Nguyên lý kế toán tài sản và nguồn vốn là nền tảng quan trọng trong quá trình quản lý tài chính của một doanh nghiệp. Chúng giúp xác định và theo dõi các tài sản của doanh nghiệp, cũng như nguồn vốn sử dụng để mua sắm và phát triển chúng. Kế toán tài sản và nguồn vốn giúp đảm bảo tính minh bạch, công bằng và chính xác trong ghi chép tài chính, hỗ trợ quyết định quản lý và đảm bảo tuân thủ các quy định kế toán và thuế. Sau đây Công ty Kế toán Kiểm toán Thuế ACC sẽ cùng bạn tìm hiểu về nguyên lý kế toán tài sản và nguồn vốn nhé!
1. Tài sản của doanh nghiệp là gì?
Tài sản của một doanh nghiệp là tất cả các tài sản có giá trị mà doanh nghiệp sở hữu hoặc kiểm soát và có khả năng mang lại lợi ích tài chính trong tương lai. Tài sản bao gồm các loại như tiền mặt, tài sản cố định (như máy móc, nhà cửa), tài sản lưu động (như hàng tồn kho), các quyền sở hữu, đầu tư, và các khoản phải thu từ khách hàng. Quản lý tài sản đúng cách là quan trọng để đảm bảo hiệu quả kinh doanh và đảm bảo sự bền vững của doanh nghiệp. Kế toán tài sản giúp doanh nghiệp theo dõi, đánh giá và báo cáo về tình hình tài sản của họ.
2. Phân loại tài sản của doanh nghiệp
Tài sản của một doanh nghiệp thường được phân loại thành các loại chính dựa trên tính chất và mục đích sử dụng của chúng. Các phân loại tài sản thường bao gồm:
1. Tài sản cố định (Fixed Assets): Đây là các tài sản dùng trong hoạt động kinh doanh lâu dài, chẳng hạn như máy móc, thiết bị, đất đai, nhà xưởng, phương tiện vận chuyển. Tài sản cố định thường được ghi nhận trên bảng cân đối kế toán và được hao mòn theo thời gian.
2. Tài sản lưu động (Current Assets): Bao gồm các tài sản mà doanh nghiệp dự định sử dụng trong vòng một năm hoặc chu kỳ kinh doanh ngắn hạn. Điều này bao gồm tiền mặt, tài sản tồn kho, các khoản phải thu từ khách hàng và các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn.
3. Tài sản không tài trợ (Intangible Assets): Đây là các tài sản không vật thể như quyền sử dụng tên thương hiệu, bằng sáng chế, bản quyền, hoặc giấy phép khai thác dầu mỏ. Chúng thường có giá trị tài chính nhưng không có hình dạng vật lý.
4. Tài sản không phải là tài sản cố định (Non-current Assets Held for Sale): Đây là tài sản mà doanh nghiệp dự định bán trong tương lai gần và được ghi nhận riêng biệt trên bảng cân đối kế toán.
5. Tài sản khác (Other Assets): Bao gồm các loại tài sản khác mà không thuộc vào các phân loại cụ thể nêu trên, chẳng hạn như quyền sở hữu trong các công ty con hoặc các khoản đầu tư dài hạn khác.
Phân loại tài sản này giúp doanh nghiệp quản lý và báo cáo về tình hình tài sản của họ một cách cụ thể và hiệu quả.
2. Nguồn vốn của doanh nghiệp là gì?
Nguồn vốn của một doanh nghiệp là các nguồn tài chính mà doanh nghiệp sử dụng để thực hiện hoạt động kinh doanh và đầu tư vào tài sản. Các nguồn vốn này bao gồm:
1. Vốn chủ sở hữu (Owner’s Equity): Đây là nguồn vốn do chủ sở hữu của doanh nghiệp đầu tư, bao gồm vốn góp ban đầu và lợi nhuận tích luỹ. Vốn chủ sở hữu thể hiện mức độ sở hữu của chủ sở hữu trong doanh nghiệp và được ghi nhận trên bảng cân đối kế toán.
2. Vay vốn (Debt Capital): Đây là nguồn vốn mà doanh nghiệp mượn từ các nguồn ngoại bên ngoài, chẳng hạn như ngân hàng, tài chính công, hoặc các nhà đầu tư. Vay vốn có thể bao gồm các khoản vay dài hạn và ngắn hạn, trái phiếu, vay từ người khác, và các hình thức vay vốn khác.
3. Lợi nhuận tự doanh (Retained Earnings): Đây là lợi nhuận mà doanh nghiệp đã kiếm được từ hoạt động kinh doanh trước đây và không trả cổ tức cho cổ đông. Lợi nhuận tự doanh thường được sử dụng để tái đầu tư vào doanh nghiệp hoặc dùng cho các mục đích kinh doanh khác.
4. Vốn góp của cổ đông (Share Capital): Đây là số tiền mà cổ đông đã góp vào doanh nghiệp thông qua việc mua cổ phần hoặc cổ phiếu. Vốn góp của cổ đông đóng góp vào vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.
5. Quỹ dự phòng (Reserve Fund): Đây là một phần lợi nhuận hoặc nguồn tài chính mà doanh nghiệp đặt dành cho các mục tiêu cụ thể như tạo dự phòng cho rủi ro hoặc phát triển dự án.
Các nguồn vốn này đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp tài chính cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và quyết định về cách quản lý và sử dụng tài sản. Điều quan trọng là doanh nghiệp cần cân nhắc và quản lý nguồn vốn một cách hiệu quả để đảm bảo sự bền vững và phát triển trong dài hạn.
3. Phân loại Nguồn vốn của doanh nghiệp
Nguồn vốn của doanh nghiệp có thể được phân loại thành các nhóm chính dựa trên nguồn gốc và tính chất của chúng. Dưới đây là các phân loại phổ biến:
1. Nguồn vốn tự doanh (Equity Capital):
– Vốn chủ sở hữu (Owner’s Equity): Bao gồm vốn góp ban đầu của cổ đông và lợi nhuận tích luỹ trong doanh nghiệp.
– Vốn góp của cổ đông (Share Capital): Tiền mà cổ đông đầu tư bằng cách mua cổ phần hoặc cổ phiếu.
– Quỹ dự phòng (Reserve Fund): Tiền được dự phòng từ lợi nhuận hoặc nguồn khác để sử dụng cho các mục đích cụ thể.
2. Nguồn vốn vay (Debt Capital):
– Vay ngân hàng: Tiền được mượn từ ngân hàng hoặc tổ chức tài chính khác, thường kèm theo lãi suất và thời hạn trả nợ.
– Trái phiếu (Bonds): Các giấy trái phiếu là hình thức vay tiền từ công chúng, và doanh nghiệp phải trả lãi suất và trả nợ theo hợp đồng.
– Vay từ người khác: Nguồn vốn mà doanh nghiệp mượn từ cá nhân hoặc tổ chức khác ngoài ngân hàng.
– Vay từ chính phủ: Một số doanh nghiệp có thể nhận được hỗ trợ tài chính từ chính phủ hoặc các tổ chức quốc tế.
3. Nguồn vốn trái pháp lý (Off-Balance-Sheet Financing): Đây là các hình thức tài chính không xuất hiện trực tiếp trên bảng cân đối kế toán, nhưng doanh nghiệp vẫn có trách nhiệm trả nợ.
– Bảo lãnh (Guarantees): Khi một doanh nghiệp đảm bảo cho người khác vay tiền từ các nguồn khác.
– Leasing (Cho thuê tài sản): Một hợp đồng thuê mà doanh nghiệp không ghi nhận tài sản trên bảng cân đối kế toán như một tài sản sở hữu, nhưng phải trả phí thuê.
4. Nguồn vốn trí tuệ (Intellectual Capital):
– Bằng sáng chế (Patents): Giấy chứng nhận bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ cho sản phẩm hoặc công nghệ.
– Bản quyền (Copyrights): Bảo vệ quyền tác giả cho tác phẩm nghệ thuật, âm nhạc, phần mềm, văn bản, và nội dung khác.
Phân loại này giúp doanh nghiệp hiểu rõ nguồn vốn của họ và quản lý chúng một cách hiệu quả để đảm bảo sự bền vững và phát triển kinh doanh.
