Dưới đây là một bài tổng hợp về các mẫu bài tập kế toán quản trị 1, bao gồm một loạt các vấn đề và thách thức về kế toán quản trị mà bạn có thể gặp trong quá trình học tập và làm việc. Cùng công ty kế toán kiểm toán thuế ACC tham khảo các ví dụ dưới đây để làm quen với cách giải quyết các bài tập trong lĩnh vực này.
1. Bài tập kế toán quản trị về định giá bán sản phẩm
Bài toán
Công ty ABC đang kế hoạch sản xuất một loại sản phẩm mới X với các số liệu liên quan như sau:
– Sản lượng dự kiến hàng năm: 20.000 sản phẩm
– Chi phí đơn vị:
Nguyên liệu trực tiếp: 8.000 đồng/sản phẩm
Lao động trực tiếp: 12.000 đồng/sản phẩm
Chi phí sản xuất cố định: 3.000 đồng/sản phẩm
Chi phí bảo hành và quản lý đội ngũ: 2.000 đồng/sản phẩm
Tổng chi phí phân bổ cho sản phẩm mới hàng năm:
Chi phí sản xuất cố định: 100.000.000 đồng
Chi phí bảo hành và quản lý đội ngũ: 150.000.000 đồng
Vốn đầu tư để sản xuất sản phẩm này được ước tính là 400.000.000 đồng. Công ty mong muốn thu hồi vốn trong vòng 8 năm.
Hãy tính giá bán cho sản phẩm này bằng cả hai phương pháp: định phí toàn bộ và giá phí trực tiếp dựa trên thông tin trên.
ĐÁP ÁN
Theo phương pháp định phí toàn bộ:
Giá bán sản phẩm = Chi phí nền + Chi phí tăng thêm – Chi phí nền = Chi phí nguyên liệu trực tiếp + Chi phí lao động trực tiếp + Chi phí sản xuất cố định + Chi phí bảo hành và quản lý đội ngũ
= 8.000 + 12.000 + 3.000 + 100.000.000 / 20.000 = 28.000 đồng/sản phẩm
Mức hoàn vốn mong muốn = Tổng vốn đầu tư / Số năm hoàn vốn = 400.000.000 / 8 = 50.000.000 đồng
Tỷ lệ chi phí tăng thêm = (Mức lãi mong muốn + Chi phí phân bổ) / (Sản lượng sản phẩm x Chi phí nền đơn vị)
= [50.000.000 + (2.000 x 20.000) + 150.000.000] / (20.000 x 28.000) = 0,4286 hoặc 42,86
Giá bán đơn vị sản phẩm = Chi phí nền đơn vị x (1 + Tỷ lệ chi phí tăng thêm) = 28.000 x (1 + 42,86%) = 40.000 đồng/sản phẩm
Vậy theo phương pháp định phí toàn bộ, giá bán của sản phẩm X là 40.000 đồng/sản phẩm.
Theo phương pháp giá phí trực tiếp:
Giá bán sản phẩm = Chi phí nền + Chi phí tăng thêm
Chi phí nền = Chi phí biến phí = Chi phí nguyên liệu trực tiếp + Chi phí lao động trực tiếp + Chi phí sản xuất cố định + Chi phí bảo hành và quản lý đội ngũ
= 8.000 + 12.000 + 3.000 + 2.000 = 25.000 đồng/sản phẩm
Mức hoàn vốn mong muốn = Tổng vốn đầu tư / Số năm hoàn vốn = 400.000.000 / 8 = 50.000.000 đồng
Tỷ lệ chi phí tăng thêm = (Mức lãi mong muốn + Tổng chi phí phân bổ) / (Sản lượng sản phẩm x Chi phí nền đơn vị)
= [50.000.000 + (100.000.000 + 150.000.000) / (20.000 x 25.000) = 0,6 hoặc 60%
Giá bán đơn vị sản phẩm = Chi phí nền đơn vị x (1 + Tỷ lệ chi phí tăng thêm) = 25.000 x (1 + 60%) = 40.000 đồng/sản phẩm
Vậy theo phương pháp giá phí trực tiếp, giá bán của sản phẩm X cũng là 40.000 đồng/sản phẩm.
2. Bài tập kế toán quản trị về dự toán chi phí
Bài toán 1:
Tại doanh nghiệp sản xuất ABC dự kiến tổng sản phẩm K tiêu thụ trong năm 20X1 là 100.000 sản phẩm với số lượng sản phẩm tiêu thụ từng quý lần lượt là 10.000, 30.000, 40.000, 20.000 sản phẩm. Công ty căn cứ vào kế hoạch tiêu thụ sản phẩm K, dự kiến sản phẩm tồn kho cuối quý bằng 20% nhu cầu tiêu thụ của quý sau, dự kiến tồn kho cuối năm là 3.000 sản phẩm.
DỰ TOÁN SẢN XUẤT
Sản phẩm K – năm 20X1
Dự toán sản phẩm tồn kho đầu quý 1 năm nay = Dự toán sản phẩm tồn kho cuối quý 4 (năm trước) = 20% * Nhu cầu tiêu thụ của quý 1 năm nay = 20% * 10.000 = 2.000 sản phẩm.
Dự toán sản phẩm tồn kho cuối quý 4 năm nay = Dựa vào kế hoạch của công ty.
DỰ TOÁN CHI PHÍ NGUYÊN VẬT LIỆU TRỰC TIẾP
VẬT LIỆU R – NĂM 20X1
Dự toán nguyên vật liệu đầu quý 1 năm nay = Dự toán nguyên vật liệu cuối quý 4 (năm trước) = 10% * Nhu cầu vật liệu cần cho sản xuất của quý 1 năm nay = 10% * 70.000 = 7.000 kg.
Dự toán nguyên vật liệu cuối quý 4 năm nay = Theo đề bài (căn cứ vào kế hoạch của công ty).
Dự toán thanh toán nguyên vật liệu năm 20X1:
Thanh toán 50% bằng tiền mặt trong quý: 0.5 * 7.000 kg * 0.6 đồng/kg = 2.100.000 đồng.
Thanh toán số còn lại vào quý sau: 0.5 * 7.000 kg * 0.6 đồng/kg = 2.100.000 đồng.
Dự toán tồn kho nguyên vật liệu cuối quý 1 năm 20X1 = Dự toán nguyên vật liệu cuối quý 4 năm nay – Thanh toán trong quý 1 năm 20X1 = (Số liệu từ đề bài) – (2.100.000 + 2.100.000) = X đơn vị.
DỰ TOÁN CHI PHÍ NHÂN CÔNG TRỰC TIẾP
Dự toán giờ lao động cần cho sản xuất sản phẩm K:
Quý 1: 10.000 sản phẩm * 0,4 giờ/sản phẩm = 4.000 giờ.
Quý 2: 30.000 sản phẩm * 0,4 giờ/sản phẩm = 12.000 giờ.
Quý 3: 40.000 sản phẩm * 0,4 giờ/sản phẩm = 16.000 giờ.
Quý 4: 20.000 sản phẩm * 0,4 giờ/sản phẩm = 8.000 giờ.
Dự toán chi phí nhân công trực tiếp:
Quý 1: 4.000 giờ * 15 đồng/giờ = 60.000 đồng.
Quý 2: 12.000 giờ * 15 đồng/giờ = 180.000 đồng.
Quý 3: 16.000 giờ * 15 đồng/giờ = 240.000 đồng.
Quý 4: 8.000 giờ * 15 đồng/giờ = 120.000 đồng.
DỰ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT CHUNG
Dự toán chi phí sản xuất chung:
Phần biến phí: 4 đồng/giờ * (Tổng giờ lao động trực tiếp quý 1 năm 20X1) = X đồng.
Khấu hao TSCĐ hàng quý: 15.000 đồng * 4 quý = 60.000 đồng.
Tổng chi phí sản xuất chung dự kiến phát sinh hàng quý = 60.600 đồng.
DỰ TOÁN THÀNH PHẨM CUỐI KỲ
Dự toán sản phẩm tồn kho cuối quý 1 năm 20X1 + Dự toán sản phẩm tồn kho cuối quý 4 năm nay – Dự toán tiêu thụ trong năm = (2.000 + X – Số liệu từ đề bài) sản phẩm.
Vui lòng thay thế X bằng giá trị cụ thể từ đề bài để tính được dự toán cuối cùng cho sản phẩm tồn kho cuối kỳ.
Bài toán 2:
Công ty ACD dự kiến sản xuất và tiêu thụ sản phẩm A, giá bán dự kiến trên thị trường là 60.000 đ/sản phẩm, để sản xuất và tiêu thụ 50.000 sản phẩm/ năm, công ty cần đầu tư một lượng vốn là 2 tỷ đồng. Dự kiến chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp phân bổ cho sản phẩm này một năm là 700.000.000 đồng, trong đó phần biến phí là 200.000.000 đồng. Công ty yêu cầu tỷ lệ hoàn vốn đầu tư tối thiểu của sản phẩm này là 15%.
(1) Tính chi phí sản xuất tối đa cho 1 sản phẩm ( giá thành đơn vị sản phẩm ).
(2) Giả sử trong chi phí sản xuất cho 1 sản phẩm tính được ở trên có 50% là chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, 25% là chi phí nhân công trực tiếp, trong tổng chi phí sản xuất chung có 20% là biến phí, còn lại là định phí. Bằng phương pháp định giá trực tiếp, hãy xác định lại giá bán của một sản phẩm.
ĐÁP ÁN
(1) Giá thành đơn vị sản phẩm A = Tổng vốn đầu tư / Sản lượng sản phẩm dự kiến = 2 tỷ đồng / 50.000 sản phẩm = 40.000 đồng/sản phẩm.
(2) Để tính lại giá bán của sản phẩm A bằng phương pháp định giá trực tiếp, chúng ta cần biết tỷ lệ bổ sung (markup ratio) của tổng chi phí sản xuất chung trong giá bán. Tỷ lệ bổ sung được tính bằng công thức:
Tỷ lệ bổ sung = (Lãi mong muốn + Tổng định phí sản xuất chung) / Tổng chi phí sản xuất chung
Tỷ lệ lãi mong muốn là 15% của vốn đầu tư, tức là 15% * 2 tỷ đồng = 300 triệu đồng.
Tổng chi phí sản xuất chung bằng 1800 triệu đồng (tính được theo phần 2).
Tỷ lệ bổ sung = (300 triệu + 1800 triệu) / 1800 triệu = 2.
Bây giờ, để tính giá bán của sản phẩm A bằng phương pháp định giá trực tiếp, chúng ta nhân tỷ lệ bổ sung với giá thành đơn vị sản phẩm ban đầu:
Giá bán = Giá thành đơn vị sản phẩm A x Tỷ lệ bổ sung
Giá bán = 40.000 đồng/sản phẩm x 2 = 80.000 đồng/sản phẩm.
Vậy theo phương pháp định giá trực tiếp, giá bán của một sản phẩm A là 80.000 đồng/sản phẩm.
(2) Tiếp theo, chúng ta đã tính được giá bán của sản phẩm A bằng phương pháp định giá trực tiếp, là 80.000 đồng/sản phẩm.
Tuy nhiên, để kiểm tra xem giá bán này có thỏa mãn yêu cầu tỷ lệ hoàn vốn tối thiểu là 15% hay không, chúng ta cần tính lại tỷ lệ hoàn vốn thực tế.
Tỷ lệ hoàn vốn thực tế được tính bằng cách chia lãi thực tế cho tổng vốn đầu tư:
Tỷ lệ hoàn vốn thực tế = (Lãi thực tế / Tổng vốn đầu tư) x 100
Lãi thực tế là giá bán sản phẩm A trừ đi giá thành đơn vị sản phẩm A:
Lãi thực tế = Giá bán – Giá thành đơn vị sản phẩm A = 80.000 đồng/sản phẩm – 40.000 đồng/sản phẩm = 40.000 đồng/sản phẩm.
Tỷ lệ hoàn vốn thực tế = (40.000 đồng/sản phẩm / 2 tỷ đồng) x 100 = 2%.
Vậy tỷ lệ hoàn vốn thực tế là 2%, thấp hơn so với yêu cầu tối thiểu là 15%. Điều này có nghĩa rằng giá bán 80.000 đồng/sản phẩm không đủ để đáp ứng tỷ lệ hoàn vốn yêu cầu. Công ty cần điều chỉnh giá bán để đạt được mức tỷ lệ hoàn vốn tối thiểu.
3. Một số bài toán đơn giản:
- Bài tập về Phân tích Chi phí-Hiệu suất:
- Yêu cầu: So sánh hiệu suất giữa các đơn vị sản xuất dựa trên các chỉ số chi phí. Tính toán chỉ số chi phí sản xuất cho mỗi đơn vị.
- Lời giải: Sử dụng công thức: Chi phí sản xuất = (Tổng chi phí sản xuất) / (Số lượng sản phẩm).
- Bài tập về Quản lý Rủi ro Tài chính:
- Yêu cầu: Xác định và đánh giá các rủi ro tài chính mà doanh nghiệp đang phải đối mặt. Tính toán giá trị hiện tại của các rủi ro này.
- Lời giải: Sử dụng các phương pháp đánh giá rủi ro như VaR (Value at Risk) và Monte Carlo Simulation.
- Bài tập về Chi phí Thực hiện Dự án:
- Yêu cầu: Tính toán chi phí thực hiện một dự án từ giai đoạn lập kế hoạch đến hoàn thành. So sánh chi phí thực tế và chi phí dự kiến.
- Lời giải: Xây dựng bảng chi phí dự án, bao gồm chi phí nhân sự, vật tư, và các chi phí khác.
- Bài tập về Đánh giá Hiệu suất Tài sản:
- Yêu cầu: Đánh giá hiệu suất của tài sản cố định trong doanh nghiệp. Tính toán tỷ suất sinh lời và giữa giá trị sử dụng và giá trị hao mòn.
- Lời giải: Sử dụng các công thức như ROI (Return on Investment) và Depreciation Expense để đánh giá hiệu suất tài sản.
- Bài tập về Lập Kế hoạch Ngân sách:
- Yêu cầu: Lập kế hoạch ngân sách cho một phòng ban hay dự án cụ thể trong doanh nghiệp. Tính toán chi phí dự kiến và so sánh với doanh thu dự kiến.
- Lời giải: Tạo bảng ngân sách với các khoản thu và chi chi tiết, sau đó tính toán lợi nhuận hoặc thặng dư.
Nhớ kiểm tra và tham khảo giáo trình cụ thể của bạn để đảm bảo rằng các bài tập này phản ánh đúng nội dung và phương pháp học của khóa học kế toán quản trị.
Qua bài viết trên Công ty Kế toán Kiểm toán Thuế ACC đưa các bài tập này đều đòi hỏi kiến thức về kế toán quản trị và khả năng áp dụng các phương pháp tính toán chi phí và giá bán sản phẩm. Chúng là một phần quan trọng trong quá trình quản lý tài chính và định hướng kinh doanh của một công ty.