Với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực kế toán, ACC hiểu rõ tầm quan trọng của việc hạch toán Tài khoản 3387 doanh thu chưa thực hiện. Bài viết này được biên soạn bởi đội ngũ chuyên gia kế toán hàng đầu của ACC, đảm bảo cung cấp cho bạn những thông tin chính xác và cập nhật nhất.
1. Tài khoản 3387 là gì?
Tài khoản 3387 là một tài khoản kế toán trong hệ thống tài khoản Việt Nam, được sử dụng để phản ánh số tiền doanh thu mà doanh nghiệp đã ghi nhận nhưng chưa thực sự nhận được hoặc chưa hoàn thành nghĩa vụ cung cấp hàng hóa, dịch vụ. Nói cách khác, đây là khoản doanh thu đã được tính vào doanh thu của kỳ nhưng chưa được hưởng lợi ích kinh tế thực tế.
2. Cách hạch toán tài khoản 3387 Doanh thu chưa thực hiện
Thông tư 200/2014/TT-BTC cung cấp những quy định chi tiết về hạch toán kế toán, trong đó có tài khoản 3387 – Doanh thu chưa thực hiện. Dưới đây là cách hạch toán tài khoản này theo đúng quy định của thông tư:
2.1 Nguyên tắc hạch toán kế toán tài khoản 3387
Nguyên tắc đối ứng: Mọi nghiệp vụ kế toán đều phải tuân thủ nguyên tắc đối ứng, nghĩa là mỗi nghiệp vụ phải có ít nhất một tài khoản nợ và một tài khoản có.
Nguyên tắc ghi nhận doanh thu: Doanh thu chỉ được ghi nhận khi doanh nghiệp đã chuyển giao rủi ro và quyền sở hữu cho người mua, và số tiền thu được có thể xác định được một cách đáng tin cậy.
2.2 Các trường hợp hạch toán tài khoản 3387 thường gặp
Khi nhận tiền trước:
- Nợ: Tài khoản 111, 112, 131 (hoặc các tài khoản khác tùy theo hình thức thanh toán)
- Có: Tài khoản 3387 – Doanh thu chưa thực hiện
Khi đã cung cấp hàng hóa, dịch vụ hoặc kết thúc kỳ cho thuê:
- Nợ: Tài khoản 3387 – Doanh thu chưa thực hiện
- Có: Tài khoản 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Ví dụ 1: Cho thuê tài sản. Ngày 1/1/N: Công ty A cho thuê một căn nhà với giá 12 triệu đồng/năm. Khách hàng thanh toán trước 6 tháng tiền thuê (7.200.000 đồng).
Hạch toán:
- Nợ: 112 – Tiền gửi ngân hàng 7.200.000
- Có: 3387 – Doanh thu chưa thực hiện 7.200.000
Cuối mỗi tháng:
- Nợ: 3387 – Doanh thu chưa thực hiện 600.000
- Có: 511 – Doanh thu cho thuê 600.000
Ví dụ 2: Bán hàng trả góp. Ngày 1/1/N: Công ty B bán một chiếc xe máy với giá bán trả góp là 20.000.000 đồng, trong đó giá bán trả tiền mặt là 18.000.000 đồng. Khách hàng trả trước 5.000.000 đồng.
Hạch toán:
- Nợ: 112 – Tiền gửi ngân hàng 5.000.000
- Có: 3387 – Doanh thu chưa thực hiện 2.000.000
- Có: 511 – Doanh thu bán hàng 18.000.000
3. Phân biệt doanh thu chưa thực hiện và người mua trả tiền trước
Phân biệt rõ ràng giữa doanh thu chưa thực hiện và người mua trả tiền trước là vô cùng quan trọng trong kế toán để đảm bảo tính chính xác và minh bạch của báo cáo tài chính. Dưới đây là các tiêu chí phân biệt doanh thu chưa thực hiện và người mua trả tiền trước như sau:
| Đặc điểm | Doanh thu chưa thực hiện (TK 3387) | Người mua trả tiền trước |
| Khái niệm | Khoản doanh thu đã ghi nhận nhưng chưa thực sự nhận được hoặc chưa hoàn thành nghĩa vụ cung cấp hàng hóa, dịch vụ. | Khoản tiền mà khách hàng đã thanh toán trước cho doanh nghiệp nhưng chưa nhận được hàng hóa, dịch vụ. |
| Mục đích ghi nhận | Đảm bảo nguyên tắc đối ứng trong kế toán, phản ánh đúng tình hình tài chính của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định. | Phản ánh khoản nợ ngắn hạn mà doanh nghiệp phải trả cho khách hàng. |
| Tính chất | Là một khoản nợ phải trả trong bảng cân đối kế toán. | Là một khoản phải thu ngắn hạn trong bảng cân đối kế toán. |
| Thời điểm ghi nhận | Khi nhận được tiền thanh toán trước cho các hợp đồng dài hạn, bán hàng trả chậm, trả góp, hoặc thu trước lãi. | Khi khách hàng thanh toán trước cho một đơn hàng cụ thể. |
| Hạch toán | Nợ: Các tài khoản tiền, Có: Tài khoản 3387 | Nợ: Các tài khoản tiền, Có: Tài khoản 111, 112… |
| Phân bổ | Được phân bổ dần vào doanh thu khi doanh nghiệp hoàn thành nghĩa vụ cung cấp hàng hóa, dịch vụ. | Không được phân bổ, giữ nguyên cho đến khi hàng hóa, dịch vụ được giao. |
| Ảnh hưởng đến báo cáo tài chính | Ảnh hưởng đến cả báo cáo kết quả kinh doanh và báo cáo tài chính. | Chủ yếu ảnh hưởng đến báo cáo tài chính. |
4. Điều kiện ghi nhận doanh thu chưa thực hiện
Để doanh thu chưa thực hiện được ghi nhận, doanh nghiệp cần đảm bảo đã thu được tiền trước khi cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ, việc cung cấp chưa hoàn tất và có hợp đồng rõ ràng quy định về các điều khoản thanh toán. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp đã nhận được tiền nhưng chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của mình theo hợp đồng.
Ví dụ: Một công ty xây dựng nhận được tiền đặt cọc 30% giá trị hợp đồng xây dựng một tòa nhà. Hợp đồng đã quy định rõ ràng về tiến độ thi công, các hạng mục công việc, giá trị từng hạng mục và thời gian thanh toán. Trong trường hợp này, công ty xây dựng sẽ ghi nhận 30% giá trị hợp đồng vào doanh thu chưa thực hiện và sẽ tiếp tục ghi nhận phần còn lại khi hoàn thành từng hạng mục công việc.
Việc hiểu rõ các nguyên tắc và quy định kế toán của Tài khoản 3387 Doanh thu chưa thực hiện là vô cùng quan trọng để đảm bảo tuân thủ quy định và tránh sai sót trong quá trình kế toán. Trên đây là những thông tin mà Kế toán Kiểm toán Thuế ACC cung cấp đến bạn. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào vui lòng liên hệ với chúng tôi!
