Giá vốn bán hàng giảm có thể có tác động tích cực đến lợi nhuận của doanh nghiệp. Khi giá vốn bán hàng giảm, lợi nhuận gộp của doanh nghiệp sẽ tăng lên, vì lợi nhuận gộp được tính bằng cách trừ giá vốn bán hàng khỏi doanh thu. Vậy Giá vốn bán hàng là gì ? Giá vốn hàng bán giảm nói lên điều gì ? Hãy để bài viết này của ACC giúp bạn hiểu rõ hơn
1. Giá vốn bán hàng

1.1. Giá vốn hàng bán là gì?
Giá vốn hàng bán (COGS) là tất cả các chi phí liên quan đến quá trình tạo ra sản phẩm đã được tiêu thụ trong một kỳ kế toán. Nó bao gồm các chi phí để đưa sản phẩm từ trạng thái nguyên liệu thô đến trạng thái thành phẩm.
1.2. Giá vốn hàng bán bao gồm những gì?
Giá vốn hàng bán là tổng chi phí cần thiết để sản xuất hoặc mua hàng hóa đã bán trong một kỳ kế toán. Nó bao gồm tất cả các chi phí liên quan đến việc tạo ra hoặc mua hàng hóa, bao gồm:
- Chi phí nguyên vật liệu: Đây là chi phí của nguyên liệu thô, vật liệu trực tiếp được sử dụng để sản xuất hàng hóa.
- Chi phí nhân công trực tiếp: Đây là chi phí của lao động trực tiếp được sử dụng để sản xuất hàng hóa.
- Chi phí sản xuất chung: Đây là chi phí chung liên quan đến việc sản xuất hàng hóa, chẳng hạn như chi phí điện, nước, bảo hiểm, v.v.
- Chi phí bán hàng: Đây là chi phí liên quan đến việc bán hàng hóa, chẳng hạn như chi phí bán hàng, vận chuyển, tiếp thị, v.v.
- Chi phí quản lý: Đây là chi phí liên quan đến việc quản lý doanh nghiệp, chẳng hạn như chi phí lương, văn phòng, v.v.
Tùy thuộc vào loại hình kinh doanh, giá vốn hàng bán có thể bao gồm các khoản chi phí khác. Ví dụ, các doanh nghiệp thương mại có thể bao gồm chi phí mua hàng hóa từ các nhà cung cấp trong giá vốn hàng bán của họ.
Giá vốn hàng bán là một chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Giá vốn hàng bán thấp hơn sẽ dẫn đến lợi nhuận cao hơn. Doanh nghiệp có thể giảm giá vốn hàng bán bằng cách tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm chi phí mua nguyên vật liệu hoặc giảm chi phí bán hàng và quản lý.
2. Công thức tính giá vốn hàng bán
2.1. Công thức tính FIFO (Nhập trước, xuất trước)
Công thức tính FIFO (Nhập trước, xuất trước) được sử dụng để tính giá vốn hàng bán (COGS) và giá trị hàng tồn kho. Công thức này dựa trên nguyên tắc rằng hàng hóa được nhập kho trước sẽ được bán trước.
Công thức tính FIFO như sau:
COGS = (Giá nhập kho của lô hàng đầu tiên) * (Số lượng hàng xuất) + (Giá nhập kho của lô hàng thứ hai) * (Số lượng hàng xuất) + …
Giải thích công thức:
- COGS: Giá vốn hàng bán
- Giá nhập kho của lô hàng đầu tiên: Giá của lô hàng đầu tiên được nhập kho
- Số lượng hàng xuất: Số lượng hàng hóa được xuất kho
Ví dụ:
Một doanh nghiệp có hàng tồn kho như sau:
Lô hàng | Số lượng | Giá nhập kho |
Lô 1 | 100 | 10.000 đồng/sản phẩm |
Lô 2 | 200 | 12.000 đồng/sản phẩm |
Doanh nghiệp xuất kho 300 sản phẩm.
Theo công thức FIFO, giá vốn hàng bán được tính như sau:
COGS = (10.000 đồng/sản phẩm) * (100 sản phẩm) + (12.000 đồng/sản phẩm) * (200 sản phẩm)
COGS = 1.000.000 đồng + 2.400.000 đồng
COGS = 3.400.000 đồng
Như vậy, giá vốn hàng bán của doanh nghiệp trong kỳ này là 3.400.000 đồng.
Ưu điểm của phương pháp FIFO:
- Tuân theo nguyên tắc dòng tồn kho tự nhiên, phản ánh sát thực giá trị hàng tồn kho.
- Tính toán đơn giản, dễ hiểu.
Nhược điểm của phương pháp FIFO:
Giá vốn hàng bán có thể biến động mạnh theo giá nhập kho của các lô hàng.
Khi nào nên sử dụng phương pháp FIFO:
- Đối với các doanh nghiệp có hàng hóa có giá trị ổn định hoặc biến động chậm.
- Đối với các doanh nghiệp có nhu cầu kiểm soát chi phí chặt chẽ.
2.2. Công thức tính giá vốn hàng bán LIFO (Nhập sau xuất trước)
Công thức tính giá vốn hàng bán LIFO (Nhập sau xuất trước) là:
Giá vốn hàng bán = Tổng số lượng hàng hóa xuất kho * Đơn giá của lô hàng nhập kho gần nhất
Ví dụ:
- Ngày 1/1/2023, công ty A nhập kho 10 sản phẩm X với đơn giá 100.000 đồng/sản phẩm.
- Ngày 2/1/2023, công ty A nhập kho 20 sản phẩm X với đơn giá 110.000 đồng/sản phẩm.
- Ngày 3/1/2023, công ty A xuất kho 25 sản phẩm X.
Theo phương pháp LIFO, giá vốn hàng bán của 25 sản phẩm xuất kho ngày 3/1/2023 được tính như sau:
Giá vốn hàng bán = 20 * 110.000 + 5 * 100.000 = 2.200.000 đồng
Như vậy, giá vốn hàng bán của 25 sản phẩm xuất kho được tính theo đơn giá của lô hàng nhập kho gần nhất là 20 sản phẩm X với đơn giá 110.000 đồng/sản phẩm.
Công thức tính giá vốn hàng bán LIFO có ưu điểm là đơn giản và dễ tính toán. Tuy nhiên, nó cũng có nhược điểm là không phản ánh đúng giá trị thực tế của hàng hóa xuất kho trong trường hợp giá cả hàng hóa biến động.
2.3. Công thức tính Bình quân gia quyền
Bình quân gia quyền là giá trị trung bình cộng thể hiện sự quan trọng của các phần tử trong tập hợp các số đó. Mỗi phần tử trong tập hợp được gọi là 1 giá trị quan sát, gắn với một trọng số.
Công thức tính bình quân gia quyền như sau:
Giá trị bình quân gia quyền = Tổng giá trị quan sát / Tổng trọng số
Trong đó:
- Tổng giá trị quan sát là tổng giá trị của các phần tử trong tập hợp.
- Tổng trọng số là tổng trọng số của các phần tử trong tập hợp.
Ví dụ:
Tập hợp các số sau:
1, 2, 3, 4, 5
Tổng giá trị quan sát là:
1 + 2 + 3 + 4 + 5 = 15
Tổng trọng số là:
1 + 1 + 1 + 1 + 1 = 5
Vậy, giá trị bình quân gia quyền của tập hợp này là:
15 / 5 = 3
Ứng dụng của bình quân gia quyền
Bình quân gia quyền được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, trong đó phổ biến nhất là trong kế toán, thống kê và kinh tế.
Trong kế toán, bình quân gia quyền được sử dụng để tính giá trị hàng tồn kho, giá thành sản xuất, giá trị hợp đồng,…
Trong thống kê, bình quân gia quyền được sử dụng để tính giá trị trung bình, độ lệch chuẩn, phương sai,…
Trong kinh tế, bình quân gia quyền được sử dụng để tính giá cả, lạm phát,…
Các phương pháp tính bình quân gia quyền
Có hai phương pháp tính bình quân gia quyền phổ biến:
- Phương pháp bình quân gia quyền liên hoàn
Phương pháp này tính giá bình quân gia quyền sau mỗi lần nhập hàng hoặc xuất hàng.
- Phương pháp bình quân gia quyền cuối kỳ
Phương pháp này tính giá bình quân gia quyền sau khi tổng hợp tất cả các lần nhập hàng và xuất hàng trong một kỳ.
Trong kế toán, phương pháp bình quân gia quyền cuối kỳ thường được sử dụng hơn vì tính đơn giản và dễ thực hiện.
3. Giá vốn hàng bán giảm nói lên điều gì ?

Giá vốn hàng bán (COGS) là chi phí trực tiếp liên quan đến việc sản xuất hoặc mua hàng hóa để bán. Giá vốn hàng bán giảm có thể nói lên một số điều sau:
- Giá mua nguyên vật liệu hoặc hàng hóa giảm. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khiến giá vốn hàng bán giảm. Khi giá nguyên vật liệu hoặc hàng hóa giảm, doanh nghiệp có thể mua được với giá thấp hơn, do đó giá vốn hàng bán của họ cũng giảm theo.
- Doanh nghiệp sử dụng nguyên vật liệu hoặc hàng hóa hiệu quả hơn. Doanh nghiệp có thể giảm giá vốn hàng bán bằng cách giảm lãng phí nguyên vật liệu hoặc hàng hóa. Điều này có thể được thực hiện thông qua các biện pháp như cải thiện quy trình sản xuất, giảm kích thước khẩu phần ăn hoặc giảm hao hụt trong quá trình vận chuyển và lưu kho.
- Doanh nghiệp thay đổi phương pháp tính giá vốn hàng bán. Ví dụ, doanh nghiệp có thể chuyển từ phương pháp tính giá trung bình sang phương pháp tính giá FIFO, nếu giá nguyên vật liệu hoặc hàng hóa giảm trong kỳ.
Giá vốn hàng bán giảm có thể có tác động tích cực đến lợi nhuận của doanh nghiệp. Khi giá vốn hàng bán giảm, tỷ suất lợi nhuận gộp của doanh nghiệp sẽ tăng lên. Tỷ suất lợi nhuận gộp là tỷ lệ phần trăm lợi nhuận thu được từ mỗi đồng doanh thu.
Tuy nhiên, giá vốn hàng bán giảm cũng có thể là dấu hiệu cho thấy doanh nghiệp đang gặp khó khăn. Ví dụ, nếu giá vốn hàng bán giảm do doanh nghiệp sử dụng nguyên vật liệu hoặc hàng hóa kém chất lượng, thì điều này có thể dẫn đến giảm chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp.
Để đánh giá chính xác tác động của giá vốn hàng bán giảm, cần xem xét các yếu tố khác như doanh thu, chi phí bán hàng và quản lý và các khoản thu nhập khác.
Trên đây là một số thông tin về Giá vốn bán hàng là gì ? Giá vốn hàng bán giảm nói lên điều gì ?. Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn