Kiểm tra sổ sách và chứng từ được sử dụng để xác minh tính chính xác, hợp lý của các nghiệp vụ kinh tế phát sinh liên quan đến khoản mục phải trả người bán.
1. Sơ đồ kế toán phải trả người bán là gì?
Sơ đồ kế toán phải trả người bán là một mô hình thể hiện mối quan hệ giữa các tài khoản kế toán liên quan đến khoản mục phải trả người bán. Sơ đồ kế toán này giúp kế toán viên hiểu rõ hơn về cách thức ghi nhận các nghiệp vụ phát sinh liên quan đến khoản mục phải trả người bán, cũng như cách thức xác định số dư của khoản mục này trên sổ sách kế toán.
Sơ đồ kế toán phải trả người bán bao gồm các tài khoản sau:
- Tài khoản phải trả người bán: Tài khoản này phản ánh tổng giá trị các khoản phải trả cho người bán, bao gồm cả các khoản nợ phải trả ngắn hạn và dài hạn.
- Tài khoản mua hàng: Tài khoản này phản ánh tổng giá trị hàng hóa, dịch vụ đã mua của người bán.
- Tài khoản thuế GTGT đầu vào: Tài khoản này phản ánh tổng số thuế GTGT đầu vào được khấu trừ.
- Tài khoản chi phí mua hàng: Tài khoản này phản ánh tổng giá trị các khoản chi phí phát sinh liên quan đến việc mua hàng, bao gồm cả chi phí vận chuyển, bốc xếp,…
Sơ đồ kế toán phải trả người bán có thể được thể hiện như sau:
Phải trả người bán
|
+ Mua hàng
|
+ Thuế GTGT đầu vào
|
+ Chi phí mua hàng
Các nghiệp vụ phát sinh liên quan đến khoản mục phải trả người bán được ghi nhận trên sổ sách kế toán theo các bước sau:
1.Khi mua hàng hóa, dịch vụ từ người bán, kế toán viên ghi nhận bút toán:
Nợ TK Mua hàng
Có TK Phải trả người bán
2.Khi nhận được hóa đơn thuế GTGT đầu vào từ người bán, kế toán viên ghi nhận bút toán:
Nợ TK Thuế GTGT đầu vào
Có TK Phải trả người bán
3.Khi chi trả tiền mua hàng cho người bán, kế toán viên ghi nhận bút toán:
Nợ TK Phải trả người bán
Có TK Tiền mặt/Tài khoản ngân hàng
4.Khi xác định số thuế GTGT phải nộp cho ngân sách nhà nước, kế toán viên ghi nhận bút toán:
Nợ TK Thuế GTGT phải nộp
Có TK Thuế GTGT đầu vào
5.Khi nộp thuế GTGT cho ngân sách nhà nước, kế toán viên ghi nhận bút toán:
Nợ TK Thuế GTGT phải nộp
Có TK Tiền mặt/Tài khoản ngân hàng
6.Khi kết chuyển chi phí mua hàng, kế toán viên ghi nhận bút toán:
Nợ TK Chi phí mua hàng
Có TK Phải trả người bán
2. Cách vẽ sơ đồ kế toán phải trả người bán
Sơ đồ kế toán phải trả người bán là một công cụ trực quan giúp người sử dụng hiểu rõ hơn về các nghiệp vụ phát sinh và số dư của khoản mục phải trả người bán. Sơ đồ kế toán phải trả người bán thường được vẽ theo dạng bảng, với các cột tương ứng với các chỉ tiêu kế toán cần thể hiện.
Các chỉ tiêu kế toán thường được thể hiện trong sơ đồ kế toán phải trả người bán bao gồm:
- Ngày: Ngày phát sinh nghiệp vụ.
- Số chứng từ: Số chứng từ gốc liên quan đến nghiệp vụ.
- Nội dung nghiệp vụ: Nội dung của nghiệp vụ phát sinh.
- Khoản mục đối ứng: Khoản mục kế toán đối ứng với phải trả người bán.
- Số tiền: Số tiền phát sinh của nghiệp vụ.
Cách vẽ sơ đồ kế toán phải trả người bán:
Để vẽ sơ đồ kế toán phải trả người bán, bạn cần thực hiện theo các bước sau:
- Vẽ bảng có các cột tương ứng với các chỉ tiêu kế toán cần thể hiện.
- Cột “Ngày” và “Số chứng từ” được điền theo thứ tự thời gian phát sinh nghiệp vụ.
- Cột “Nội dung nghiệp vụ” được điền theo nội dung của nghiệp vụ phát sinh.
- Cột “Khoản mục đối ứng” được điền theo khoản mục kế toán đối ứng với phải trả người bán.
- Cột “Số tiền” được điền theo số tiền phát sinh của nghiệp vụ.
3. Cách đọc sơ đồ kế toán phải trả người bán
Sơ đồ kế toán phải trả người bán là một công cụ giúp kế toán viên theo dõi các nghiệp vụ kinh tế phát sinh liên quan đến khoản mục phải trả người bán. Sơ đồ kế toán phải trả người bán thường bao gồm các chỉ tiêu sau:
- Số hiệu tài khoản: Số hiệu tài khoản phải trả người bán là 331 theo hệ thống tài khoản kế toán Việt Nam.
- Tên tài khoản: Tên tài khoản phải trả người bán là “Phải trả cho người bán”.
- Nợ: Nợ tài khoản phải trả người bán khi doanh nghiệp mua hàng hóa, dịch vụ từ người bán nhưng chưa thanh toán.
- Có: Có tài khoản phải trả người bán khi doanh nghiệp thanh toán tiền mua hàng hóa, dịch vụ cho người bán.
Để đọc sơ đồ kế toán phải trả người bán, kế toán viên cần hiểu rõ ý nghĩa của các chỉ tiêu trên sơ đồ. Cụ thể:
- Số hiệu tài khoản: Số hiệu tài khoản là một dãy số được sử dụng để phân loại các tài khoản kế toán. Số hiệu tài khoản phải trả người bán là 331.
- Tên tài khoản: Tên tài khoản là một cụm từ ngắn gọn giúp kế toán viên hiểu rõ bản chất của tài khoản. Tên tài khoản phải trả người bán là “Phải trả cho người bán”.
- Nợ: Nợ tài khoản phải trả người bán khi doanh nghiệp mua hàng hóa, dịch vụ từ người bán nhưng chưa thanh toán. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp đang có một khoản nợ phải trả cho người bán.
- Có: Có tài khoản phải trả người bán khi doanh nghiệp thanh toán tiền mua hàng hóa, dịch vụ cho người bán. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp đã thanh toán hết khoản nợ phải trả cho người bán.
Ví dụ:
- Ngày 1/1/2023, Công ty A mua hàng hóa của Công ty B trị giá 100 triệu đồng, chưa thanh toán.
- Ngày 2/1/2023, Công ty A thanh toán tiền mua hàng hóa cho Công ty B.
Sơ đồ kế toán phải trả người bán cho các nghiệp vụ trên như sau:
| Ngày | Số hiệu tài khoản | Nợ | Có |
| 1/1/2023 | 331 | 100.000.000 | |
| 2/1/2023 | 100.000.000 |
Từ sơ đồ kế toán trên, có thể thấy:
- Ngày 1/1/2023, Công ty A mua hàng hóa của Công ty B trị giá 100 triệu đồng, chưa thanh toán. Do đó, kế toán viên ghi nợ tài khoản phải trả người bán 331 với số tiền 100 triệu đồng.
- Ngày 2/1/2023, Công ty A thanh toán tiền mua hàng hóa cho Công ty B. Do đó, kế toán viên ghi có tài khoản phải trả người bán 331 với số tiền 100 triệu đồng.
Trên đây là một số thông tin về Cách sơ đồ kế toán phải trả người bán đúng cách . Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn.
