Kế toán bán hàng công nợ phải thu là một bộ phận quan trọng trong bộ máy kế toán của doanh nghiệp, có nhiệm vụ theo dõi, quản lý các nghiệp vụ bán hàng, thu tiền từ khách hàng và xử lý các khoản công nợ phải thu. Vậy kế toán bán hàng công nợ phải thu là gì ? Hãy để bài viết này của ACC giúp bạn hiểu rõ hơn
1. Công nợ phải thu là gì ?
Công nợ phải thu là khoản tiền mà khách hàng nợ doanh nghiệp theo hợp đồng mua bán, cung ứng dịch vụ. Công nợ phải thu bao gồm cả tiền hàng, tiền dịch vụ, tiền lãi, tiền phạt,…
Công nợ phải thu được phân loại thành các loại sau:
- Công nợ phải thu ngắn hạn: Là khoản công nợ phải thu trong vòng một năm kể từ ngày phát sinh.
- Công nợ phải thu dài hạn: Là khoản công nợ phải thu trên một năm kể từ ngày phát sinh.
- Công nợ phải thu là một chỉ tiêu quan trọng trong báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Công nợ phải thu lớn có thể dẫn đến các rủi ro như:
- Rủi ro tài chính: Doanh nghiệp có thể không thu được tiền từ khách hàng, dẫn đến thua lỗ.
- Rủi ro thanh khoản: Doanh nghiệp có thể không có đủ tiền để thanh toán các khoản nợ ngắn hạn, dẫn đến mất khả năng thanh toán.
Do đó, doanh nghiệp cần có biện pháp quản lý công nợ phải thu hiệu quả để giảm thiểu các rủi ro này.
Các biện pháp quản lý công nợ phải thu hiệu quả:
- Quản lý chặt chẽ các khoản công nợ phải thu: Doanh nghiệp cần lập kế hoạch bán hàng, kế hoạch thu hồi công nợ rõ ràng.
- Thực hiện các biện pháp thu hồi công nợ: Doanh nghiệp cần áp dụng các biện pháp thu hồi công nợ phù hợp với từng đối tượng khách hàng.
- Theo dõi tình hình công nợ phải thu: Doanh nghiệp cần thường xuyên theo dõi tình hình công nợ phải thu để kịp thời phát hiện và xử lý các khoản công nợ xấu.
2. Nguyên tắc kế toán công nợ phải thu
Nguyên tắc kế toán công nợ phải thu được quy định tại Điều 16 Thông tư 200/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính.
Theo đó, nguyên tắc kế toán công nợ phải thu bao gồm các nội dung sau:
- Các khoản phải thu được theo dõi chi tiết theo từng đối tượng phải thu, từng loại nghiệp vụ, từng kỳ hạn thu.
- Các khoản phải thu phải được ghi nhận theo giá gốc, bao gồm: giá mua, giá thành sản xuất, giá trị hợp lý của tài sản nhận được hoặc các khoản thu nhập khác có liên quan.
- Các khoản phải thu phải được đánh giá lại theo giá trị hiện tại khi có biến động đáng kể về giá cả, thị trường, khả năng thu hồi.
- Các khoản phải thu được ghi nhận là doanh thu khi thỏa mãn đồng thời các điều kiện sau:
- Khách hàng đã nhận được hoặc sẽ nhận được lợi ích từ hàng hóa, dịch vụ đã cung cấp;
- Doanh nghiệp đã hoàn thành nghĩa vụ cung cấp hàng hóa, dịch vụ;
- Có khả năng thu hồi khoản phải thu.
Các khoản phải thu được ghi nhận là thu nhập khác khi thỏa mãn đồng thời các điều kiện sau:
Doanh nghiệp đã thu được khoản tiền từ các khoản phải thu;
Khoản tiền thu được không phải là khoản doanh thu từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Các khoản phải thu phải được lập dự phòng tổn thất khi có khả năng phát sinh tổn thất, bao gồm:
Khoản phải thu khó đòi;
Khoản phải thu có khả năng tổn thất do khách hàng phá sản, giải thể,…
Các khoản phải thu phải được lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho khi có khả năng giảm giá trị.
Các khoản phải thu phải được thanh toán trong thời hạn quy định theo hợp đồng hoặc thỏa thuận.
Các khoản phải thu quá hạn phải được trích lập dự phòng phải thu khó đòi.
Các khoản phải thu phải được xử lý khi khách hàng phá sản, giải thể,… theo quy định của pháp luật.
Để đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc kế toán công nợ phải thu, kế toán cần lưu ý các điểm sau:
- Cần phân loại công nợ phải thu theo đối tượng phải thu, từng loại nghiệp vụ, từng kỳ hạn thu để thuận tiện cho việc theo dõi, quản lý và xử lý.
- Cần xác định giá gốc của các khoản phải thu theo đúng quy định của pháp luật.
- Cần đánh giá lại các khoản phải thu theo giá trị hiện tại khi có biến động đáng kể về giá cả, thị trường, khả năng thu hồi.
- Cần ghi nhận doanh thu hoặc thu nhập khác từ các khoản phải thu khi thỏa mãn các điều kiện quy định.
- Cần lập dự phòng tổn thất đối với các khoản phải thu khó đòi, có khả năng tổn thất.
- Cần lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho đối với các khoản phải thu có khả năng giảm giá trị.
- Cần thanh toán các khoản phải thu trong thời hạn quy định.
- Cần trích lập dự phòng phải thu khó đòi đối với các khoản phải thu quá hạn.
- Cần xử lý các khoản phải thu khi khách hàng phá sản, giải thể,… theo quy định của pháp luật.
- Tuân thủ các nguyên tắc kế toán công nợ phải thu sẽ giúp doanh nghiệp đảm bảo tính chính xác, trung thực và đầy đủ của thông tin kế toán, phục vụ cho việc ra quyết định kinh doanh của doanh nghiệp.
3. Các khoản kế toán công nợ phải thu
Công nợ phải thu là khoản tiền mà khách hàng nợ doanh nghiệp sau khi mua hàng hóa, dịch vụ. Công nợ phải thu là một trong những khoản mục quan trọng trong bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp, phản ánh khả năng thanh toán của doanh nghiệp.
Các khoản kế toán công nợ phải thu bao gồm:
Công nợ phải thu khách hàng
Công nợ phải thu khách hàng là khoản tiền mà khách hàng nợ doanh nghiệp sau khi mua hàng hóa, dịch vụ do doanh nghiệp bán ra. Công nợ phải thu khách hàng là khoản nợ ngắn hạn của doanh nghiệp.
Công nợ phải thu nội bộ
Công nợ phải thu nội bộ là khoản tiền mà các đơn vị, bộ phận của doanh nghiệp nợ nhau trong quá trình kinh doanh. Công nợ phải thu nội bộ là khoản nợ ngắn hạn của doanh nghiệp.
- Công nợ phải thu khác
Công nợ phải thu khác là khoản tiền mà các đối tượng khác nợ doanh nghiệp, chẳng hạn như các khoản nợ liên quan đến hoạt động đầu tư, tài chính,… Công nợ phải thu khác là khoản nợ ngắn hạn hoặc dài hạn của doanh nghiệp.
- Kế toán công nợ phải thu
Kế toán công nợ phải thu là quá trình thu thập, xử lý và cung cấp thông tin về các khoản công nợ phải thu của doanh nghiệp. Kế toán công nợ phải thu bao gồm các nội dung sau:
- Quản lý chứng từ
Kế toán công nợ phải thu cần quản lý chặt chẽ các chứng từ liên quan đến công nợ phải thu, chẳng hạn như hóa đơn bán hàng, phiếu thu, phiếu chi,…
- Hạch toán kế toán
Kế toán công nợ phải thu cần hạch toán chính xác các nghiệp vụ kinh tế phát sinh liên quan đến công nợ phải thu.
- Quản lý công nợ phải thu
Kế toán công nợ phải thu cần theo dõi sát sao tình hình công nợ phải thu, đôn đốc khách hàng thanh toán đúng hạn, tránh thất thoát doanh thu.
Một số lưu ý khi kế toán công nợ phải thu
- Kế toán cần căn cứ vào các chứng từ hợp lệ để hạch toán công nợ phải thu.
- Kế toán cần theo dõi sát sao tình hình công nợ phải thu để đôn đốc khách hàng thanh toán đúng hạn.
- Kế toán cần thực hiện các biện pháp cần thiết để giảm thiểu các khoản công nợ phải thu khó đòi.
4. Công việc kế toán công nợ phải thu
Công việc kế toán công nợ phải thu là một trong những công việc quan trọng trong lĩnh vực kế toán, có vai trò quan trọng trong việc quản lý và thu hồi công nợ của doanh nghiệp.
Công việc cụ thể của kế toán công nợ phải thu bao gồm:
- Tiếp nhận và kiểm tra hóa đơn bán hàng: Kế toán công nợ phải thu có trách nhiệm tiếp nhận và kiểm tra các hóa đơn bán hàng do bộ phận bán hàng phát hành. Việc kiểm tra hóa đơn bán hàng bao gồm kiểm tra tính hợp lệ của hóa đơn, kiểm tra số lượng hàng hóa, giá bán,…
- Hạch toán doanh thu bán hàng: Căn cứ vào các hóa đơn bán hàng đã kiểm tra, kế toán công nợ phải thu thực hiện hạch toán doanh thu bán hàng. Việc hạch toán doanh thu bán hàng bao gồm ghi nhận doanh thu bán hàng, giá vốn hàng bán, thuế GTGT phải nộp,…
- Theo dõi công nợ phải thu: Kế toán công nợ phải thu có trách nhiệm theo dõi công nợ phải thu của khách hàng. Việc theo dõi công nợ phải thu bao gồm theo dõi số tiền khách hàng phải thanh toán, thời hạn thanh toán, các khoản giảm trừ công nợ,…
- Đôn đốc thu hồi công nợ: Kế toán công nợ phải thu có trách nhiệm đôn đốc khách hàng thanh toán công nợ. Việc đôn đốc thu hồi công nợ bao gồm gửi thư nhắc nợ, gọi điện nhắc nợ,…
- Xử lý các khoản nợ khó đòi: Kế toán công nợ phải thu có trách nhiệm xử lý các khoản nợ khó đòi. Việc xử lý các khoản nợ khó đòi bao gồm lập dự phòng phải thu khó đòi, trích lập dự phòng phải thu khó đòi,…
- Lập báo cáo công nợ phải thu: Kế toán công nợ phải thu có trách nhiệm lập báo cáo công nợ phải thu theo yêu cầu của doanh nghiệp. Báo cáo công nợ phải thu bao gồm báo cáo tổng hợp công nợ phải thu, báo cáo công nợ phải thu theo khách hàng,…
Để thực hiện tốt công việc kế toán công nợ phải thu, kế toán cần có các kiến thức, kỹ năng và thái độ sau:
Kiến thức:
- Kiến thức về kế toán, tài chính: Kế toán công nợ phải thu cần có kiến thức vững vàng về các nguyên tắc, phương pháp kế toán, tài chính để thực hiện các nghiệp vụ kế toán công nợ phải thu một cách chính xác và hiệu quả.
- Kiến thức về luật thuế: Kế toán công nợ phải thu cần nắm được các quy định về thuế liên quan đến công nợ phải thu để đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật.
Kỹ năng:
- Kỹ năng tin học văn phòng: Kế toán công nợ phải thu cần sử dụng thành thạo các phần mềm tin học văn phòng như Microsoft Excel, Word, PowerPoint để thực hiện các công việc như lập báo cáo, nhập liệu,…
- Kỹ năng giao tiếp, đàm phán: Kế toán công nợ phải thu cần có kỹ năng giao tiếp, đàm phán tốt để phối hợp với các bộ phận khác trong doanh nghiệp, giải quyết các vấn đề liên quan đến công nợ phải thu.
- Kỹ năng phân tích, tổng hợp: Kế toán công nợ phải thu cần có kỹ năng phân tích, tổng hợp số liệu tốt để đưa ra các đánh giá, nhận định về tình hình công nợ phải thu của doanh nghiệp.
Thái độ:
- Cẩn thận, tỉ mỉ: Kế toán công nợ phải thu cần có tính cẩn thận, tỉ mỉ để tránh mắc sai sót trong quá trình thực hiện các nghiệp vụ kế toán.
- Trách nhiệm: Kế toán công nợ phải thu cần có trách nhiệm cao trong công việc, đảm bảo hoàn thành đúng tiến độ và chất lượng.
- Tinh thần học hỏi: Kế toán công nợ phải thu cần có tinh thần học hỏi, cập nhật kiến thức mới để đáp ứng nhu cầu công việc.
Kế toán công nợ phải thu là một công việc quan trọng và đòi hỏi nhiều kỹ năng, kiến thức và thái độ. Để trở thành một kế toán công nợ phải thu giỏi, bạn cần đáp ứng được các yêu cầu như đã nêu trên.
5. Quy trình kế toán công nợ phải thu
Quy trình kế toán công nợ phải thu là một quy trình quan trọng trong kế toán, giúp doanh nghiệp quản lý và theo dõi các khoản phải thu từ khách hàng một cách chặt chẽ. Quy trình này bao gồm các bước sau:
Bước 1: Lập hóa đơn bán hàng
Hóa đơn bán hàng là chứng từ quan trọng trong kế toán, thể hiện việc bán hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp cho khách hàng. Khi lập hóa đơn bán hàng, kế toán cần lưu ý:
Ghi đầy đủ, chính xác các thông tin trên hóa đơn theo quy định của pháp luật.
Lập hóa đơn theo đúng thời hạn quy định.
Bước 2: Xuất kho hàng hóa
Khi xuất kho hàng hóa cho khách hàng, kế toán cần ghi nhận vào sổ kho.
Bước 3: Ghi nhận doanh thu bán hàng
Doanh thu bán hàng được ghi nhận vào sổ kế toán theo giá bán thực tế của hàng hóa, dịch vụ bán ra.
Bước 4: Ghi nhận công nợ phải thu
Kế toán căn cứ vào hóa đơn bán hàng để ghi nhận công nợ phải thu của khách hàng.
Bước 5: Theo dõi công nợ phải thu
Kế toán cần thường xuyên theo dõi công nợ phải thu của khách hàng để đảm bảo thu hồi nợ đúng hạn.
Bước 6: Thu hồi công nợ phải thu
Kế toán thực hiện thu hồi công nợ phải thu từ khách hàng theo đúng thời hạn quy định.
Bước 7: Xác định các khoản nợ khó đòi
Kế toán cần xác định các khoản nợ khó đòi của khách hàng để trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi.
Bước 8: Xác định kết quả kinh doanh
Kế toán căn cứ vào doanh thu bán hàng và giá vốn hàng bán để xác định kết quả kinh doanh.
Các lưu ý khi thực hiện quy trình kế toán công nợ phải thu
- Doanh nghiệp cần phân loại công nợ phải thu theo từng khách hàng, từng loại hàng hóa, dịch vụ,… để thuận tiện cho việc quản lý.
- Doanh nghiệp cần thường xuyên kiểm tra, đối chiếu công nợ phải thu với khách hàng để đảm bảo tính chính xác.
- Doanh nghiệp cần có các biện pháp thu hồi nợ hiệu quả để tránh tình trạng nợ khó đòi.
Các công cụ hỗ trợ quy trình kế toán công nợ phải thu
- Phần mềm kế toán: Phần mềm kế toán giúp kế toán tự động hóa các nghiệp vụ kế toán, bao gồm cả nghiệp vụ kế toán công nợ phải thu.
- Hệ thống quản lý khách hàng (CRM): Hệ thống CRM giúp doanh nghiệp quản lý thông tin khách hàng một cách hiệu quả, bao gồm cả thông tin công nợ.
Trên đây là một số thông tin về Kế toán bán hàng công nợ phải thu là gì ? . Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn
