Cần chính sách thuế thấu đáo để chống đầu cơ bất động sản

Chính sách thuế thu nhập cá nhân đối với các hoạt động chuyển nhượng, mua bán bất động sản được xem là cần thiết nhằm hạn chế tình trạng lách thuế, đẩy giá bất động sản lên cao và làm méo mó thị trường. Theo nghiên cứu của Hội Môi giới bất động sản (VARS), mức thu nhập tối thiểu cần có để mua một căn nhà trung bình tại Hà Nội hiện cao hơn từ 2,3 đến 10 lần so với thu nhập trung bình của hộ gia đình.

Trong dự thảo gửi Chính phủ về Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), Bộ Tài chính đã đề xuất nghiên cứu áp dụng thuế đối với thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản dựa trên thời gian nắm giữ, theo mô hình của một số quốc gia. Mức thuế suất cụ thể cần được xác định sao cho phù hợp với thực trạng hoạt động của thị trường, đồng thời đảm bảo tính đồng bộ với các chính sách về đất đai, nhà ở và sự sẵn sàng của hạ tầng công nghệ thông tin về đăng ký đất đai. Qua đó, cơ quan thuế có thể nắm bắt đầy đủ thông tin liên quan đến thời gian nắm giữ bất động sản.

Tại hội thảo về thuế thu nhập cá nhân diễn ra vào giữa tháng 3, PGS.TS Nguyễn Hữu Nghị đến từ Đại học Kinh tế Quốc dân đã đề xuất áp dụng mức thuế 20% trên chênh lệch giữa giá bán và giá mua bất động sản, tương tự như cách tính thuế thu nhập doanh nghiệp. Ông cho rằng phương án này có lợi thế ở chỗ phản ánh chính xác thu nhập thực tế từ chuyển nhượng, góp phần hạn chế việc đẩy giá bất động sản lên cao. Đồng thời, việc áp dụng chính sách thuế này sẽ buộc các công ty bất động sản phải tính toán cẩn trọng hơn khi định giá bán, từ đó tạo ra một thị trường minh bạch và hiệu quả hơn.

Trên thực tế, thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản luôn là một nguồn thu quan trọng trong hệ thống thuế thu nhập cá nhân. Luật Thuế TNCN năm 2007 quy định mức thu 25% trên thu nhập chuyển nhượng (tức giá bán trừ giá vốn và các chi phí liên quan), trong trường hợp không xác định được giá vốn, mức thuế phải nộp là 2% trên giá bán. Từ năm 2015, theo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Thuế TNCN, mức thuế này được áp dụng thống nhất ở mức 2% trên giá chuyển nhượng.