1. Thuế gián thu là gì?
Thuế gián thu là loại thuế đánh vào người tiêu dùng cuối cùng, thông qua việc thu thuế từ người sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ.
Thuế gián thu có đặc điểm sau:
- Đối tượng chịu thuế là người tiêu dùng cuối cùng.
- Người nộp thuế là người sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế.
- Thuế được thu trực tiếp từ người tiêu dùng cuối cùng thông qua việc thu thuế từ người sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế.
Thuế gián thu có tác dụng:
- Thu nhập cho ngân sách nhà nước.
- Điều tiết giá cả hàng hóa, dịch vụ.
- Bảo vệ sản xuất trong nước.
- Các loại thuế gián thu
Ở Việt Nam, hiện nay có các loại thuế gián thu sau:
Thuế giá trị gia tăng (VAT).
Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB).
Thuế bảo vệ môi trường.
Thuế giá trị gia tăng
Thuế giá trị gia tăng là loại thuế đánh vào giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, kinh doanh đến tiêu dùng.
Thuế tiêu thụ đặc biệt
Thuế tiêu thụ đặc biệt là loại thuế đánh vào một số hàng hóa, dịch vụ mà Nhà nước thấy cần điều tiết tiêu dùng thông qua việc đánh thuế.
Thuế bảo vệ môi trường
Thuế bảo vệ môi trường là loại thuế đánh vào một số hàng hóa, dịch vụ gây ô nhiễm môi trường nhằm hạn chế sản xuất, tiêu dùng những hàng hóa, dịch vụ này.
2. Thuế trực thu là gì?
Thuế trực thu là loại thuế đánh trực tiếp vào thu nhập, tài sản hoặc lợi nhuận của người nộp thuế. Người nộp thuế và người chịu thuế là một.
Thuế trực thu có một số đặc điểm sau:
- Người nộp thuế và người chịu thuế là một. Người nộp thuế chịu trách nhiệm nộp thuế cho cơ quan thuế và người chịu thuế là người phải chịu khoản thuế đó.
- Thuế trực thu được tính dựa trên thu nhập, tài sản hoặc lợi nhuận của người nộp thuế.
- Thuế trực thu có tác dụng điều tiết thu nhập, phân phối lại thu nhập trong xã hội, tăng thu ngân sách nhà nước.
Một số loại thuế trực thu phổ biến ở Việt Nam bao gồm:
- Thuế thu nhập cá nhân (TNCN)
- Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN)
- Thuế thu nhập từ chuyển nhượng vốn
- Thuế thu nhập từ thừa kế, quà tặng
- Thuế sử dụng đất nông nghiệp
- Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp
- Thuế tài nguyên
3. Cách phân biệt Thuế gián thu và Thuế trực thu
Thuế gián thu và thuế trực thu là hai loại thuế cơ bản trong hệ thống thuế của một quốc gia. Hai loại thuế này có những điểm khác biệt cơ bản sau:
| Đặc điểm | Thuế gián thu | Thuế trực thu |
| Người nộp thuế và người chịu thuế | Không đồng nhất | Đồng nhất |
| Cơ sở tính thuế | Cơ sở giá | Cơ sở thu nhập |
| Tính lũy thoái | Có | Không |
| Tác động đến giá cả | Ảnh hưởng trực tiếp | Không ảnh hưởng |
| Vai trò | Điều tiết tiêu dùng, thu ngân sách | Điều tiết thu nhập, thu ngân sách |
Người nộp thuế và người chịu thuế
Thuế gián thu là loại thuế mà người nộp thuế và người chịu thuế không đồng nhất. Người nộp thuế là người sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ, người nhập khẩu hàng hóa chịu thuế, còn người chịu thuế là người tiêu dùng cuối cùng của hàng hóa, dịch vụ đó.
Thuế trực thu là loại thuế mà người nộp thuế và người chịu thuế là những người hoàn toàn giống nhau. Người nộp thuế là người chịu thuế, là những cá nhân hoặc tổ chức có thu nhập.
Cơ sở tính thuế
Cơ sở tính thuế của thuế gián thu thường là giá trị hàng hóa, dịch vụ chịu thuế. Do đó, thuế gián thu được tính trực tiếp trên giá bán của hàng hóa, dịch vụ.
Cơ sở tính thuế của thuế trực thu thường là thu nhập của người nộp thuế. Do đó, thuế trực thu được tính trên cơ sở thu nhập của người nộp thuế.
Tính lũy thoái
Thuế gián thu thường được tính theo phần trăm (%) trên giá bán của hàng hóa, dịch vụ. Do đó, người tiêu dùng có thu nhập cao sẽ chịu thuế nhiều hơn người tiêu dùng có thu nhập thấp.
Thuế trực thu thường được tính theo phần trăm (%) trên thu nhập của người nộp thuế. Do đó, người có thu nhập cao sẽ chịu thuế nhiều hơn người có thu nhập thấp.
Tác động đến giá cả
Thuế gián thu có tác động trực tiếp đến giá cả hàng hóa, dịch vụ. Do đó, giá cả hàng hóa, dịch vụ chịu thuế sẽ tăng lên tương ứng với mức thuế suất.
Thuế trực thu không ảnh hưởng đến giá cả hàng hóa, dịch vụ. Do đó, giá cả hàng hóa, dịch vụ chịu thuế sẽ không thay đổi.
Vai trò
Thuế gián thu có thể được sử dụng để điều tiết tiêu dùng của xã hội. Ví dụ, thuế tiêu thụ đặc biệt được sử dụng để hạn chế tiêu dùng các mặt hàng có hại cho sức khỏe như rượu, bia, thuốc lá,…
Thuế trực thu có thể được sử dụng để điều tiết thu nhập của xã hội. Ví dụ, thuế thu nhập cá nhân được sử dụng để giảm khoảng cách giàu nghèo trong xã hội.
Trên đây là một số thông tin về Các cách phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu chi tiết . Hy vọng với những thông tin ACC đã cung cấp sẽ giúp bạn giải đáp được những thắc mắc về vấn đề trên. Nếu bạn cần hỗ trợ hãy đừng ngần ngại mà liên hệ với Công ty Kế toán Kiểm toán ACC, để được chúng tôi hỗ trợ nhanh chóng. ACC cam kết sẽ giúp bạn có trải nghiệm tốt nhất về các dịch vụ mà mình cung cấp đến khách hàng. Chúng tôi luôn đồng hành pháp lý cùng bạn.
