất cho doanh nghiệp.