Thuế gián thu ròng là phần thuế gián thu mà người tiêu dùng cuối cùng phải chịu, sau khi đã trừ đi khoản thuế gián thu mà người sản xuất, kinh doanh được khấu trừ.
1. Thuế gián thu ròng
1.1. Thuế gián thu ròng là gì?
Thuế gián thu ròng là tổng số thuế gián thu mà người tiêu dùng phải trả cho một đơn vị hàng hóa hoặc dịch vụ, bao gồm cả thuế gián thu mà người tiêu dùng phải trả trực tiếp cho người bán và thuế gián thu mà người tiêu dùng phải trả gián tiếp thông qua giá bán của hàng hóa hoặc dịch vụ.
Thuế gián thu ròng được tính theo công thức sau:
Thuế gián thu ròng = Thuế gián thu trực tiếp + Thuế gián thu gián tiếp
Trong đó:
- Thuế gián thu trực tiếp là thuế gián thu mà người tiêu dùng phải trả trực tiếp cho người bán, chẳng hạn như thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường.
- Thuế gián thu gián tiếp là thuế gián thu mà người tiêu dùng phải trả gián tiếp thông qua giá bán của hàng hóa hoặc dịch vụ, chẳng hạn như thuế giá trị gia tăng.
- Ví dụ, đối với một mặt hàng có giá bán là 100.000 đồng và thuế giá trị gia tăng là 10%, thì thuế gián thu ròng mà người tiêu dùng phải trả là 110.000 đồng, bao gồm 100.000 đồng là giá bán của mặt hàng và 10.000 đồng là thuế giá trị gia tăng.
Thuế gián thu ròng có vai trò quan trọng trong việc điều tiết tiêu dùng và bảo vệ sản xuất trong nước. Thuế gián thu ròng cao sẽ làm tăng giá bán của hàng hóa hoặc dịch vụ, từ đó làm giảm nhu cầu tiêu dùng và bảo vệ sản xuất trong nước.
1.2. Đặc điểm của thuế gián thu ròng
Thuế gián thu ròng là loại thuế gián thu mà người nộp thuế và người chịu thuế là những người khác nhau, trong đó người chịu thuế là người tiêu dùng cuối cùng của hàng hóa, dịch vụ chịu thuế. Tuy nhiên, người nộp thuế và người chịu thuế không phải là những người hoàn toàn tách biệt, mà có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Người nộp thuế là người chịu thuế gián thu một phần, và người chịu thuế là người chịu thuế gián thu phần còn lại.
Thuế gián thu ròng có những đặc điểm sau:
- Người nộp thuế và người chịu thuế không hoàn toàn tách biệt: Đây là đặc điểm cơ bản của thuế gián thu ròng. Người nộp thuế là người chịu thuế gián thu một phần, và người chịu thuế là người chịu thuế gián thu phần còn lại.
- Cơ sở tính thuế là cơ sở giá: Cơ sở tính thuế của thuế gián thu ròng thường là giá trị hàng hóa, dịch vụ chịu thuế. Do đó, thuế gián thu ròng được tính trực tiếp trên giá bán của hàng hóa, dịch vụ.
- Có tính lũy thoái: Thuế gián thu ròng thường được tính theo phần trăm (%) trên giá bán của hàng hóa, dịch vụ. Do đó, người tiêu dùng có thu nhập cao sẽ chịu thuế nhiều hơn người tiêu dùng có thu nhập thấp.
- Có tác dụng điều tiết tiêu dùng: Thuế gián thu ròng có thể được sử dụng để điều tiết tiêu dùng của xã hội. Ví dụ, thuế tiêu thụ đặc biệt được sử dụng để hạn chế tiêu dùng các mặt hàng có hại cho sức khỏe như rượu, bia, thuốc lá,…
2. Các loại thuế gián thu ròng
Thuế gián thu ròng là loại thuế gián thu mà người tiêu dùng cuối cùng phải chịu toàn bộ. Thuế gián thu ròng không được khấu trừ, hoàn thuế, do đó, người nộp thuế cuối cùng phải chịu toàn bộ số thuế này.
Các loại thuế gián thu ròng phổ biến ở Việt Nam bao gồm:
- Thuế nhập khẩu: Thuế nhập khẩu là loại thuế gián thu ròng bởi người tiêu dùng cuối cùng phải chịu toàn bộ số thuế này. Khi hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam, người nhập khẩu phải nộp thuế nhập khẩu. Số thuế này được tính vào giá thành của hàng hóa, dịch vụ nhập khẩu và được chuyển giao cho người tiêu dùng cuối cùng.
- Thuế tiêu thụ đặc biệt: Một số loại thuế tiêu thụ đặc biệt là thuế gián thu ròng, chẳng hạn như thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia, thuốc lá, xe ô tô,… Người tiêu dùng cuối cùng phải chịu toàn bộ số thuế này khi mua các loại hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
- Thuế bảo vệ môi trường: Thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, khí thiên nhiên là thuế gián thu ròng. Người tiêu dùng cuối cùng phải chịu toàn bộ số thuế này khi mua xăng, dầu, khí thiên nhiên.
Ngoài ra, còn có một số loại thuế gián thu ròng khác như: thuế bảo vệ môi trường đối với hàng hóa nhập khẩu, thuế GTGT đối với hàng hóa nhập khẩu,…
Các loại thuế gián thu ròng có vai trò quan trọng trong việc điều tiết tiêu dùng, bảo hộ sản xuất trong nước, tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước.
3. Cách tính thuế gián thu ròng
Để tính thuế gián thu ròng, cần xác định được hai yếu tố sau:
Thuế gián thu phát sinh: là tổng số thuế gián thu mà người nộp thuế phải nộp.
Thuế gián thu được khấu trừ hoặc hoàn thuế: là số thuế gián thu mà người nộp thuế được khấu trừ hoặc hoàn thuế theo quy định của pháp luật.
Thuế gián thu phát sinh
Thuế gián thu phát sinh được xác định bằng cách nhân thuế suất thuế gián thu với giá trị hàng hóa, dịch vụ chịu thuế.
Ví dụ: Giả sử thuế suất thuế giá trị gia tăng là 10% và giá bán của một chiếc điện thoại là 1 triệu đồng. Thuế gián thu phát sinh đối với chiếc điện thoại này là 100.000 đồng (1.000.000 * 0,1).
Thuế gián thu được khấu trừ hoặc hoàn thuế
Thuế gián thu được khấu trừ hoặc hoàn thuế là số thuế gián thu mà người nộp thuế được khấu trừ hoặc hoàn thuế theo quy định của pháp luật.
Ví dụ: Theo quy định của pháp luật, người nộp thuế được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa, dịch vụ mua vào để sử dụng cho sản xuất, kinh doanh.
Cách tính thuế gián thu ròng
Thuế gián thu ròng được tính theo công thức sau:
Thuế gián thu ròng = Thuế gián thu phát sinh – Thuế gián thu được khấu trừ hoặc hoàn thuế
Ví dụ: Giả sử thuế suất thuế giá trị gia tăng là 10% và giá bán của một chiếc điện thoại là 1 triệu đồng. Thuế gián thu phát sinh đối với chiếc điện thoại này là 100.000 đồng. Nếu người tiêu dùng được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đối với chiếc điện thoại này thì thuế gián thu ròng mà người tiêu dùng phải gánh chịu là 0 đồng (100.000 – 100.000 = 0)
Trên đây là một số thông tin về Hướng dẫn cách tính thuế gián thu ròng theo quy định nhà nước . Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn.
