Ngày 29/5/2023, Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn đã ký Quyết định số 08/2023/QĐ-KTNN về việc ban hành Quy trình kiểm toán của Kiểm toán nhà nước, hay còn gọi là Quy trình kiểm toán. Đây là một bước quan trọng trong việc đảm bảo tính thống nhất và chất lượng của các cuộc kiểm toán tại Việt Nam. Quy trình kiểm toán này định rõ trình tự và thủ tục tiến hành kiểm toán, từ chuẩn bị kiểm toán cho đến việc theo dõi và kiểm tra việc thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán.
1. Mục Đích Ban Hành Quy Trình Kiểm Toán
Tạo Cơ Sở Pháp Lý và Khuôn Khổ Nghề Nghiệp
Mục tiêu quan trọng của việc ban hành Quy trình kiểm toán của Kiểm toán nhà nước là tạo cơ sở pháp lý và khuôn khổ nghề nghiệp. Điều này giúp tổ chức các công việc trong một cuộc kiểm toán, các hoạt động của Đoàn kiểm toán và Kiểm toán viên nhà nước (KTVNN) diễn ra một cách có hệ thống và tuân thủ quy định.
Bảo Đảm Tính Thống Nhất
Quy trình kiểm toán cũng đảm bảo tính thống nhất trong việc tổ chức, thực hiện, và quản lý hoạt động kiểm toán. Điều này giúp đối phương hiểu rõ quy trình và cách thức kiểm toán diễn ra, từ đó nâng cao tính minh bạch và tin cậy trong công việc kiểm toán.
Đánh Giá Chất Lượng
Quy trình kiểm toán là cơ sở để đánh giá chất lượng các cuộc kiểm toán và đạo đức nghề nghiệp của KTVNN. Điều này đảm bảo rằng các cuộc kiểm toán được thực hiện với chất lượng cao và không bị ảnh hưởng bởi yếu tố ngoại quyền hoặc tiêu cực.
2. Các Bước Trong Quy Trình Kiểm Toán
Quy trình kiểm toán bao gồm 4 bước chính, mỗi bước có mục tiêu và nhiệm vụ cụ thể:
2.1. Chuẩn Bị Kiểm Toán
- Khảo sát và Thu Thập Thông Tin: Trước khi tiến hành kiểm toán, Đoàn kiểm toán thực hiện việc khảo sát và thu thập thông tin liên quan đến đơn vị được kiểm toán. Điều này bao gồm việc thu thập tài liệu, dữ liệu, và các thông tin quan trọng khác.
- Đánh Giá Hệ Thống Kiểm Soát Nội Bộ và Thông Tin Đã Thu Thập: Sau khi có đủ thông tin, Đoàn kiểm toán đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ của đơn vị và thông tin đã thu thập. Mục tiêu là xác định mức độ tin cậy của thông tin này.
- Lập Kế Hoạch Kiểm Toán Tổng Quát: Dựa trên thông tin đã thu thập, Đoàn kiểm toán lập kế hoạch kiểm toán tổng quát. Kế hoạch này sẽ định rõ phạm vi kiểm toán và các nhiệm vụ cụ thể.
- Xét Duyệt và Phát Hành Kế Hoạch Kiểm Toán Tổng Quát: Kế hoạch kiểm toán tổng quát sau đó được xét duyệt và phát hành, đảm bảo tính minh bạch và sự hiểu biết của tất cả các bên liên quan.
- Quyết Định Kiểm Toán: Cuối cùng, quyết định kiểm toán được đưa ra dựa trên kế hoạch kiểm toán tổng quát.
2.2. Thực Hiện Kiểm Toán
- Công Bố Quyết Định Kiểm Toán: Khi quyết định kiểm toán đã được đưa ra, đơn vị được kiểm toán công bố nó cho các bên liên quan.
- Tiến Hành Kiểm Toán: Đoàn kiểm toán tiến hành kiểm toán dựa trên quyết định đã được công bố. Các công việc kiểm toán được thực hiện theo kế hoạch đã được lập.
- Lập và Thông Qua Dự Thảo Biên Bản Kiểm Toán: Sau khi hoàn thành kiểm toán, Đoàn kiểm toán lập dự thảo biên bản kiểm toán và thường xuyên thẩm định, sửa chữa nó trước khi thông qua.
2.3. Lập và Gửi Báo Cáo Kiểm Toán
- Lập Dự Thảo Báo Cáo Kiểm Toán: Dự thảo báo cáo kiểm toán được lập dưới sự chỉ đạo của Kiểm toán trưởng và sau đó được xét duyệt bởi Tổng Kiểm toán nhà nước.
- Gửi Lấy Ý Kiến Đối Với Dự Thảo Báo Cáo Kiểm Toán: Dự thảo báo cáo sau đó được gửi lấy ý kiến đối với dự thảo báo cáo kiểm toán từ các bên liên quan.
- Phát Hành Báo Cáo Kiểm Toán: Sau khi báo cáo kiểm toán đã được hoàn thiện, nó được phát hành cho công chúng và các bên liên quan khác.
2.4. Theo Dõi, Kiểm Tra Việc Thực Hiện Kết Luận Kiến Nghị Kiểm Toán
- Lập, Phê Duyệt Kế Hoạch, Quyết Định Kiểm Tra: Để đảm bảo rằng kết luận và kiến nghị kiểm toán được thực hiện, một kế hoạch và quyết định kiểm tra được lập và phê duyệt.
- Tổ Chức Thực Hiện Kiểm Tra: Sau đó, kiểm tra việc thực hiện kết luận và kiến nghị kiểm toán được thực hiện tại đơn vị được kiểm tra.
- Công Khai Báo Cáo Kết Quả: Kết quả của kiểm tra được công khai để đảm bảo tính minh bạch.
3.Tuân Thủ và Chất Lượng
Trong quá trình kiểm toán, quy trình này đặt ra nhiều yêu cầu về tuân thủ và chất lượng đối với Đoàn kiểm toán và thành viên Đoàn kiểm toán. Tuân thủ quy định của Luật Kiểm toán nhà nước, Luật Phòng, chống tham nhũng, và các quy chế, hệ thống chuẩn mực, là điều cốt yếu.
Việc lập và lưu trữ tài liệu, hồ sơ kiểm toán được thực hiện theo quy định của Luật Kiểm toán nhà nước, Hệ thống Chuẩn mực KTNN, và các quy định khác của KTNN và của pháp luật có liên quan.
4.Bảo Mật Thông Tin Nhà Nước
Đối với cuộc kiểm toán liên quan đến bí mật Nhà nước hoặc có nội dung liên quan đến bí mật Nhà nước, ngoài việc tuân thủ Quy trình này, còn phải tuân thủ quy định của pháp luật về bảo vệ bí mật Nhà nước.
5.Kiểm Soát Chất Lượng Kiểm Toán
Việc kiểm soát chất lượng kiểm toán đối với các cuộc kiểm toán của KTNN được thực hiện theo quy định của Luật Kiểm toán nhà nước, Hệ thống CMKTNN, Quy chế Kiểm soát chất lượng kiểm toán, và các quy định khác của KTNN và của pháp luật có liên quan.
6. Xử Lý Hành Vi Vi Phạm
Cuối cùng, Quyết định này cũng quy định cách xử lý các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực Kiểm toán nhà nước. Điều này được thực hiện theo quy định tại Pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Kiểm toán và các văn bản hướng dẫn có liên quan của KTNN.
Quyết định này sẽ có hiệu lực sau 45 ngày kể từ ngày ký và thay thế Quyết định số 02/2020/QĐ-KTNN ngày 16/10/2020 của Tổng Kiểm toán nhà nước về việc ban hành Quy trình kiểm toán của KTNN.
Nắm vững Quy trình kiểm toán là một phần quan trọng trong việc đảm bảo tính chính xác, minh bạch, và chất lượng của các cuộc kiểm toán tại Việt Nam. Việc này cũng góp phần vào nhiệm vụ quan trọng của Kiểm toán nhà nước trong việc phòng, chống tham nhũng và đảm bảo sự trung thực và đạo đức trong hoạt động công vụ.
Trên đây là những thông tin từ Kế toán Kiểm toán Thuế ACC cung cấp đến bạn. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về các vấn đề liên quan, vui lòng liên hệ với chúng tôi để được giải đáp chi tiết.